يک کارشناس جهاني زلزله امکان پيش بيني کوتاه مدت زمين لرزه، از جمله در تهران را غير ممکن خواند

اين روزها، به ويژه پس از زلزله اخير در شمال ايران، اهالي تهران نگران وقوع زلزله در تهران هستند، زلزله اي که گفته مي شود پيامدهاي آن مي تواند فاجعه بار باشد. فاطمه امان از دکتر فرزاد نعيم از شرکت جان مارتين در کاليفرنيا پرسيده است: آيا قرار است در تهران زلزله اي رخ دهد، و آيا ترس مردم از يک زلزله قريب الوقوع منطقي است؟ دکتر فرزاد نعيم (کارشناس زلزله از شرکت جان مارتين در کاليفرنيا): من مي خواهم خدمت شما و شنوندگان شما عرض کنم که اولا امکان پيش بيني کوتاه مدت زلزله در عرض يک هفته، يک ماه، دو ماه، امکان ندارد. آقاي چالز ريشتر که همه مي گويند درجه ريشتر، درجه ريشتر، من به خاطر دارم در حدود بيست وپنج سال پيش گفت کساني که زلزله را بطور کوتاه مدت پيش بيني مي کنند، يا بيسواد هستند، يا شارلاتان. ايشان اين را بيست و پنج سال پيش گفت، حرف ايشان الان پس از بيست وپنج سال هنوز به همان قوت باقي ست. اول، پيش بيني زلزله در کوتاه مدت امکان پذير نيست. دوم، زلزله هاي اخير ايران، زلزله بم، زلزله جديد در شمال تهران، زلزله هاي کوچکي که در سمنان و دزفول و مسجد سليمان و اينها مي آيد، کوچکترين اثري در تغيير دادن احتمال زلزله در تهران ندارد. اينها کاملا از هم جدا هستند. بنا بر اين ترس مردم بابت اينکه يک زلزله در شمال آمده، پس يک زلزله فردا در تهران مي آيد، بي مبناست. مردم حق دارند نسبت به مسئله زلزله نگران باشند، براي اينکه ايران و تهران مناطق زلزله خيزي هستند، اما به جاي اينکه بترسند، بايد اين نگراني ها را کاناليزه کنند در جهت کارهايي که مي شود کرد که خطر زلزله را کم کنند. ف. ا. مثل چي آقاي دکتر نعيم؟ فرزاد نعيم: مثل اينکه لوله هاي گازي که مي آيد به خانه هايشان را از جنس چيزهاي انعطاف پذيرکنند که اگر يک زلزله اي بيايد، اينها نشکند و باعث آتش سوزي نشود. اگر Shut off valve اتوماتيک در تهران هست، بزرگترين سرمايه گزاري که مي توانند براي امنيت خودشان بکنند، اين است که از اين Shut off valve بخرند و بگذارند دم در خانه هايشان (دستگاهي که مي گذارند در محل ورود لوله هاي گاز به خانه ها، که وقتي زلزله مي آيد، اتوماتيک جلو ورود گاز را به خانه مي گيرد.) در تهران خانه ها به هم چسبيده اند. يک خانه به تنهايي پايين نمي آيد به خاطر اينکه اين خانه ها از اين در سر کوچه تا آن سر کوچه به هم وصل هستند. بنا براين اينها کارهايي است که مي توانند انجام دهند. بله خطر زلزله در تهران هست. هميشه بوده و هميشه هست. يک دوست من در تهران هفته پيش پرسيد (در مورد زلزله) چکار کنم، گفتم اگر يک هفته پيش، ده روز پيش، يکماه پيش، راحت مي خوابيدي، الان هم راحت بخواب براي اينکه هيچ چيزي در رابطه با تهران فرق نکرده. مردم شايعات پخش مي کنند و مي گويند دانشمند فيزيک هسته اي اين را مي گويد، استاد شيمي اين را مي گويد. مهم نيست کي چي مي گويد، من به شما عرض مي کنم که امکان پيش بيني زلزله در کوتاه مدت وجود ندارد و زلزله هاي اخير اطراف در ايران هم اثري بر زلزله خيزي کوتاه مدت تهران ندارد. من هيچ دليلي ندارم براي اينکه چيزي بگويم که فکر مي کنم درست نيست، و من مطمئنم که اين چيزي که مي گويم درست است. ف.ا.: آقاي دکتر نعيم چي بود اين چيزهايي که گفتيد بايد عوض بشود در مورد لوله هاي گاز؟ فرزاد نعيم: اين لوله هاي گازي که در تهران هست که حدود بيست سي سالي است که ساخته شده،، اين لوله ها که از رو مي آيد، وقتي مي پيچد، جايي که مي چرخد و زاويه 90 درجه دارد، هيچ اتصال انعطاف پذيري ندارد. در نتيجه وقتي که زلزله مي آيد، در محلي که اين لوله تغيير جهت مي دهد، احتمال شکسته شدن لوله و نشت لوله خيلي زياد است. اين مساله در تهران فراگير است و همه خانه هاي تهران اين مساله را دارند. نمي دانم در تهران چطور است، اما در آمريکا، مي توان با ده تا سي دلار آنرا براي هر خانه اي تهيه کرد و مشکل را حل کرد. ف. ا.: يک چيز ديگر گفتيد به جز محل اتصال لوله هاي گاز. فرزاد نعيم: يکي اين هست، يکي Shut off valve اوتوماتيک است که در اينجا در کاليفرنيا هست، نمي دانم در تهران هست يا نه. يک دستگاه هايي هست که مي گذارند در محل ورودي اين لوله هاي گاز به خانه ها، که وقتي زلزله مي آيد، بطور اتوماتيک ورود گاز را به خانه ها مي بندد. ف.ا.: حتما يک همچين چيزي بايد در ايران باشد. فرزاد نعيم: حتما بايد باشد، اگر نيست، خوب بياورند، اينها چيزهاي مهم است. چيزهاي گراني هم نيست. مثلا آن Shut off valve در لس آنجلس، يک چيزي در حدود 50 دلار است. براي مثلا مجتمع هاي آپارتماني در ايران که هشت تا، ده تا، دوازده تا آپارتمان دارد، يک عدد از اين Shut off valve لازم است دم در آن مجتمع کار گذاشته شود. دکتر فرزاد نعيم، کارشناس زلزله از شرکت جان مارتين در کاليفرنيا، در مصاحبه با راديوفردا مي گويد که امکان پيش بيني کوتاه مدت زلزله در عرض يک هفته و يک ماه وجود ندارد. وي مي گويد که زلزله هاي اخير ايرانکوچکترين اثري در تغيير دادن احتمال زلزله در تهران ندارد و ترس مردم بابت اينکه يک زلزله در شمال آمده، پس يک زلزله فردا در تهران مي آيد، بي مبناست است. وي مي گويد که مردم به جاي ترسيدن، بايد اين نگراني ها را در جهت کم کردم خطر زلزله کاناليزه کنند، مثلا از Shut off valve هاي اتوماتيک براي قطع جريان گاز به خانه و همينطور از لوله هاي انعطاف پذير گاز استفاده کنند.