لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
دوشنبه ۸ اردیبهشت ۱۴۰۴ تهران ۱۵:۴۷

تلاش نافرجام ایران برای فروش نفت در بورس


بعد از اولین تلاش نافرجام ایران در ۱۳ ژوئن، ۲۲ تیرماه، برای فروش نفت سنگین خود در اولین روز افتتاح آن چه «بورس بین‌المللی نفت» نام نهاده، مقامات نفتی ایران اعلام کردند که روز چهارشنبه هفته بعد، دوباره برای فروش نفت در بورس نفت کیش تلاش خواهند کرد، وعده‌ای که با گذشت روز‌ها خبری از آن نشد و نهایتا، روز یک‌شنبه، خبرگزاری‌های ایران خبر دادند که وزارت نفت تصمیم گرفته است که روز دوشنبه یکم اوت، ۱۰ مرداد، دومین محموله نفت سنگین خود را در بورس نفت عرضه کنند، تصمیمی که دوباره به تاخیر انداخته شد و به روز چهارشنبه محول شد.

حدودا بیست روز قبل، ایران «بورس نفت» را با ارائه ۶۰۰ هزار بشکه نفت سنگین، بشکه‌ای ۱۱۶ دلار و ۶۰ سنت افتتاح کرد.

در مراسم افتتاحیه، آقای علی صالح‌آبادی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار ایران، مدعی شد که در آینده نزدیک قیمت منطقه‌ای نفت با بورس نفت ایران تنظیم خواهد شد. اما در اولین مبادله این بورس، حتی هیچ خریداری حاضر نشد بالای ۱۰۹ دلار و ۶۵ سنت برای هر بشکه بپردازد و محموله نفت به فروش نرفت.

کامران دادخواه، اقتصاددان مقیم آمریکا، در گفت‌وگو با رادیوفردا، ادعای صالح‌آبادی را «امید واهی» توصیف کرده و می‌افزاید که مشتریان نفت با در نظر گرفتن تحریم‌های جامعه جهانی علیه برنامه هسته‌ای ایران، مشکلات پیرامون خرید و پرداخت پول نفت و هزینه‌های آن، انتظار دارند که ایران قیمت نفت خود را پایین‌تر از قیمت‌های جهانی حساب کند، اما ایران حاضر نیست این واقعیت را بپذیرد.

به گفته وی، قیمت پیشنهادی ایران حتی بالا‌تر از قیمت‌های جهانی است و ایران باید تخفیف زیادی برای جذاب‌تر کردن نفت خود در نظر مشتریان خارجی انجام دهد.

به علاوه آقای دادخواه معتقد است که ایران برای موفقیت در راه‌اندازی بورس نفت خود مجبور است روابط دوستانه‌ای با عربستان، کویت و عراق داشته باشد و نهایتا، اگر همه این مشکلات هم برطرف شود، ایران بایستی قیمت نفت پیشنهادی خود در بورس کیش را با بازارهای بورس نیویورک و لندن تنظیم کند.

ایران از ماه آوریل تلاش دارد که نفت خود را به صورت آزمایشی در بورس کیش بفروشد. در اول ماه ژوئن، ایران ۳۵ هزار تن نفت کوره را به قیمت ۶۲۳ دلار و ۳۵ سنت برای هر تن نفت کوره در بورس قرار داد، اما قیمت پیشنهادی مشتریان ۶۱۰ تا ۶۲۰ دلار به ازای هر تن بود.

در هشتم ماه ژوئن ایران دوباره برای فروش نفت کوره در بورس کیش تلاش کرد و این بار ۷۰ هزار بشکه نفت در بورس نهاد و باز هم به خاطر عدم توافق روی قیمت موفق به فروش نشد. نهایتا ایران در سومین تلاش خود با دادن تخفیف ویژه موفق شد نفت کوره خود را در ۱۴ ژوئن بفروشد.

دکتر هومن پیمانی، رئیس بخش امنیت انرژی در موسسه تحقیقات انرژی دانشگاه ملی سنگاپور، در گفت‌وگو با رادیوفردا در این باره می‌گوید که ایران در درازمدت صادرکننده نفت بوده و خواهد بود، اما اگر در مقطع کنونی نتواند نفت خود را آن گونه که می‌خواهد بفروشد، جای تعجب نیست. چرا که در مقاطعی به خاطر شرایط جهانی، به‌ویژه تحریم‌های نفتی برخی کشور‌ها، به‌ویژه آمریکا علیه ایران، مشکلاتی برای فروش نفت ایران به وجود آمده و در حال حاضر هم این مشکلات وجود دارد.

به اعتقاد این کار‌شناس انرژی، علت اصلی ناموفق بودن ایران در راه‌اندازی بورس نفت خود مشکلات سیاسی است.

این بار، برخلاف گذشته، شرکت ملی نفت ایران اعلام کرده است که قیمت دومین عرضه نفت خام سنگین صادراتی ایران بر اساس مکاتبه شرکت ملی نفت ایران با بورس کالا، روز سه‌شنبه هفته جاری اعلام خواهد شد.

بر اساس اطلاعات شرکت ملی نفت ایران، نوع پرداخت اعتباری ۲۰ درصد (پس از عقد قرارداد) و ۸۰ درصد (دو روز قبل از روز اول بارگیری) خواهد بود.

قیمت رسمی فروش نفت خام سنگین صادراتی ایران به هر یک از مقاصد شرق، مدیترانه و شمال غرب اروپا در ماه اوت ۲۰۱۱ میلادی تعیین و اعلام شده توسط امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران به اضافه ۲ دلار آمریکاست.

ایران اعلام کرده است که قیمت پایه این محموله بر مبنای قیمت‌های منتشر شده در نشریه Platts crude oil marketwire برابر با ۱۱۵ دلار و ۵ سنت در هر بشکه به اضافه ۲ دلار پریمیوم است.

آقای پیمانی بر این عقیده است که قیمت پیشنهادی ایران بالا نیست و اگر قیمت هر بشکه نفت در بازارهای جهانی را که اکنون حول ۱۳۰ دلار برای هر بشکه است، در نظر بگیریم، قیمت پیشنهادی ایران برای نفت سنگین خود متعادل است.

البته آقای پیمانی می‌گوید که فروش نفت سنگین ایران مشکلات مخصوص به خود را دارد، چرا که بسیاری از کشور‌ها فاقد پالایشگاههایی هستند که قادر به پالایش نفت سنگین باشد و برای نفت سبک طراحی شده‌اند.

بنابراین ایران نمی‌تواند نفت سنگین خود را به همه واردکنندگان نفت عرضه کند. اما این دلیل اصلی شکست ایران در فروش نفت در بورس کیش نیست، چرا که به هر حال نفت سنگین هم مشتریان خود را دارد و مشکل اصلی تحریم‌ها و موانع سیاسی است.

به گفته این کار‌شناس مسائل انرژی، یکی از مهم‌ترین موانع عدم وجود یک سیستم بانکی مشخص است که قبلا مبادلات نفتی ایران در این سیستم خیلی راحت حل می‌شد و الان یک مشکل عمده شده است، هم هزینه واردات از ایران را زیاد‌تر می‌کند و هم مشکلات بانکی و سیاسی از جمله خطر تحریم شرکت‌های خریدار توسط آمریکا و غرب را به وجود می‌آورد.

ایران هم اکنون برای فرار از تحریم‌های آمریکا می‌گوید برای فروش نفت در بورس به جای دلار از واحدهای ارزی دیگر، مانند دینار امارات و یوروی اروپا استفاده خواهد کرد.
XS
SM
MD
LG