طولاني شدن بازداشت موقت به علت تامين وثيقه سنگين و غيرمتناسب با جرم و وضع مالي متهم، از ديد يك حقوقدان

شيرين فاميلي (راديوفردا): خبرگزاري دانشجويان ايران ايسنا به نقل از دبير دريابيگي، وكيل سيامك پورزند، روزنامه نگار قديمي مي نويسد آقاي پورزند پس از مرخصي سه ماهه اش در حال سپري كردن محكوميت 12 ساله خويش است. سيامك پورزند روزنامه نگار 72 ساله و بيمار به اتهام براندازي به اين مدت طولاني محكوم شده است. سيامك پورزند، همسر مهرانگيز كار، يكي از مدافعان سرشناس حقوق بشر در ايران است. در همين حال گوهر شميراني همسر عليرضا جباري نويسنده و مترجم آثار تولستوي به خبرگزاري ايسنا گفت كه همسرش آقاي جباري به اتهام نشر عكاسي پس از احضار به اداره اماكن به زندان منتقل شد. وي گفت براي آزادي عليرضا جباري وثيقه 50 مليون توماني تعيين شد كه از عهده تامين آن برنيامديم. اين اولين باري نيست كه براي متهميني كه جرم آنها مشخص نشده وثيقه سنگيني تعيين مي شود كه خانواده و بستگان قادر به تامين آن نيستند. راديوفردا در مصاحبه با محمد حسين آغاسي حقوقدان و وكيل دادگستري در تهران پرسيد اين وثيقه ها چيست و در چه مواردي تعيين مي شود؟ محمد حسين آغاسي (حقوقدان، تهران): وثيقه اصولا در مورد كساني صادر مي شود كه به آنها تفهيم اتهام مي شود. و در حال حاضر با توجه به عدم اجراي قانون جديد مبني بر احياي دادسراها توسط قاضي دادگاهها تحقيقات انجام مي گيرد و تصور مي شود كه اين افراد مرتكب جرمي شده اند كه بعدا بايد در مورد آنها حكم صادر شود. قاضي وثيقه را صادر مي كند و در واقع از آن متهم مي خواهد كه ضمانتي را در اختيار دادگاه قرار بده كه هر موقع او را بخواهند در دسترس قرار بگيرد و اگر متهم حاضر نشد آن وثيقه به نفع دولت ضبط شود. ش.ف.: اگر اين وثيقه ها توسط شخص متهم نتواند پرداخت شود آنگاه ه پيش خواهد آمد؟ محمد حسين آغاسي: در موردي كه وثيقه صادر شده هنوز جرمي براي متهم احراز نشده. اگر قادر به پرداخت وثيقه نباشد متاسفانه در بازداشت خواهد ماند و اگر وي در دادگاه مبري شد متاسفانه مدتي را در زندان بي گناه تحمل كرده. و بنابراين منجر به بازداشت كسي كه عاجز از پرداخت وثيقه است خواهد شد. ش.ف.: چرا عليرغم تذكر رييس قوه قضاييه مبني بر به زندان نفرستادن متهمين تا قطعي نشدن جرم آنها اين قضيه در مورد نويسندگان و فعالان سياسي رعايت نمي شود؟ آغاسي: متاسفانه در مورد اين گونه افراد رعايت قانون صورت نمي گيرد بخصوص كه ما در موارد بسيار داريم در قانون كيفري پيش بيني شده كه بايد در تعيين وثيقه صادره متناسب با جرمي كه نسبت داده ميشود به متهم صادر شود. يعني اگر كسي مرتكب جرم ضرب جرح شد نمي توان وثيقه اي كه بري او تعيين مي شود معادل وثيقه اي باشد كه براي جرم ضرب با چاقو يا قتل است. در اين زمينه ما مواجه با اين واقعيت هستيم كه ظاهرا رويه خوبي را با افرادي كه شما به آنها اشاره كرديد دنبال نمي شود و وثيقه ها خيلي سنگين تر از آن چيزي است كه بايد باشد. در واقع مي توان گفت اين نوعي خلاف انتظامي است. و اين گونه قضات بايد ورد مواخذه قرار گيرند. ش. ف.: اين تخلف انتظامي را نهايتا چه ارگاني بايد بهش رسيدگي كند؟ محمد حسين آغاسي: دادسراي انتظامي قضات مسئول رسيدگي به شكايات كساني است كه به علت صدور وثيقه شديد تر از ميزان مقرر قانوني در بازداشت مي مانند. فرض كنيد در همين مورد خاص كه يكي از آقايان با وثيقه 50 ميليون در بازداشت باقي مي مانند، قانونا اين شخص بايد بتواند به دادسراي انتظامي قضات شكايت كند ولي متاسفانه به اين شكايات بي اعتنايي مي شود و برخورد قاطعي با صادر كننده اين قرارها نمي شود و نتيجه آن تكرار اين وقايع است. وكيل مدافع سيامك پورزند، روزنامه نگار زنداني، گفت پورزند بعد از پايان مرخصي سه ماهه، در حال سپري كردن دوران محكوميت 11 ساله خود است. پورزند به احترام براندازي به 11 سال حبس محكوم شده بود. گوهر شميراني، همسر عليرضا جباري نويسنده و مترجم تولستوي گفت همسرش بعد از احضار به اداره اماكن به اتهام نشر اكاذيب به زندان منتقل شد ولي قادر به پرداخت وثيقه نيست. محمد حسين آغاسي، در مصاحبه با راديوفردا مي گويد دادسراي انتظامي قضات مسئول رسيدگي به شكايات كساني است كه به علت صدور وثيقه شديد تر از ميزان مقرر قانوني در بازداشت مي مانند. فرض كنيد در همين مورد خاص كه يكي از آقايان با وثيقه 50 ميليون در بازداشت باقي مي مانند، قانونا اين شخص بايد بتواند به دادسراي انتظامي قضات شكايت كند ولي متاسفانه به اين شكايات بي اعتنايي مي شود و برخورد قاطعي با صادر كننده اين قرارها نمي شود.