لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۲۲:۲۱

بی ميلی اعراب خليج فارس به تحريم های آمريکا عليه ايران


روابط ايران با کشورهای جنوب خليج فارس پس از جنگ ایران و عراق به تدريج گرمتر شده است. (عکس از epa)
روابط ايران با کشورهای جنوب خليج فارس پس از جنگ ایران و عراق به تدريج گرمتر شده است. (عکس از epa)
مشکل است کشورهای جنوب خلیج فارس، ایران را که منابع سرشار طبیعی دارد، نادیده انگارند و شریک تجاری بالقوه خود ندانند. این موضوع مقاله ای تحلیلی در نشریه تحقیقات امور اسلامی «موسسه پژوهشی جینز» لندن است.

به نوشته این نشریه کشور های شورای همکاری خلیج فارس به کار آمدی و ماندگاری سیاست آمریکا در قبال ایران به دیده تردید می نگرند و به رغم فشارهای آمریکا، به همکاری تجاری و اقتصادی خود با ایران ادامه می دهند.

روسیه و چین هم به انتظار نشسته اند تا در صورت کاهش نفوذ آمریکا در منطقه خلیج فارس، هرگونه خلاء اقتصادی، سیاسی و حتی نظامی ایجاد شده در این منطقه را پر کند.

روابط ايران با کشورهای جنوب خليج فارس، به ويژه پس از انقلاب سال ۱۳۵۷و در جريان جنگ ايران و عراق فراز و فرودهايی داشته است، ولی پس از آن سياست تهران در قبال اين کشورها به تدريج تغيير کرده است.

ايران طی دو سه سال گذشته همکاری خود را با برخی کشورهای شورای همکاری خايج فارس در زمينه انرژی توسعه داده است، از جمله همکاری با عمان برای توسعه و بهره برداری از ميدان گازی مشترک «هنگام» و «بخای جنوبی» در تنگه هرمز. امارات متحده عربی و بحرين نيز مطالعاتی را برای خريد گاز از ايران انجام داده اند.
گزارش سازمان های اطلاعاتی آمريکا در سال گذشته، مبنی بر ناچيز شمردن تهديد بالقوه هسته ای ايران، کشورهای عربی را به بازبينی سياست خود در قبال ايران وا داشته است و شماری از اين کشورها از موضوع منافع مشترک با ايران سخن به ميان آورده اند.


اما به رغم اين همکاری های اقتصادی، افزايش قدرت شيعيان در عراق و کوشش ايران برای توسعه برنامه هسته ای، نگرانی هايی را در کشورهای شورای همکاری خليج فارس موجب شده است.

با اين حال گزارش سازمان های اطلاعاتی آمريکا در سال گذشته، مبنی بر ناچيز شمردن تهديد بالقوه هسته ای ايران، کشورهای عربی را به بازبينی سياست خود در قبال ايران وا داشته است و شماری از اين کشورها از موضوع منافع مشترک با ايران سخن به ميان آورده اند.

حتی شرکت کنندگان عرب در يک کنفرانس که در ماه ژوييه امسال با شرکت کاندوليزا رايس، وزير امور خارجه آمريکا، در ابوظبی تشکيل شد با حمله احتمالی آمريکا به ايران به شدت مخالفت کردند. به باور کشورهای عرب خليج فارس، حمله به ايران منطقه خاورميانه را به شدت ناامن خواهد کرد.

در ضمن بالا گرفتن ترديدهای آمريکا و ساير کشورهای غربی، باعث شده است که کشورهای شورای همکاری خليج فارس توجه خود را به ديگر قدرت های جهانی مانند چين و روسيه معطوف کنند.
رییس جمهوری و وزیر امور خارجه ایران در اجلاس شورای همکاری خلیج فارس در قطر.


ايران نيز همکاری خود را با اين دو کشور برای توسعه ميدان های گازی و نفتی، از جمله همکاری با چين برای توسعه ميدان «يادآوران» گسترش داده است. شرکت «گازپروم» روسی هم با ايران تفاهم نامه ای برای توسعه ميدان های نفتی و گازی امضا کرده است.

در مقابل با بالا گرفتن بحث ها در آمريکا، در مورد نحوه متوقف کردن برنامه هسته ای ايران، شماری از قانون گذاران آمريکا چند لايحه جديد به کنگره آمريکا تسليم کردند. اين قانون گذاران هم خواستار تحريم های شديد عليه ايران هستند و هم می خواهند همه راه های باقيمانده مجاز برای صدور تکنولوژی دو منظوره به ايران را ببندند.

تحريم صدور بنزين به ايران و اعمال بازرسی های جدی تر از کشتی ها، هواپيماها، قطارها و کاميون های عازم ايران و بالعکس از جمله اقداماتی است که قانون گذاران آمريکايی در لايحه خود منظور کرده اند.

اين که اقدامات جديد آمريکا در صورت تصويب به روابط تجاری و اقتصادی ايران و کشورهای شورای همکاری خليج فارس چه تاثيری خواهد داشت، جای سؤال دارد. تصور اين که کشورهای اين شورا تحريم تجاری نامحدود عليه ايران را آن هم به خواسته آمريکا اعمال کنند، مشکل است.
تحريم صدور بنزين به ايران و اعمال بازرسی های جدی تر از کشتی ها، هواپيماها، قطارها و کاميون های عازم ايران و بالعکس از جمله اقداماتی است که قانون گذاران آمريکايی در لايحه خود منظور کرده اند.


گو اين که رييس جمهور امارات متحده عربی، شيخ خليفه، به تازگی گفت: «امارات به تصميم های بين المللی احترام می گذارد.»

به رغم انتظارات و خواسته های آمريکا، حتی تحريم های کوچکتر و کم اهميت تر به احتمال زياد با بی ميلی کشورهای عرب خليج فارس مواجه خواهد شد و در عين حال اين گونه تحريم ها ايران را مجبوور خواهد کرد که برای واردات و صادرات خود به کشورهای ديگر رجوع کند.

با اين حال نشانه ها حاکی از آن است که روابط تجاری بين ايران و کشورهای شورای همکاری خليج فارس بر خلاف انتظار رو به گسترش است.

تحريم های شديد عليه ايران آن گونه که شماری از قانون گذاران آمريکايی می خواهند، بسيار پيچيده خواهد بود حتی بدون در نظر گرفتن سياست های روسيه و چين در زمينه انرژی.
در نظرگرفتن سياست های اين دو کشور می تواند به توازن سياست آمريکا در قبال ايران کمک کند.
XS
SM
MD
LG