(rm) صدا |
سياوش اردلان: (راديوفردا): سقوط حكومت عراق به دست نيروهاي آمريكا در اين هفته موجب شد تا بحث داغ رابطه داشتن يا نداشتن با آمريكا دوباره به موضوع اصلي بحث هاي محافل سياسي ايران تبديل شود. اين بار جناح محافظه كاران جمهوري اسلامي به صراحت گذشته داشتن رابطه با آمريكا را رد نكردند، اما ممكن است هرزمان در آينده چنين كند. جناح اصلاح طلب هم بيش از گذشته استدلال كرد كه تهديدهاي آمريكا در منطقه ايجاب مي كند كه جمهوري اسلامي در صدد رفع دشمني ها و مشكلات خود با آمريكا برآيد. روابط ايران و آمريكا موضوع ميزگرد راديو فردا است، با شركت دكتر احمد نقيب زاده، استاد روابط بين الملل درتهران، فرامرز قره باغي روزنامه نگار طرفدار اصلاح طلبان در تهران و همچنين محمد حسين جعفريان روزنامه نگار نزديك به جناح محافظه كار. سئوال اول را متوجه آقاي جعفريان مي كنم.
آقاي جعفريان با توجه به اينكه در حال حاضر ايران با آمريكا رابطه اي ندارد و شما هم با اين موضوع موافقيد لطفا علت اين نظرتان را بفرماييد.
محمد حسين جعفريان: من معتقدم كه الان بدترين وقت براي مذاكره با آمريكا است، به دليل اينكه در واقع الان آنها ما را دعوت به مذاكره نكردند بلكه در واقع دارند ما را تهديد مي كنند و يك كشور در حال تهديد است و كشور ديگر از موضع برتري طلبي و تحقير وارد مي شود براي مذاكره با كشوري كه خواهان مذاكره است. و اين بدترين شرايط مذاكره است در حاليكه آنها به پشت مرزهاي ما رسيدند.
س ا: آقاي نقيب زاده شما به عنوان يك استاد در روابط بين الملل و با توجه به صحبتهاي آقاي جعفريان كه مي فرمايند در شرايطي كه يك كشور درحال تهديد است، شرايط خوبي براي مذاكره نيست، نظرتان را بفرمائيد.
نقيب زاده: به نظر من ديگر فرصتي براي اين كار نمانده است. اينكه ايران الان داراي شرايط مناسبي هست يا نيست، خوب بله الان ديگر آنها از موضع قدرت برخورد مي كنند ولي در عين حال الان چون وضعيت خطرناكي هست، چنانچه آمريكايي ها بپذيرند به نظر من ايرانيها نبايد آن را رد كنند.
س ا: پس شما معتقديد هرچند تهديد هاي آمريكا واقعي است اما اين نبايد مانع از مذاكرات شود.
نقيب زاده: در هيچ زماني مذاكره را بي نتيجه نمي دانم و معتقدم اگر حتي در زمان جنگ مذاكره صورت بگيرد نتايج خوب خودش را خواهد داشت.
س ا: بسيار خوب آقاي قره باغي اگر ما به كل بحث رابطه ايران و آمريكا اگر نخواهيم بپردازيم و در همين شرايط فعلي تمركز كنيم، شما فكر مي كنيد چه متغيرهايي بايد دخيل باشند در اين زمينه كه آيا ما مذاكره مي كنيم يا نه. تهديدها آنطور كه آقاي جعفريان گفتند مي تواند يك متغير باشد؟
قره باغي: در شرايطي كه شما در نهم اسفند آراي مردمي را از دست داديد، آمريكا الان احساس قدرت مي كند،احساس مي كند كه الان مي تواند تحميل كند و بدون اينكه امتيازي را از دست بدهد آن امتيازاتي را كه مي خواهد از رژيم جمهوري اسلامي بگيرد. اما من تاكيد مي كنم كه رژيم جمهوري اسلامي ايران به معناي تماميت ايران و ملت ايران نيست.
جعفريان: اگر قرار باشد مذاكره اي صورت بگيرد، بين دو دولت صورت مي گيرد. آيا دولت آمريكا به معني تمام ملت آمريكا است؟ آن طرف هم آنها نماينده مردم آمريكا نيستند و علي القاعده اگر قرار باشد مذاكره اي صورت بگيرد بين نظام ها صورت مي گيرد و اگر اين نظام در معرض تهديد است از طرف دشمني كه به هرحال ممكن است منافع آنرا به خطر بيندازد، اگر بنا به نزديك شدن به بحث و مذاكره است بايد بسيار محتاطانه باشد و دقت شود كه منافع نظام و منافع ملي اين سرزمين تامين شود كه من فكر مي كنم در اين شرايط به هيچ وجه اين منافع تامين نخواهد شد و ممكن است هر روز از طرف آمريكا تحميل هايي صورت بگيرد. و همانطور كه گفتم ما الان داريم تهديد مي شويم.
س ا: آقاي جعفري اگر الان به قول شما آمريكا دست بالا دارد و روز به روز هم ممكن است بدتر شود، پس بنابراين شايد هيچ وقت اين فرصت پيش نيايد.
جعفريان: ما در واقع حتي با نظام آمريكا هم طرف نيستيم. آنها چندين بار تا حالا ثابت كردند كه در برقراري ارتباط با ايران صادق نيستند، دروغ مي گويند و مشكل اساسي هم اين است كه در واقع نظام آمريكا از جاي ديگر شارژ مي شود. بحث سايه تل آويو روي كاخ سفيد و مشكلاتي كه اين كشور در مناسبات آمريكا با ايران بوجود مي آورد و اين مناسبات سنگيني مي كند و شايد بحث مذاكره ما با آمريكايي ها درواقع برگردد به بحث مذاكره ما با اسرائيلي ها. چون آنها نمي خواهند و سنگ اندازي مي كنند و مشكلاتي را بوجود مي آورند كه هر روز كار را سخت تر مي كند، لذا موضوع خيلي پيچيده تر از اين حدي است كه بخواهيم در همين حدي كه عرض كردم به آن بپردازيم.
نقيب زاده: اين كه گروههاي فشاري در آمريكا هستند، هميشه سياستهاي خارجي هر كشوري تحت شرايط و عواملي قرار دارد. مگر سياست خارجي ايران اينطور نيست؟ وقتي كه وزارت خارجه ايران مي خواهد يك مذاكراتي را صورت بدهد مي بينيم كه يك گروههايي به حركت در مي آيند و اعتراض مي كنند. به طور كلي سياست جهاني درحال پيشرفت به سمتي است كه مي خواهد تمام درهاي بسته را باز كند و رژيمهايي كه فوائد بازي موجود را نمي پذيرند، اينها را به نوعي حذف كند.
س ا: آقاي جعفريان مي فرمايند اينجا پاي منافع ملي مطرح است و اگر قرار باشد منافع ملي كسب نشود از طريق مذاكره بنابراين اصلا چه فايده اي دارد كه وارد مذاكره شويم.
نقيب زاده: ببينيد بستگي دارد منافع ملي را چگونه تفسير كنيد. آيا منافع ملي ايران در تعارض و تضاد با اسرائيل تعريف مي شود كه خيلي ها اصلا معتقدند اسرائيل متحد استراتژيك ما در منطقه است. ما از طرف كشورهاي عربي خيلي بيشتر تهديد مي شويم. خوب يك تفسير از منافع ملي هم اين است. ما در طي اين بيست و چند سال بسياري از منافع مليمان را هم به خاطر طرفداري از فلسطين به اين ترتيب از دست داديم.
جعفريان: مسلما آرمانهاي انقلاب و آرمانهايي كه مردم به خاطر آنها به خيابانها ريختند و انقلاب كردند. خود من يكي از آنها بودم و به خاطر آن تاوان پس دادم و جنگيدم، من فكر مي كنم حفظ و حمايت آنها يكي از راههاي تامين منافع ملي به معناي كلي است، نه لزوما تامين منافع ملي به معناي صنعتي شدن بيشتر و كسب درآمد بيشتر.
قره باغي: آنطور كه از صحبتهاي آقاي جعفريان دريافتم ايشان يك نگاه و رويكرد آرمان گرايانه به منافع ملي و اساسا نوع ارتباط و روابط بين الملل، همچنين احتمالا مسائل داخلي خواهند داشت. عصر آرمان گرايي به سر رسيده منافع ملي در چهار چوب ايدئولوژيك تعريف پذير نيست. چنانچه آقاي صدام با حزب بعث و انديشه بعثي تعاريف آرمان گرايانه و ايدئولوژيكي از منافع ملي داشت و همانطور كه ملاحظه كرديد مثل برف آب شد. اين نشانه اين است كه مردم حاضر نيستند در برابر فشارهايي كه به آنها آمده بپذيرند كه رژيم از آنها راي بخواهد ولي كماكان انتظارات آنها برآورده نشود، طناب دور گردن نويسنده ها و روشنفكرها انداخته شود و يا در شكنجه گاه ها شكنجه شوند، آزار شوند،اذيت شوند، روزنامه نگارها به زندان بيفتند.
س ا: آقاي قره باغي ميان حرفتان من مي خواهم اگر ممكنه ارتباط بدهيد به بحث آمريكا.
قره باغي: همين را مي خواهم بگويم. اين رابطه وسيع دارد. وقتي كه وضعيت اينچنين هست طبيعي است كه رژيم مذاكره را نمي پذيرد چون فكر مي كند كه در يك موضع ايدئولوژيك قرار دارد و اين موضع ايدئولوژيك در واقع واقعيتها را نفي و انكار مي كند.
س ا: آقاي نقيب زاده ما الان دو نگرش را نسبت به بحث رابطه با آمريكا را ديديم. شما اين دو نگرش را مي توانيد به هم ربط دهيد كه بتوانيم به يك جمع بندي برسيم؟
نقيب زاده: بنده مي خواهم واقع بيني آقاي قره باغي را اينطور تعريف كنم: اصلا فرض كنيد كه همه ملت ايران پشت سر جمهوري اسلامي ايران هستند. همه دولتها هم به نحوي آرمان گرا هستند و آرمان هايي را تعقيب مي كنند ولي بحث اين است كه بين آرمان هاي شما و ابزارهايي كه در اختيار داريد چه رابطه اي برقرار است. از اول نقيصه سياست خارجه جمهوري اسلامي اين بوده است. يعني آرمان هايي را كه مطرح مي كرده، ابزارهاي لازم را در اختيار نداشته. چون اگر بخواهيد درها را ببنديد و به دنبال يك آرمانهايي برويد كه فقط براي خودتون مشروعيت دارد، چنين چيزي شدني نيست. حالا بر فرض كه آرمان هايي را كه آقاي جعفريان مطرح مي كنند بسيار هم درست، بسيار هم خوب، چنانچه كه طيف وسيعي از حاكميت ايران هم همينطور فكر مي كند، ولي وقتي چنين چيزي شدني نيست، آيا جمهوري اسلامي بين رفتنش و ماندنش و قبول قواعد بازي كداميك را مي خواهد انتخاب كند؟ شكي نيست كه شكست از آن جمهوري اسلامي خواهد بود.
س ا: آقاي جعفريان اگر ايران اساسا توان اينكه به آرمانهايش برسد نداشته باشد بايد چه كار كند؟
جعفريان: ما هميشه وقتيكه از آرمانها صحبت مي كنيم، هميشه همين جمله نمادين و تكراري را كه عصر آرمان گرايي به سر آمده را تكرار مي كنند و غافل از اينكه همانطور كه آقاي نقيب زاده گفتند براي هر رژيمي آرماني وجود دارد و آن رژيم به دنبال آنها است وگرنه خود آمريكايي ها به دنبال ليبراليسم و دموكراسي آمريكايي كه جزء ايدئولوژيهايشان است، هستند.
س ا: اجازه بديد به همان بحث بپردازيم كه آقاي نقيب زاده مطرح فرمودند. آمريكا اگر آرماني دارد قدرت آن را هم دارد كه آنرا به پيش ببرد ولي ايران اگر نتواند محكوم به اين شكست هست و اگر بخواهد روي اين آرمانها پافشاري كند نهايتا شكست خواهد خورد.
جعفريان: ما اگر فرضا هم نتوانيم به اين آرمانها دسترسي پيدا كنيم و كوتاه بياييم، آيا ممالكي كه اين كار را كردند به چه چيز رسيدند؟ آيا ما سرنوشت آنها را نمي بينيم؟ و نكته دوم ما برخلاف تصوري كه آقاي قره باغي و حتي آقاي دكتر نقيب زاده ممكن است داشته باشند، ذهنيتمان اين نبايد باشد كه الان رژيم و نظاممان در حال تهديد است. الان ايران تهديد مي شود. قال المعصومين: ما مامور به وظيفه ايم و نه نتيجه و كما اينكه امام خميني هم همين را فرمودند و اين جمله از ايشان هم ذكر شده.
س ا: ولي نهايتا خود ايشان هم صلح را پذيرفتند آقاي جعفريان.
جعفريان: ايشان زماني به اين تصميم تن در دادند كه احساس كردند وظيفشون اين است و در آن مطلبي هم كه در مورد پايان جنگ نوشتند گفتند كه وظيفه من اين است كه امروز به اين جنگ خاتمه بدهم. من مثالي مي زنم كه شايد اين مسئله را حل كند. وقتي كه امام حكم سلمان رشدي را دادند، شايع است و من در جايي خواندم كه يكي از مسئولين مهم وقت نظام خدمت امام مي رسند و تاكيد مي كنند كه اين حكم مشكلاتي را براي ما ايجاد مي كند و ديپلماسي ما را به خطر مي اندازد و معضلاتي را براي جمهوري اسلامي و اين كشور درست مي كند و امام فرمودند من از توهين به رسول الله دارم دفاع و صحبت مي كنم و شما مي گوييد ديپلماسي؟
نقيب زاده: من هم مي خواهم يك فصلي را از صحبتهاي آيت الله خميني را بياورم. ايشان در جريان كشته شدن حجاج ايراني در تظاهراتي كه در مكه در سال 65 صورت گرفت، گفتند كه ما اگر از صدام بگذريم از آل سعود نمي گذريم ولي مشاهده كرديم كه ايران از آل سعودي گذشت. روابط بين ايران و آل سعودي به نحوي شد كه حتي پيمانهاي امنيتي هم امضا كردند. يا همين آقاي صدام سرنگون شده. در 8 سال جنگ، مردم ما كشته شدند، مجروح شدند، زير بمبارانها آسيبهاي زيادي ديدند. اما پرگماتيسم يعني همين، عقل گرايي و مصلحت گرايي يعني همين كه ما بتوانيم و شرايط آنرا داشته باشيم كه در شرايطي كه وضعيت به نفع كشور و مملكت نيست، آرمانهاي گروهي را در نظر بگيريم. ببينيد من مخالف ارزشهاي ديني، مذهبي و پذيرفته شده از سوي اكثر مردم ايران نيستم اما آرمانهايي كه ايشان به آن اشاره مي كنند آرمانهاي طيف خاصي است.
س ا: بحث آقاي جعفري اين است كه كشورهايي كه از آرمان هايشان گذشتند و به قول شما پرگماتيسم به خرج دادند و متحدان آمريكا بودند و به او نزديك شدند، آنها چه به دست آوردند در منطقه كه حالا ايران بخواهد دنبال آنها راه بيفتد؟
نقيب زاده: پرسش درستي است و اين انتقاد درستي است. من اشاره مي كنم به مذاكره بين دولت مهاجم آمريكا در ويتنام و مذاكره كنندگان ويتنامي كه سالهاي سال ويتنامي ها با دست بالا حضور داشتند و هرگز كوتاه نيامدند و آخر سر هم به موفقيت رسيدند.
س ا: آقاي نقيب زاده حالا اگر ايران بخواهد با آمريكا مذاكره كند الزاما درخواستهايش مشخص است و ايران هم مشخص است كه از آمريكا چه مي خواهد. به هرحال اين دو گروه نمي توانند با حفظ آرمان گرايي هايشان مذاكره كنند. اگر هم رابطه نداشته باشند، آيا اين در روايط بين الملل امكان پذير هست؟
نقيب زاده: دير يا زود بالا خره آمريكايي ها از راههايي كه خودشان سراغ دارند و احتمالا ايجاد اغتشاش در داخل يا نهايتا توسل به قدرت نظامي به سراغ ايران خواهند آمد. حالا آقاي جعفريان كه فرمودند، اگر مي خواهند آرمان هاي اسلامي را دنبال كنند، مي توانند به شيوه امام حسين هم عمل كنند ولي يادشون باشد كه امام حسين چشمهايشان را روي هم گذاشتند و گفتند هركس نمي خواهد برود. هيچ وقت همه يك ملت را نمي توان كشيد و آورد و گفت كه شما همه عمليات شهادت طلبانه را بپذيريد و ما مي خواهيم به جنگ آمريكا برويم و پيروز مي شويم يا نابود مي شويم. اين چيزي نيست كه در جهان حاضر عملي شدني باشد. بنا بر اين بايد راه هايي را پيدا كرد كه، هركشوري دنبال منافع خودش است، مسلما آمريكا هم به منافع ايران فكر نمي كند و به منافع خودش فكر مي كند و ما مي توانستيم با استفاده از ديپلماسي خيلي قوي بالا خره سهم خودمان را بگيريم ولي يك ديپلماسي بسيار ضعيف ....
جعفريان: دوستان تصورشان اين است كه من ذهنيتم اين بوده كه همه مردم را جلوي توپ بگذاريم و به تعبير ايشان بگوييم عمليات شهادت طلبانه انجام دهند. من دارم از يك سري باورهاي خودم حرف مي زنم.
قره باغي: شما الان داريد به مملكت راه حل ارائه مي دهيد يا براي خودتون؟ اگر آرمانهاي خودتون را مطرح مي كنيد هركار دلتان مي خواهيد بكنيد. اصلا مسئله اي نيست.
جعفريان: من نمي خواهم براي مملكت راه حل تعيين كنم و كاره اي هم نيستم كه بخواهم اين كار را بكنم. هركدام از ما به عنوان يك عضو جامعه و دوستان بزرگوار ديگر هم به همين صورت نظراتمان را مي گوييم. من مي گويم وقتي كه ما تجربه داريم كه كشورهاي ديگر به هرشكل از آرمان هايشان كوتاه آمدند در منطقه و دنيا، نتوانستند به حداقل هايي كه در ذهن داشتند كه از منافع ملي خودشان نايل بشوند. اين راه يك راه تجربه شده است.
قره باغي: كدوم رژيم دموكراتيكي را ديديد كه از روابطش با آمريكا دچار شكست شده است؟
جعفريان: خيلي از كشورها از جمله فرانسه، آلمان و خيلي جاها كه الان خودشان مشكلات جدي با آمريكا دارند.
قره باغي: مي دانم مشكلات جدي با آمريكا دارند ولي كجا را باختند؟
س ا: آقاي جعفري اساسا بحث آقاي قره باغي اين است كه اگر حكومت جمهوري اسلامي فضاي سياسي را بازتر كند و به نوعي نشان بدهد كه دموكراسي در آن قويتر است، اين قدرت چانه زني را بيشتر مي كند و بنابر اين بهتر است كه در ايران دموكراسي برقرار شود و جمهوري اسلامي بايد آزاديهايش را بيشتر كند تا بتواند از موضع قويتري با آمريكا صحبت كند. آيا شما اين را مي پذيريد آقاي جعفريان؟
جعفريان: ما داريم خودمان را گول مي زنيم و با هم شوخي مي كنيم. چه تضميني هست؟ مگر نه اين كه بوش در ابتداي سخنراني هايش و وقتي بحث حمله به عراق مطرح شد، مشخصا ايشان گفت دموكراسي و افكار عمومي چيزهاي خوبي هستند اما منافع ما از همه چيز مهمتر است. پس ما از چه دموكراسي حرف مي زنيم وقتيكه بحث از دموكراسي است و دموكراسي كه آنها از ما مي خواهند؟ آنها به همين هم پايبند نيستند.
س ا: خيلي خوب آقاي نقيب زاده شما فكر مي كنيد بحث دموكراتيك شدن ايران در مذاكرات چقدر مي تواند قدرت مذاكرات را بالا ببرد؟ چون اساسا آمريكا خواسته هايي را كه مطرح كرده بحث ايران و موضع آن در خاور ميانه و سلاح هاي كشتار جمعي و تروريسم و اينها هستش. مشخصا دموكراسي از خواسته هاي آمريكا نبوده. شما چقدر اين را مهم مي دانيد؟
نقيب زاده: من فكر نمي كنم كه جمهوري اسلامي با خواستاري كه دارد آن دموكراسي كه آمريكا مي خواهد را پياده كند. بخصوص كه الان جوانان يك فاصله عظيمي با نظام پيدا كردند و همچنين با آرمان هاي آن. و اگر كه همين نظارت استصوابي را بردارند، خوب اصلا كشور به سمت يك دموكراسي غربي مي رود. اين را هم درست مي گويند. همه كشورها اينطور هستند. مگه ساير كشورها به جز منافع خودشان به چيز ديگري فكر مي كنند؟ مسئله اين است كه شما آنقدر قدرت داشته باشيد كه بتوانيد از منافع ملي خودتون حفاظت كنيد و در عين حال قواعد بازي بين المللي را هم رعايت كنيد. يعني اين اتهاماتي را كه به شما مي زنند نتوانند بزنند.
س ا: آقاي جعفري شما بحث آرمانگرايي را مطرح كرديد. آنچه كه من از صحبتهاي ديگر آقايون مي فهمم كه اگر كمي دموكراسي بيشتر در كشور برقرار شود چه بسا ما به آن آرمان ها هم برسيم. در صورتيكه آقاي نقيب زاده مي فرمايند اصلا اين آرمانها با دموكراسي متضاد هستند و بنابراين نهايتا هيچ وقت اين دموكراسي شكسته نمي شود.
جعفريان: بحث دموكراسي يك بهانه است. آنها يك امتيازاتي را از ما مي خواهند كه اين افكاري كه موضوع را ساده تر دنبال مي كنند فكر مي كنند كه بحث، بحث دموكراسي است. اين ربطي به دموكراسي ندارد. اما در پاسخ به سئوال شما من فكر مي كنم آنچه مسلم است گذشت سالها نشان داده كه دموكراسي به معناي غربي خودش با بسياري از سياست هاي جمهوري اسلامي و با بسياري از باورهاي اسلامي حتي در جاهايي تضاد دارد و در جاهايي هم همخوان و همسو است و اين نكته را هم يادآوري كنم كه بسياري از مشكلات ما كه در واقع در بحث پونگري ما از آمريكا يا ديگر مسائلي كه در ديگر نقاط دنيا براي ما پيش آمد، برميگردد به همان نكته اي كه آقاي نقيب زاده توضيح دادند و من هم بر آن تاكيد دارم و آن ضعف ديپلماسي ما است.
س ا: آقاي نقيب زاده شما قبلا نسبت به اين موضوع ابراز بدبيني كرديد كه با ساختار فعلي امكان برقراري ارتباط نيست.
نقيب زاده: آمريكا در استراتژي جديدش با چنين پديده هايي، با دولت هايي كه يك چنين راه و رسم خاصي را جداگانه بر خلاف ديگر كشورها پيش گرفتند اينها را برنمي تابد و آقايان مي گويند كه الان برخورد نمي كند ولي من نظرم اين است كه خيلي زودتر و سريعتر از اينها به سراغ جمهوري اسلامي خواهد آمد.
س ا: آقاي جعفريان شما فكر مي كنيد مي ارزد به اين كه ايران بخواهد به راهي قدم بگذارد که منتهي شود شايد به حمله نظامي ؟
جعفريان: تجربه اي كه در دنيا وجود دارد به ما اين را مي گويد كه پافشاري بر آرمانها ما را به منافع ملي و اقتصادي خودمون بهتر خواهد رساند. نه لزوما اينكه حتما ما به اين آرمانها دست خواهيم يافت. من فكر مي كنم كه يك آرمان هايي است كه به هيچ وجه نمي توان از آنا كوتاه آمد. بله كه ارزش دارد.
س ا: آقاي نقيب زاده شما در پايان شما صحبتي داريد كه اين بحث را تمام كنيم؟
نقيب زاده: بله مسئولان جمهوري اسلامي بايد سعي كنند كه مقابله نظامي با آمريكا پيش نيايد. اگر آمد لطف كنند و مقاومت نكنند و بروند و بگذارند يك افتخاراتي از آنها باقي بماند. لا اقل بعدها بگويند مثلا متروي تهران از عهد جمهوري اسلامي ايران باقي ماند، سد دز از عهد جمهوري اسلامي باقي مانده، وگرنه اين دست آوردهايي كه اينها در پي اين ده بيست سال بدست آوردند، اينها هم برباد خواهد رفت. سقوط حكومت عراق به دست نيروهاي آمريكا موجب شد كه بحث هميشگي رابطه با آمريكا به موضوع اصلي بحث هاي محافل سياسي و مطبوعاتي ايران تبديل شد. در ميزگرد امشب احمد نقيب زاده، استاد روابط بين الملل در تهران، فرامرز قره باغي، روزنامه نگار هوادار اصلاحات، و محمد حسين جعفريان، روزنامه نگار نزديك به جناح محافظه كار شركت دارند و درباره آن به بحث و بررسي مي پردازند.
محمد حسين جعفريان مي گويد: الان بدترين شرايط براي مذاكره با آمريكاست. چون الان آنها ما را دعوت به مذاكره نمي كنند دارند تهديد مي كنند.
دكتر احمد نقيب زاده مي گويد: فرصتي براي اين كار نمانده است و بحث راجع به اينكه شرايط مناسب است يا نا مناسب الان ديگر موردي ندارد. در عين حال چون وضعيت خطرناك است اگر آمريكايي ها بپذيرند نبايد آنرا رد كنيم.
فرامرز قره باغي مي گويد: در شرايطي كه روز نهم اسفند آراي مردمي را از دست داديد آمريكا احساس قدرت مي كند و احساس مي كند كه مي تواند تحميل كند بدون اينكه امتيازي از دست داده باشد. اما من تاكيد مي كنم كه رژيم جمهوري اسلامي به معناي تماميت ايران و ملت ايران نيست.
