لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ تهران ۰۰:۱۰

چرا مردم سوریه در خیابان‌ها نیستند؟


شهر دمشق، پایتخت سوریه، در حالی روز جمعه را پشت سر گذاشت که باران شدید خیابان‌های آن را می‌شست و از گردهم‌آیی‌هایی که حامیان برگزاری تظاهرات علیه حاکمیت بشار اسد قولش را داده بودند هیچ نشانی نبود.

مخالفان حاکمیت خاندان بشار اسد از روزها قبل در فیس‌بوک، توییتر و دیگر شبکه‌های اجتماعی وعده می‌دادند که با الهام از تحولات دو ماه اخیر در تونس و مصر، تظاهرات بزرگ «روز خشم» سوریه نیز سرآغاز حرکت بزرگ اجتماعی مردم این کشور علیه حکومت حاکم بر میهن‌شان خواهد بود.

در شبکه‌های اجتماعی تاکید می‌شد که «انقلاب آرام ۲۰۱۱ سوریه» به «فساد و خودکامگی» در این کشور نیز پایان خواهد داد.

دست‌کم ۱۲ هزار نفر فراخوان مطرح شده در فیس‌بوک برای آغاز تظاهرات در سوریه از روز جمعه را «لایک» کرده بودند.

در حالی که روز جمعه مردم مصر تجمع اعتراضی خود را زیر عنوان «روز عزیمت» برای رفتن حسنی مبارک برگزار کردند و بنا به قولی میلیون‌ها مصری خیابان‌های قاهره، اسکندریه، آسیوط و دیگر شهرهای مصر را قرق کردند، در دمشق تنها باران سنگین بود که خیابان‌ها را می‌شست.

خبرگزاری فرانسه بعدازظهر جمعه گذشته از کوی و برزن‌های بخش باستانی دمشق که بازار سنتی این شهر چند هزار ساله در آن قرار دارد خبر داد که حتی یک تظاهرکننده نیز مشاهده نمی‌شود.

یک گزارشگر این خبرگزاری می‌گوید که اما در مقابل سکوت مردم و نبود تظاهرکنندگان، این ماموران امنیتی سوریه بودند که شمارشان بیش از حد معمول افزایش یافته بود تا بر اوضاع نظارت کنند و حضور ماموران در راه‌های اصلی مشهود بود، هر چند که آنها کار چندانی برای «رسیدگی» نداشتند.

عبدالکریم ریحاوی، رئیس انجمن سوری دفاع از حقوق بشر، در مورد دلیل ناکام ماندن فراخوان به تظاهرات در کشورش، به خبرگزاری فرانسه گفته است که مخالفان بشار اسد، شامل کردها، به فراخوان تظاهرات پاسخ مثبت ندادند، زیرا اعتقاد دارند که موفقیت و اثربخشی آن در شرایط حاکم بر کشورشان امکان‌پذیر نیست.

قرار بود که پنج‌شنبه گذشته نیز یک «بست‌نشینی» در برابر مجلس دمشق با عنوان «همبستگی با دانشجویان، کارگران و زندانیان ندار» برگزار شود، اما این فراخوان نیز به توصیف خبرگزاری فرانسه با «مشارکت صفر» مردم روبه‌رو شد.

یک روز پیش از آن، در روز چهارشنبه، شمار معدودی در محله مسیحی‌نشین دمشق در آیین روشن کردن شمع گرد آمده بودند، اما به گزارش سازمان دیدبان حقوق بشر یک گروه بیست نفره از ماموران لباس‌شخصی سوری به این گروه اندک پانزده نفره حمله کرده و آنها را کتک زده و از محل رانده‌اند.

دیدبان حقوق بشر که مقر آن در نیویورک است، روز جمعه در بیانیه‌ای از سوریه خواست که حق مردم آن کشور را برای تظاهرات و گردهم‌آیی‌ها محترم بداند.

این سازمان بین‌المللی مدافع حقوق بشر در بیانیه خود می‌گوید که دلیل ناکام ماندن همه تلاش‌ها برای زدن جرقه گردهم‌آیی‌ها این است که ماموران امنیتی سوریه در آغاز هر گردهم‌آیی در محل حضوری گسترده می‌یابند، از مردم عکس و فیلم می‌گیرند و اوراق هویت آنها را طلب می‌کنند.

خانم سهیرعطصی، یکی از فعالان حقوق بشر سوریه (که خود در خارج از سوریه برای برگزاری تظاهرات در کشورش تلاش می‌کند)، می‌گوید که تشکیلات امنیتی سوریه با خانواده‌اش (که همچنان در سوریه زندگی می‌کنند) تماس گرفته و آنها را تحت فشار گذاشته‌اند تا دخترشان در خارج از فعالیت علیه حاکمیت سوریه دست بکشد.

سهیرعطصی می‌گوید هنگامی که در سوریه بود، مورد ضرب و شتم قرار می‌گرفت، تحت تعقیب دائمی پلیس مخفی سوریه بود و به «جاسوسی برای اسرائیل» متهم می‌شد.

بشار اسد هفته گذشته در مصاحبه‌ای گفته بود که وضع او بسیار «بهتر و مستحکم‌تر» از حسنی مبارک در مصر است، و «نداشتن مناسبات نزدیک» با آمریکا و ضدیت سوریه با اسرائیل و بودن در خط مقدم جبهه مخالفت با اسرائیل را به عنوان «استدلال» خود در این که وضعیت حاکمیتش «باثبات» است مطرح کرده بود.

در همین حال، اسد قول داده است که اصلاحات مورد نیاز در کشورش را در همین سال جاری اجرا کند.

از ماه گذشته، اندک زمانی پس از خیزش مردم تونس، سوریه از بیم سرایت خیزش به این کشور، یارانه کالاهای اساسی را برای شهروندان به میزان چشم‌گیری افزایش داد.

در این میان، مخالفان حکومت سوریه می‌گویند که بیش از یک هزار و دویست نفر از نیروهای کارکشته حزب‌الله در روزهای اخیر از لبنان به سوریه برده شده‌اند تا در اطراف اماکن مهم، ماموران امنیتی سوریه را کمک کنند.

مخالفان بشار اسد همچنین تاکید می‌کنند که بسیاری از سربازان و نیروهای سوری که در سال‌های اخیر در مرز سوریه با عراق مستقر بودند، از مرز به سوی دمشق برگردانده شده‌اند تا با رخدادهای احتمالی در پایتخت مقابله کنند.

خاندان اسد بیش از پنجاه سال با خودکامگی سوریه را در قبضه خود داشته‌اند. خاندان اسد از طایفه علوی هستند که در بافت جمعیتی سوریه، یک اقلیت محسوب می‌شود.

هر چند که کشتارهای بزرگ مخالفان در زمان حکومت حافظ اسد، پدر بشار اسد، صورت گرفت، که مشهورترین آنها قتل عام هزاران نفر در منطقه «الحماه» بود، اما بشار اسد، دکتر چشم‌پزشک تحصیل‌کرده غرب، نیز همچنان در یازده سال اخیر توانسته است که نظام کاملا" پلیسی کشورش را حفظ کند.

اعضای خانواده اسد نیز از مخالفان سرسخت بشار هستند که مشهورترین آنها عموی بشار اسد است. عبدالحلیم خدام نیز که دهه‌ها از سران حکومت اسد بود، اکنون یک دهه است که از فرانسه علیه حکومت اسد تلاش می‌کند.

هرچند سوریه هم‌پیمان مهم راهبردی ایران و حزب‌الله لبنان است، دولت آمریکا ماه گذشته برای نخستین بار پس از سال‌ها، سفیر تازه خود را به دمشق فرستاد.
XS
SM
MD
LG