عدم برگزاري روزجهاني تئاتر در ايران به دليل همزماني با نوروز

جمشيد چالنگي (راديو فردا): در سال 1962 به پيشنهاد فنلاند، سازمان جهاني يونسكو، وابسته به سازمان ملل متحد در گراميداشت تئاتر به عنوان تجلي كهن فرهنگ و تمدن بشري، روز 27 مارس را به عنوان روز جهاني هنر تئاتر مقرر ساخت. هر ساله در چنين روزي در بسياري از پايتختهاي جهان، دست اندركاران تئاتر مراسم ويژه اي برگزار مي كنند كه طي آن معمولا از پيشكسوتان اين هنر در سرزمين خود و كساني كه در سال گذشته كاري ارزنده در عرصه تئاتر ارائه كرده اند، قدرداني مي شود. از سنتهاي ديگر روز جهاني تئاتر كه به پيشنهاد انستيتوي تئاتر ملل در پاريس از سال 1963 رواج يافته، اين است كه هر ساله يكي از صاحب نامان هنر تئاتر يا ديگر هنرها به مناسبت چنين روزي پيامي خطاب به همه ملتهاي جهان مي فرستند. پابلو نرودا، موريس بژار، اوژن يونسكو، پيتر بروك و مارتين اسلين از جمله سرشناساني بودند كه در سالهاي گذشته در روز جهاني تئاتر براي انسانها در سراسر جهان پيام فرستادند. فرستنده پيام به مناسبت روز جهاني تئاتر امسال ختيه الاسال، نويسنده سرشناس مصري است. به مناسبت روز جهاني تئاتر ، نظر دكتر قطب الدين صادقي، نويسنده، منتقد و كارشناس تئاتر را در مورد كارنامه تئاتر ايران در 25 سال پس از انقلاب اسلامي جويا مي شويم كه مي گويد: قطب الدين صادقي: به نظر من دو سه دوره خيلي مشخصي دارد. دوره اول كه برخواسته از دموكراسي خودجوش بعد از انقلاب بود، مانند يك ضيافت و جشن سياسي فرهنگي اجتماعي بود، همه نيروها، همه تفكرها، همه گرايشها توانستند تئاتر ايده آل خودشان را، آنطوري كه دوست داشتند نشان دهند، نمايشنامه نوشتند، كارگرداني كردند و سيل عظيم مردم هم سرازير شدند. بعد به دليل مشكلات نظام و بعد مساله جنگ به سرعت اين دوره فروكش كرد، زياد طول نكشيد. تا اين كه صلح شد. دو پريود بزرگ داشته و دو دوره بزرگ داشته تئاتر ما. دوره اول اين دوره شكوفايي خود انقلاب بود، دوره دومش بعد از صلح بود. به مرور اين شور فروكش كرد و زندگي هميشگي برگشت. يك بار ديگر براي بار سوم به عنوان يك نقطه اوج ديگر، لحظه اي بود كه رفرم سياسي در ايران با نام آقاي خاتمي خودش را نشان داد و در اين سه دوره يعني ضيافت انقلاب، شكوه صلح و خوشبيني نسبت به دوره رفرم سياسي كه اصلاح طلبان آمدند، يك بار ديگر مردم ريختند بيرون، يك بار ديگر از طريق حضورشان در مجامع، از طريق حضورشان در سالنهاي سينما، تئاتر و غيره، اين آشتي اجتماعي و اين خوشبيني نسبت به حيات اجتماعي و آينده را نشان دادند و تئاتر اوج فوق العادي اي گرفت. طبق معمول به سرعت اين هم فروكش كرد براي اينكه ايده آلهايي كه مردم فكر مي كردند در عمل بدست نيامد و يك بار ديگر همه چيز به مرحله يكنواختي برگشت. ج . چ : آقاي صادقي در حال حاضر تهران داراي چند تماشاخانه يا سالن تئاتر است؟ قطب الدين صادقي: مجموعا قابل مقايسه با هيچ پايتختي در هيچ جاي دنيا نيست. من به پايتخت بلاروس كه رفته بودم، آنجا در يك شهر دو ميليون نفري 38 تئاتر داشت. تهران الان دوازده ميليون نفر جمعيت دارد و به نظر من 12 تماشاخانه دائمي هم ندارد. اين يكي از اشكالاتي است كه در ساليان اخير داشتيم. بخصوص كه يك قشر عظيم دانشجو تربيت شدند. ما 14 دانشكده تئاتر داريم الان و بعد هر ساله هفتصد هشتصد نفر فارغ التحصيل داريم در اين زمينه. ج . چ: آيا به مناسبت روز جهاني تئاتر در تهران هم مراسمي برگزار مي شود؟ قطب الدين صادقي: نه معمولا چون درست وسط تعطيلات عيد است، هميشه اين را مي اندازند ده پانزده روز بعد كه يكي از مشكلاتي است كه ما داريم. هيچ وقت در اين روز من هيچ جا نشنيدم كه مراسم بگيرند. براي اينكه عملا همه مشغول عيد و بازديد عيد هستند. روز 27 مارس روز جهاني هنر تئاتر است. هر ساله در چنين روزي يكي از صاحب نامان هنر و ادبيات پيامي به همه ملتهاي جهان مي فرستد. فرستنده پيام امسال ختيه الاسال، نويسنده سرشناس مصري است. دكتر قطب الدين صادقي، نويسنده، منتقد و كارشناس تئاتر در مصاحبه با راديو فردا مي گويد: تهران الان دوازده ميليون نفر جمعيت دارد ولي 12 تماشاخانه دائمي هم ندارد. با توجه به اينكه 14 دانشكده تئاتر داريم و هر ساله هفتصد هشتصد نفر فارغ التحصيل داريم در اين زمينه. وي درمورد برگزاري مراسم ويژه به مناسبت اين روز در ايران مي گويد معمولا چون درست وسط تعطيلات عيد است، مراسم خاصي برگزار نمي شود براي اينكه عملا همه مشغول عيد و بازديد عيد هستند.