برگزاري نمايشگاه آثار كازيمير ماله ويچ در موزه گوگنهايم نيويورك

ليلي صدر (راديو فردا): موزه گوگنهايم Guggenheim نيويورک نمايشگاهي دارد در مرور بر آثار کازيمير ماله ويچ، هنرمند آوانگارد اوائل قرن بيستم روسيه، که همکار ما بهنام ناطقي در نيويورک، گزارشي از آن تهيه کرده است. بهنام ناطقي (راديوفردا): نقش هاي هندسي ساده اي که اين روزها روي در و ديوار، روي جلد کتابها يا پوسترهاي تبليغاتي و حتي روميزي مشمائي فراوان نمونه هاي آن را ميتوان يافت، و به قدري جهانگير شده اند که ديگر اصيل به نظر نمي رسند، در آغاز قرن بيستم، به ابتکار هنرمند صاحب سبک روسي کازيمير ماله ويچ به وجود آمدند و نمايشگاهي که موزه گوگنهايم نيويورک از آثار او ترتيب داده است، منشا يک جنبه مهم از زيبائي شناسي هنري امروز را به تماشاگران يادآور مي شوند. کازيمير ماله ويچ، که کمتر از هنرمندان روسي مبتکر همعصر خود به شهرت رسيد، در سال 1915 براي نخستين بار به روي بومي بزرگ مربعي سياهرنگ را برزمينه سفيد نقاشي کرد و اسم آن را گذاشت هنرسوپرماتيسم، هنري افراطي -- چه از نظر فلسفه دروني و چه از نظر وجهه بيروني -- که هنوز هم بعد از گذشت نزديک به يک قرن، افراطي باقي مانده است، هرچند که هنرمند آفريننده آن، هنوز به نقاشي با ديدي قديمي نگاه مي کرد، يعني تابلو براي او پنجره اي بود به جهاني خيالي و ساختگي. در نمايشگاه ابتکاري و خيره کننده موزه گوگنهايم نيويورک از آثار انقلابي ماله ويچ، آن مربع سياهرنگ هم که در طول سالها خاک خوردن در کنج انبارهاي اتحادشوروي سابق رنگ باخته است و ترک خورده است، نيز به روي ديوار است و شروع يک جريان هنري را نشانه ميزند و آنچه در زمان استالين بر سر اين هنر آمد دررنگ باختگي متروک آن نمايان است. ماله ويچ، همانند بسياري ديگر ازهنرمندان و شعراي پيشتاز روسي، که پيش از جنگ جهاني اول با تعابير تازه در هنر و ادبيات جهان انقلاب کردند، با روي کارآمدن استالين انقلابي، مطرود شد. حکومت استاليني او و هنرمندان انتزاعي ديگر را به فرماليسم، يا شکلگرائي محکوم کرد و در رئاليسم اجتماعي که استالين تبليغ ميکرد شکلهاي ساده و جسور هندسي ماله ويچ و خطوط ساده و موجز کاندينسکي جائي نمي توانستند داشته باشند. وقتي ماله ويچ در سال 1935 از اين دنيا رفت، دوستانش سنگ قبري مربع شکل به رنگ سياه بر گور او نهادند. ماله ويچ، که هنر او با قرن بيستم روسيه پيوند خورده، متولد قرن 19 است در اوکرائين، از پدرو مادري لهستاني زبان، در Kiev تحصيل هنر کرد و در مسکو، در محافل پرشور هنرآوانگارد آن دوران، با نقاشيهائي کوبيستي براساس فرهنگ مردم روسيه، براي خود جائي يافت و از جمله، طراح باله مشهور و تاريخي پيروزي بر خورشيد بود – نقطه عطفي در هنر آوانگارد روسيه، که چندي پيش در لس آنجلس بازسازي شد. 38 اثر او در نمايشگاهي که موزه گوگنهايم برپا کرده است در معرض تماشاست به اضافه چندين طراحي و نمونه هائي از طرحهاي معماري او، که در مجموع جايگاه مالهويچ را در تاريخ هنر نشان ميدهد که از يکسو پيشتاز و از سوي ديگر، واپسگرا بود، زيرا در عين اينکه مفاهيم محوري هنر مدرن را در کارخود منعکس کرد، در هنر قرون وسطائي شبيه سازي روسي ريشه داشت و همچنان پرده نقاشي را پنجره اي ميديد به جهاني ساختگي، نه هدف، بلکه وسيله. موزه گوگنهايم Guggenheim نيويورك نمايشگاهي از آثار كازيمير ماله ويچ، Kazimir Malevich هنرمند آوانگارد اوايل قرن بيستم روسيه (1878 – 1935) را برگزار مي كند. وي ابداع كننده هنر افراطي يا Suprematism در نقاشي است. وي با روي كار آمدن استالين مطرود شد و ناچار مانند بسياري از هنرمندان و شاعران آن دوره به شكل گرايي يا فرماليسم پناه برد. كارهاي او در دنياي رئاليسم سوسياليستي ديكتاتوري استالين جايي نداشت. 38 اثر او در موزه گوگنهايم به تماشا گذاشته شده است.