عدم ارائه قطعنامه به کميسيون حقوق بشر در محکوميت نقض حقوق بشر توسط جمهوري اسلامي، از ديد نايب رئيس جوامع جهاني حقوق بشر

مينا بهارمست (راديوفردا): چند روزي است که برخي سايت هاي اينترنتي ايراني گزارش هايي را منتشر مي کنند مبني بر اينکه کميسيون حقوق بشر سازمان ملل متحد، پرونده حقوق بشر جمهوري اسلامي ايران در سال 2003 را قابل بررسي ندانسته، و در نتيجه امسال اين کميسيون قطعنامه اي در محکوميت موارد نقض حقوق بشر در ايران صادر نخواهد کرد. اين گزارش هاي سبب اعتراض هايي به کوفي عنان، دبيرکل سازمان ملل، و ساير مسئولان امور حقوق بشر در اين سازمان شده است. امير مصدق کاتوزيان از عبدالکريم لاهيجي، نايب رئيس جوامع جهاني حقوق بشر در پاريس، مي پرسد که آيا اين گفته درست است که پرونده حقوق بشر ايران، از دستور کار کميسيون حقوق بشر سازمان ملل خارج شده است؟ عبدالکريم لاهيجي (نايب رئيس جوامع جهاني حقوق بشر، پاريس): نه خير، چنين چيزي واقعيت ندارد. امير مصدق کاتوزيان (راديوفردا): واقع امر پس چي هست درباره وضعيت بررسي پرونده حقوق بشر ايران در کميسيون حقوق بشر سازمان ملل؟ عبدالکريم لاهيجي: در نهادهاي سازمان ملل، شوراي امنيت، مجمع عمومي، شوراي اقتصادي و اجتماعي که کميسيون حقوق بشر هم جزو اين شورا است، آيين رسيدگي به اين صورت است که بايد پيشنهاد يک قطعنامه اي بشود، پيشنهاد يک عهدنامه اي، هر مساله اي که بايد به تصويب برسد، و بعد اين را به راي مي گذارند و آن يا رد مي شود يا قبول مي شود. بنابراين خود اين نهادها، يعني خود کميسيون حقوق بشر، حق ندارد نه قطعنامه اي را ارائه بدهد، نه قطعنامه اي را از دستور کار خارج کند، و بنابراين کشورهاي عضو سازمان ملل هستند که بايد طرح قطعنامه اي را بدهند، و يا آن قطعنامه به تصويب مي رسد يا به تصويب نمي رسد. همچنانکه ديديد، در دو سال قبل، اتحاديه اروپا قطعنامه اي داده بود، و اين قطعنامه به تصويب نرسيد. ولي در مجمع عمومي سازمان ملل در دسامبر گذشته، با مذاکراتي که با دولت کانادا صورت گرفت، خوب دولت کانادا قطعنامه اي را داد، کشورهاي غربي هم موافقت کردند، و اين قطعنامه به تصويب مجمع عمومي سازمان ملل رسيد. امسال، مثل سال گذشته در کميسيون حقوق بشر، اتحاديه اروپا حاضر نشد قطعنامه اي را بدهد. کانادا هم ما گفتگو کرديم، دولت کانادا هم حاضر نشد. بنابراين قعطنامه اي اصلا به کميسيون حقوق بشر نرفت تا در کميسيون حقوق بشر مطرح شود، و کميسيون حقوق بشر بتواند راجع به اين موضوع تصميم بگيرد، راي کافي باشد يا به تصويب برسد، يا اينکه به تصويب نرسد. ا.م.ک.: سر فصل بعدي رسيدگي کميسيون حقوق بشر سازمان ملل به پرنده ايران چيست؟ موعد آن کي هست؟ عبدالکريم لاهيجي: ببينيد، کميسيون حقوق بشر هر سال در ماه هاي مارس و آوريل تشکيل مي شود. شش هفته هم اجلاس آن طول مي کشد. اجلاس امسال کميسيون حقوق بشر 10 روز پيش پايان پذيرفت، بنابراين بايد منتظر مارس 2005 باشيم، تا کميسيون حقوق بشر کار خود را آغاز کند. ولي با توجه به اينکه از طريق شوراي اقتصادي – اجتماعي سازمان ملل هم مي شود به مجمع عمومي سازمان ملل قطعنامه اي را ارائه داد، چه در مورد وضع حقوق بشر در ايران، چه در مورد ساير کشورها، بنابراين براي ما مدافعان حقوق بشر، تقويم بعدي، مجمع عمومي سازمان ملل است. گفتگوهايي هم ما کرديم، و با توجه به اينکه اينجا است که متاسفانه خبرها يا خوب مفهوم نشده است، يا اينکه يک مقدار واقعيت ها را نخواستند بگويند. ما مي دانيم که جمهوري اسلامي، يعني به ويژه قوه قضاييه جمهوري اسلامي و نماينده قوه قضاييه، محمد جواد لاريجاني، در گفتگوهايي که با اتحاديه اروپا داشته، يک قول هايي داده است راجع به بهبود وضعيت حقوق بشر. و با توجه به شرايط منطقه، جنگ عراق، و اتهام هايي که متوجه آمريکا هست، و ديگر کشورهايي که، الان ملاحظه کرديد رفتار با زندانيان به چه صورت است، بنابراين اروپا هم اين نگراني را داشت که نتواند مثل دو سال پيش قطعنامه اي به کميسيون حقوق بشر بدهد و کميسيون آن را تصويب نکند. راي کافي نياورد. اين است که اروپاييان اين توقع را دارند که طي ماه هاي آينده وضع حقوق بشر در ايران بهبود پيدا بکند. ما هم اين اميد را داريم. ولي اگر نکند، مسلم بدانيد که در پاييز آينده، يعني در ماه هاي اکتبر و نوامبر، گفتگوهاي ما با اتحاديه اروپا، با ديگر کشورهاي غربي، کانادا، آغاز خواهد شد، براي اينکه طرح قطعنامه اي همچون سال گذشته، مستقيم به مجمع عمومي سازمان ملل داده شود. چند روزي است که برخي سايت هاي اينترنتي ايراني گزارش هايي را منتشر مي کنند مبني بر اينکه کميسيون حقوق بشر سازمان ملل متحد، پرونده حقوق بشر جمهوري اسلامي ايران در سال 2003 را قابل بررسي ندانسته، و در نتيجه امسال اين کميسيون قطعنامه اي در محکوميت موارد نقض حقوق بشر در ايران صادر نخواهد کرد. دکتر عبدالکريم لاهيجي، نايب رئيس جوامع جهاني حقوق بشر در پاريس، در مصاحبه با راديوفردا مي گويد که چنين چيزي واقعيت ندارد. وي مي گويد که کميسيون حقوق بشر حق ندارد نه قطعنامه اي را ارائه بدهد، نه قطعنامه اي را از دستور کار خارج کند، و بنابراين کشورهاي عضو سازمان ملل هستند که بايد طرح قطعنامه اي را بدهند. وي مي افزايد که در اين مورد، اصلا قعطنامه اي به کميسيون حقوق بشر نرفت تا در کميسيون حقوق بشر مطرح شود، و کميسيون حقوق بشر بتواند راجع به اين موضوع تصميم بگيرد.