نگراني‌ها از تشديد حملات تروريستي در عراق، از ديد يک کارشناس

شهران طبري (راديو فردا): در پي دومين حمله به هلي كوپتر آمريكايي در عراق، ظرف كمتر از ده روز و تشديد حملات تروريستي به طور كلي، برخي بيم آن دارند كه وضع جنگ در عراق تشديد يافته باشد و به علاوه نتوان چشم انداز قابل رويتي براي پايان آن يافت. دكتر گرث استنسفيلد Gareth Stansfield از مركز مطالعاتي و مشورتي چتم هاس Chatham House در لندن در اين باره مي گويد: گرث استنسفيلد: من فكر مي كنم در حال حاضر بدون آنكه بخواهيم با قاطعيت تام حرف بزنيم، مي توانيم بگوييم كه جنگ در عراق در حال شدت يافتن است. اين درحالي است كه ما در حال مقاومت سازمان يافته تر و خشونت بار تري عليه نيروهاي آمريكا هستيم. در حال حاضر تعداد افراد آمريكايي كه كشته مي شوند، به بيش از 30 نفر در روز رسيده است و همين خود نشان دهنده شدت جنگي است كه آمريكا در آن درگير است. ما درحال حاضر با وضعيتي در عراق روبرو هستيم كه گروههاي متعددي عليه آمريكا مي جنگند. از طرفداران صدام گرفته تا القاعده و گروههاي مذهبي مختلف. به علاوه آنهايي كه منافع كشورهاي ديگر را به طور بسيار نهفته و پنهان دنبال مي كنند و هرچه اينها بيشتر سازمان يافته شوند، شدت جنگ بيشتر مي شود. ش.ط.: از دكتر گرث استنسفيلد مي پرسم از گروههاي مختلف يادكرديد. اخيرا گفته مي شود كه عده اي در عوض گرفتن پول به مواضع آمريكا حمله مي كنند و براي هر حمله اي نرخ معيني دارند، مثلا هفتصد دلار براي تانك، يا هزار دلار براي هلي كوپتر. آيا علاوه بر اينها كه گفتيد، مزدوران نظامي هم در عراق هستند و جه كسي آنها را در خدمت دارد؟ گرث استنسفيلد: من فكر مي كنم اين ممكن است. مشكل آن است كه بفهميم تعداد اين مزدوران خارجي چقدر است؟ بالطبع از آنجايي كه از يكسو افغانستان براي فعاليت القاعده منطقه دشواري شده و از سوي ديگر عراق هم بدون داشتن يك دولت محكم و حكومت مشخص داراي خلا كنترل است، القاعده از اين فرصت استفاده كرده، نيروهاي خود را به عراق سرازير كرده است. علاوه بر اين در حال حاضر مرزهاي عراق بسيار غير قابل كنترلند و اين مزدورها مي توانند از هر گوشه اي به اين كشور وارد شوند و از سوي گروههاي ذينفع حمايت گردند. ش.ط.: از تحليلگر مسائل عراق در چتم هاس لندن مي پرسم روز گذشته ژنرال سانچز، فرمانده آمريكا گفت: ما خود مي توانيم به تنهايي بر اين نيروها غلبه كنيم و احتياج به كمك نظامي كشورهاي ديگر نداريم. آيا اين شامل بريتانيا نيز مي شود؟ و اگر نه، آيا بريتانيا با توجه به حملات اخير، حضور نظامي خود را در عراق تشديد مي كند؟ گرث استنسفيلد: من بيشتر اوقات فكر مي كنم وقتي مقامات آمريكايي چنين سخناني ايراد مي كنند، فراموش مي كنند كه ارتش بريتانيا نيز همراه آنها است. اما در پاسخ شما، بله آمريكا با بازوي نظامي بي رقيب خود، احتياجي به كمك نظامي بريتانيا ندارد، آنچه براي آمريكا مهم است، حضور سياسي بريتانيا در كنارش است كه به آن مشروعيت بين المللي مي بخشد. اما علاوه بر اين، موضوع مهم در عراق آن است كه قطعا نيروهاي بريتانيا كه در بصره و جنوب عراق مستقرند، دچار مشكلاتي كه آمريكا در بغداد و مناطق ديگر است، نيستند. البته اين بدان معني نيست كه بريتانيا در آينده از اين مشكلات بري خواهد بود. ما مي توانيم شرايطي را تصور كنيم كه وقتي شيعه هاي جنوب و نهاد مذهبي شيعه از موقعيت خود در دولت جديد عراق، اطمينان حاصل پيدا كردند، آنوقت عواملي از درون اين گروه نيز شروع به در پيش گرفتن رفتاري خشن تر نسبت به بريتانيا كند. صرف اينكه تا حال اين اتفاق نيفتاده، به اين معنا نيست كه هيچ وقت نخواهد افتاد. ش.ط.: مي پرسم چرا بريتانيا در جنوب و بصره، موفقتر از آمريكا در بغداد و مثلا در فالوجه است؟ آيا اين به دليل مديريت بهتر بريتانيا است، يا آنكه دشمني مخالفان، صرفا با آمريكا است؟ گرث استنسفيلد: اين موضوع بسيار پيچيده اي است. من فكر مي كنم بسياري از تحليلگران به روش بريتانيا در اين مورد تكيه مي كند و مي گويند: بريتانيا 30 سال جنگ تروريستي ايرلند شمالي را پشت سر گذاشته و چنين شرايطي را بهتر مي شناسد. و ديگر اينكه با منطقه و مردم خاورميانه به خاطر سوابق تاريخي آشناتر است و مسائل اين منطقه را بهتر مي شناسد. اما من فكر مي كنم اين استدلال قدري خود بينانه است. به گمان من مردم شيعه در جنوب عراق، اولين باري است كه پس از چندين دهه در صحنه سياسي كشورشان نقش پيدا كرده اند و نمي خواهند شانس خود را براي مشاركت در اين بازي سياسي با مخالفتهاي نادرست از دست بدهند. در پي دومين حمله به هليكوپترهاي آمريكايي در عراق، ظرف كمتر از ده روز و تشديد حملات تروريستي به طور كلي، برخي بيم آن دارند كه وضع جنگ در عراق تشديد يافته باشد و به علاوه نتوان چشم انداز قابل رويتي براي پايان آن يافت. دكتر گرث استنسفيلد Gareth Stansfield از مركز مطالعاتي و مشورتي چتم هاس Chatham House در لندن، در مصاحبه با راديوفردا مي گويد که جنگ در عراق در حال شدت يافتن است و شاهد مقاومت سازمان يافته تر و خشونت بار تري عليه نيروهاي آمريكا هستيم. وي درباره موفقيت بريتانيا در اداره جنوب عراق و بصره مي گويد که بسياري از تحليلگران مي گويند که بريتانيا 30 سال جنگ تروريستي ايرلند شمالي را پشت سر گذاشته و چنين شرايطي را بهتر مي شناسد و ديگر اينكه با منطقه و مردم خاورميانه به خاطر سوابق تاريخي آشناتر است . وي اين ديدگاه را قدري خودبينانه مي داند و عقيده دارد که مردم شيعه در جنوب عراق، اولين باري است كه پس از چندين دهه در صحنه سياسي كشورشان نقش پيدا كرده اند و نمي خواهند شانس خود را براي مشاركت در اين بازي سياسي با مخالفتهاي نادرست از دست بدهند.