لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
سه شنبه ۲۸ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۰۸:۲۳

چشم انداز بررسي پرونده فعاليت هاي هسته اي جمهوري اسلامي در اجلاس آژانس بين المللي انرژي اتمي


(rm) صدا |
بهمن باستاني (راديو فردا): دو شنبه آينده 35 کشور عضو هيئت مديره آژانس بين المللي انرژي اتمي در نشستي به دو گزارش و احتمالا يک پيش نويس قطعنامه خواهند پرداخت. اين دو گزارش يکي گزارش يک هزار صفحه اي ايران است از فعاليتها و برنامه هاي هسته ايش که ماه گذشته به آژانس تحويل داده شد و ديگري گزارش محمد البرادعي رئيس آژانس است که هفته گذشته در اختيار هيئت مديره آژانس قرار داده شد. پيش نويس قطعنامه هم تهيه شده توسط سه کشوري است که قرارداد تهران را در اکتبر سال گذشته، حدود 8 ماه پيش، با حسن روحاني نماينده حکومت ايران در مذاکرات هسته اي امضا کردند: فرانسه، انگيس و آلمان. اين سه کشور در تهران از جمهوري اسلامي تعهد گرفتند که برنامه هاي غني سازي اورانيوم را متوقف کند و همه فعاليتها و برنامه هايش را به آژانس گزارش دهد. در مقابل تعهد کردند فناوري پيشرفته براي گسترش برنامه هاي صلح آميز هسته اي را در اختيار ايران قرار دهند. در ماههاي گذشته و در پي امضاي قرار داد تهران به ادعاي دو طرف ايران و اتحاديه اروپا، نه جمهوري اسلامي به تعهدات خود عمل کرده و نه اين سه کشور فن آوري مورد نياز ايران را در اختيار جمهوري اسلامي قرار دادند. مسئولان جمهوري اسلامي بارها گفتند که به تعهدات خود عمل کرده اند. اما روند شش ماه گذشته همچنان که گزارش محمد البرادعي به هيئت مديره آژانس نشان مي دهد، چنين نبوده و موارد افزاينده نگرانيهاي غرب از فعاليتهاي هسته اي ايران بيشتر هم شده است. به طور خلاصه شماري از اين موارد ظن عبارتند از: ادامه فعاليت همچنان جمهوي اسلامي بر دستگاه گريز از مرکز P2 که مي تواند اورانيوم را با درصد بالا براي استفاده در توليد بمب اتم غني سازي کند. کشف رگه هاي بيشتر و غني تري از اورانيوم بر تجهيزات هسته اي در مراکز سپاه پاسداران و همچنين در مراکز تحقيقات غيرنظامي. از شمار اين مراکز که اخيرا با نامهاي جديد مشخص شده اند مرکز فن آوري فرآيند است که نام آن ماهها پس از تاسيسات نطنز، اراک و شرکت برق کلايه اعلام شد. راه اندازي يک نيروگاه جديد آب سنگين و مبدا تجهيزاتي که جمهوري اسلامي وارد کرده است. اين موارد که بعضا بعد از کشف بازرسان آژآنس از سوي جمهوري اسلامي هم تاييد شده و يا درمورادي جمهوري اسلامي بر عکس آنچه قبلا ادعا مي کرده، گفته است، مانند مبدا دستگاههاي گريز از مرکز و تجهيزات ديگر، در مجموع بر سوء ظن جامعه بين الملل نسبت به برنامه ها وفعاليتهاي هسته اي ايران افزوده است. در زمينه همين افزايش نگرانيها و سوء ظنهاست که اين بار پيش نويس قطعنامه براي طرح در هيئت مديره آژانس بين المللي انرژي اتمي را همان کشورهايي تهيه کردند که در ماههاي اوليه پس از امضاي توافقنامه تهران، يعني از 3 تا 6 ماه پيش مدافع جمهوري اسلامي در برابر تهديدهاي آمريکا براي کشاندن پرونده ايران به شوراي امنيت سازمان ملل بودند، يعني همان انگليس، فرانسه و آلمان. به نظر مي رسد که در مورد ارجاع پرونده ايران به شوراي امنيت، اين سه کشور پيش از ارائه اين پيش نويس با آمريکا به توافق رسيده اند. زيرا نه تنها در پيش نويس قطعنامه فعلي اين سه کشور پيشنهادي مبني بر ارجاع پرونده به شوراي امنيت تحريم ايران را مي تواند به دنبال داشته باشد، نيست. بلکه آمريکا هم از پافشاري بر ارجاع پرونده به شوراي امنيت فعلا صرفنظر کرده و چنانکه سفير اين کشور در آژانس بين المللي انرژي اتمي مي گويد اوضاع بيشتر از اينها نگران کننده است و کارهاي زيادي بايد مقدمتا انجام بگيرد. پيش نويس قطعنامه فرانسه، انگليس، آلمان به هيئت مديره آژانس هم اگرچه ارجاع پرونده ايران به شوراي امنيت سازمان ملل را در خود ندارد، اما با لحن تند انتقادي تصريح مي کند همکاري جمهوري اسلامي با آژانس کامل نبوده و از ايران مي خواهد همانطور که به بازرسان آژاس اجازه بازرسي از فعاليتها و تحقيقات هسته اي در مراکز نظامي سپاه پاسداران را داده است، کليه فعاليتها و برنامه هايش را شفاف به آژانس گزارش دهد. جمهوري اسلامي ابراز اميدواري کرده است که در اجلاس هيئت مديره آژانس در دوشنبه آينده، پرونده ايران در آژآنس بسته شود و به ايران ديگر همچون نمونه غيرمتعارف نگاه نشود. اما دولتهاي غربي و در راس آنها آمريکا بر اين عقيده اند که ضد و نقيض گوييهاي مقامات جمهوري اسلامي در باره برنامه هسته اي و اين که اين برنامه زير نظر سپاه پاسداران اداره مي شود از يک سو، و کشف جديد بازرسان آژانس بين المللي انرژي اتمي در ايران مبني بر وجود دستگاههاي گريز از مرکز P2 که ايران به آنها اطلاع نداده بود و پيدا شدن آثار اورانيوم بسيار غني شده در تاسيسات هسته اي موجب اين نگراني است که جمهوري اسلامي دارد چيزي را از جامعه جهاني مخفي مي کند و در صدد ساختن جنگ افزارهاي هسته ايست. دو شنبه آينده 35 کشور عضو هيئت مديره آژانس بين المللي انرژي اتمي در نشستي به دو گزارش و احتمالا يک پيش نويس قطعنامه خواهند پرداخت: گزارش يک هزار صفحه اي ايران از فعاليتها و برنامه هاي هسته ايش و ديگري گزارش محمد البرادعي رئيس آژانس بين المللي انرژي اتمي که هفته گذشته در اختيار هيئت مديره آژانس قرار داده شد. پيش نويس قطعنامه اي هم توسط فرانسه، انگيس و آلمان تهيه شده است. اين سه کشور در تهران از جمهوري اسلامي تعهد گرفتند که برنامه هاي غني سازي اورانيوم را متوقف کند و همه فعاليتها و برنامه هايش را به آژانس گزارش دهد و در مقابل تعهد کردند فناوري پيشرفته براي گسترش برنامه هاي صلح آميز هسته اي را در اختيار ايران قرار دهند. در ماههاي گذشته و در پي امضاي قرار داد تهران به ادعاي دو طرف ايران و اتحاديه اروپا، نه جمهوري اسلامي به تعهدات خود عمل کرده و نه اين سه کشور فن آوري مورد نياز ايران را در اختيار جمهوري اسلامي قرار دادند. پيش نويس قطعنامه فرانسه، انگليس، آلمان به هيئت مديره آژانس هم اگرچه ارجاع پرونده ايران به شوراي امنيت سازمان ملل را در خود ندارد، اما با لحن تند انتقادي تصريح مي کند همکاري جمهوري اسلامي با آژانس کامل نيست.
XS
SM
MD
LG