گزينش رضا عليجاني به عنوان يکي از چهار روزنامه نگار منتخب سازمان خبرنگاران بدون مرز، از ديد مسئول دفتر ايران سازمان

سازمان گزارشگران بدون مرز در گزارشي به مناسبت روز جهاني مطبوعات، وضع آزادي مطبوعات در جهان را تاريک خواند. در گزارش آمده است که در سال مسيحي گذشته، بيش از 130 روزنامه نگار در زندان به سر بردند. 42 روزنامه نگار نيز هنگام انجام وظيفه جان باختند. در اين گزارش عراق خطرناکترين کشور جهان براي روزنامه نگاران به حساب آمده است. بنا به اين گزارش، ايران همچنان مقام بزرگترين زندان روزنامه نگاران در خاورميانه را حفظ کرده است. اين گزارش ضمن اشاره به مرگ خانم زهرا کاظمي، خبرنگار عکاس کانادايي ايراني تبار، قاضي سعيد مرتضوي را که ده ها روزنامه را توقيف و ده ها روزنامه نگار را راهي زندان کرده است، بزرگترين سانسورچي جمهوري اسلامي معرفي کرده و رهبر جمهوري اسلامي را دشمن آزادي مطبوعات در کنار 37 رهبر جهان خوانده است. اين سازمان همچنين چهار چهره مطبوعاتي از سراسر جهان را برگزيده است، تا انواع سانسور در جهان را در معرض نمايش بگذارد. يکي از اين چهار چهره روزنامه نگار، زنداني ايران، رضا عليجاني است. علي سجادي با رضا معيني، مسئول دفتر ايران در سازمان گزارشگران بدون مرز درباره اين گزينش گفتگويي انجام داده است. علي سجادي (راديوفردا): سازمان گزارشگران بدون مرز به منظور نشان دادن انواع سرکوب در نقاط مختلف جهان، چهار چهره مطبوعاتي را برگزيده و نام آنها را روز دوشنبه، سوم ماه مي، در روز آزادي مطبوعات اعلام کرده است. يکي از اين چهار نفر، رضا عليجاني، روزنامه نگار ايراني، و سردبير روزنامه توقيف شده ايران فردا است، که در سال 2001، برنده دهمين جايزه گزارشگران بدون مرز و بنياد فرانسه شده بود. رضا عليجاني از روزنامه نگاراني است که سال هايي در دهه 1360 خورشيدي را در زندان گذرانيد، و بار ديگر هم در سال هاي اخير به زندان افتاده است. سازمان گزارشگران بدون مرز مي گويد: هدف از برگزيدن رضا عليجاني نمادين است، زيرا اين سازمان قصد دارد تا نشان دهد که در جامعه امروز ايران، چه کساني به زندان مي افتند. رضا معيني، از بخش ايراني گزارشگران بدون مرز در پاريس، درباره شرايط و چگونگي انتخاب رضا عليجاني در سال 2001 به راديوفردا مي گويد: رضا معيني (مسئول دفتر ايران در سازمان گزارشگران بدون مرز، پاريس): رضا عليجاني که برنده جايزه اي بوده که اين جايزه را از سوي سازمان گزارشگران بدون مرز و بنياد فرانسه، ولي به شکل بين المللي به ايشان دادند. يعني هياتي که براي جايزه انتخاب شده بودند، يعني مجموعه هيات ژوري، اين هيات يک هيات بين المللي است، و متشکل از بزگترين روزنامه نگاران دنيا است. اين مجموعه در آن زمان آقاي رضا عليجاني را انتخاب کرده بودند. اين انتخاب به نوعي بر مي گردد به وضعيت کشور ما، و به نوعي بر مي گردد به شرايط جهاني. ع.س.: آيا اعطاي جايزه از سوي سازمان گزارشگران بدون مرز به روزنامه نگاراني که در کشورهاي خود تحت فشار هستند، يا احيانا به زندان مي افتند، شکنجه مي شوند و گاهي اوقات هم کشته، تاثيري در رفتار اين دولت هاي استبدادي با اين نوع زندانيان دارد؟ رضا معيني: در مجموع تمام کساني که جايزه گزارشگران را بردند، چه آن موقعي که زندان بودند و بلافاصه آزاد شدند، حتي توسط استبدادي ترين حکومت ها و حتي توسط حکومت هاي نظامي، مثل برمه، و خانم آنگ سان سوچي که ايشان را بلافاصله آزاد کردند. تنها در مورد ايران بود که آقاي رضا عليجاني آزاد شدند، ولي بلافاصله دستگير شدند. از آن به بعد هم با مقامات جمهوري اسلامي اين مجموعه هيات ژوري، اين مجموعه روزنامه هاي دنيا، صحبت کردند، چه نامه فرستادند، چه اطلاعيه دادند، چه برخورد کردند. در اين رابطه جمهوري اسلامي هيچگونه واکنشي نشان نداد. ع.س.: هدف از انتخاب آقاي عليجاني چيست، و چه تاثيري در روابط داخلي يا خارجي ايران احيانا مي تواند داشته باشد؟ رضا معيني: نوع نگرش حکومت را مي خواستيم که نشان دهيم. يعني نوع نگرشي را که اين انسان هاي فرهيخته زنداني مي کند، و عملا با اين زنداني کردن، چهره متفاوتي را از خود به جامعه نشان مي دهد. چهره متفاوتي که از خود نشان مي دهد، در يک سوي اينگونه است که جمهوري اسلامي در تمامي مذاکرات و صحبت هايي که با کشورهاي اروپايي، با نهادهاي بين المللي کرده، تاکيد کرده که آزاد خواهد کرد، و از سوي ديگر اين روزنامه نگار امروز 11 ماه است که در زندان است، از تمامي حقوق خود بي بهره است، و علاوه بر اين، بلاتکليف هم هست. يعني اين مساله بلاتکليفي هم عامل معيني بود. رضا عليجاني، تقي رحماني، و هدي صابر، اين را مي خواستيم بگوييم که 11 ماه است در زندان بلاتکليف هستند. ع.س.: بقيه روزنامه نگاراني که در زندان هستند چه؟ رضا معيني: چهار روزنامه نگار ديگر، بالاتر از 56 سال، ما در زندان داريم. آقاي پورزند، آقاي جمشيدي، آقاي اشکوري و آقاي جباري. که هر چهارتاي اينها، آقاي پورزند که در بيمارستان هستند، ولي سه تاي ديگر هم مريض هستند. آقاي اشکوري امروز به ويژه شديدا نيازمند عمل جراحي چشم هستند. جباري واقعا از نظر قلبي بيمار است، آسيب ديده است. آقاي جمشيدي هم به همچنين. بعد از اينها آقاي گنجي است. که پنج سال است در زندان به سر مي برد، بدون هيچ اتهام مشخصي. فراموش نکنيد که دادگاه هاي جمهوري اسلامي دچار تناقض هستند. يک بار به 10 سال، يک بار به پنج سال، يک بار به شش ماه ايشان را متهم کردند، و محکوم کردند. ضمن همه اينها، بخش ديگري از روزنامه نگاران مثل آقاي عبدي، آقاي قاضيان، که پرونده شان نامشخص است، معين نيست، معلوم نيست که ديوان عالي جمهوري اسلامي در رابطه با اينها نظر داده يا نداده. به شکل ديگر، انصافعلي هدايت، مثلا براي وي قرار وثيقه صادر شده، ولي وي را آزاد نمي کنند. آقاي صفي، ما همچنان که در اطلاعيه ديروز خود گفتيم، از جمله مواردي هستند که آقاي شاهرودي خود مي گويند که بازداشت هاي غير ضروري. اين مجموعه را ما خواستيم که سمبليزه کنيم و اين شکل سمبليک را انتخاب کرديم، آقاي رضا عليجاني است. ع.س.: سازمان گزارشگران بدون مرز يادآوري کرده است که ايران بزرگترين زندان روزنامه نگاران در خاورميانه است، و 12 روزنامه نگار هم اکنون در پشت ميله هاي زندان به سر مي برند. بنا به گزارش سازمان خبرنگاران بدون مرز، جمهوري اسلامي همچنان مقام بزرگترين زندان روزنامه نگاران در خاورميانه را حفظ کرده است. اين سازمان چهار چهره مطبوعاتي از سراسر جهان را برگزيده است، تا انواع سانسور در جهان را در معرض نمايش بگذارد. يکي از اين چهار چهره روزنامه نگار، زنداني ايران، رضا عليجاني است. رضا معيني، مسئول دفتر ايران در سازمان خبرنگاران بدون مرز در پاريس، در مصاحبه با راديوفردا مي گويد که هدف از انتخاب آقاي عليجاني، نشان دادن نوع نوع نگرش حکومت ايران بود، به اين معني که انسان هاي فرهيخته را زنداني مي کند، و عملا با اين زنداني کردن، چهره متفاوتي را از خود به جهان نشان مي دهد، چرا که جمهوري اسلامي در تمامي مذاکرات و صحبت هايي که با کشورهاي اروپايي و با نهادهاي بين المللي کرده است، تاکيد مي کند که وي را آزاد خواهد کرد، و از سوي ديگر اين روزنامه نگار امروز 11 ماه است که در زندان است.