بر اساس گزارش رسانه‌های اسرائیلی و فلسطینی، در چارچوب اجرای تعهد اسرائیل در معامله‌ای با جنبش حماس که دو ماه پیش به آزادی سرباز اسرائیلی اسیر در دست حماس انجامید، یکشنبه، ۲۷ آذر، ۵۵۰ زندانی فلسطینی از زندان‌های اسرائیل آزاد می‌شوند.
آزادی این زندانیان، مرحله دوم و پایانی از این معامله است که با میانجی‌گری حاکمیت جدید مصر در هفته اول اکتبر، نیمه مهرماه، به دست آمده بود.
هجدهم اکتبر، بیست و ششم مهر گذشته، حماس گیلعاد شلیط را در حالی پس از پنج سال و نیم اسارت آزاد کرد که اسرائیل ۴۴۷ زندانی امنیتی فلسطینی را آزاد کرده بود که اکثر آنها زندانیانی «خطرناک» و برنامه‌ریز یک سری عملیات انتحاری با تلفاتی سنگین از اسرائیلی‌ها محسوب می‌شدند.
اسرائیل در مجموع متعهد شده بود که در برابر گیلعاد شلیط، یک هزار و ۲۷ زندانی فلسطینی را آزاد کند.
مصر همانند مرحله نخست معامله، در اجرای مرحله دوم از این مبادله نیز نقشی پویا ایفا کرده است.
روزنامه اسرائیلی هاآرتص در روزهای اخیر گزارش داد که مقامات بلند پایه‌ای از دولت اسرائیل برای یاری گرفتن از مصر در تعیین اسامی زندانیان فلسطینی که در این مرحله آزاد می‌شوند، راهی قاهره شده بودند.
با این حال در شرایطی که سازمان زندان‌های اسرائیل تدارکات لازم را برای آزاد کردن زندانیان فلسطینی در مرحله دوم به پایان برده است، بنیاد خانواده‌های یهودی قربانی ترور فلسطینی، از دولت اسرائیل خواسته است که از آزاد کردن این زندانیان خودداری کند.
رئیس این بنیاد جمعه به تلویزیون اسرائیل گفت که تن در دادن این کشور به مرحله نخست آزاد کردن زندانیان، در شرایط «شبه جنگی» بود و حال می‌توان از زیر بار آن شانه خالی کرد؛ درخواستی که دولت اسرائیل به آن بی‌اعتنایی کرده است.
بنیاد خانواده‌های یهودی قربانی ترور دو ماه پیش نیز با انجام کلی معامله- حتی به قیمت آزاد شدن گیلعاد شلیط- به شدت مخالفت می‌کرد و چند شکایت را در روزهای مانده به عملی شدن معامله، به دیوان عالی عدالت اسرائیل ارائه کرد اما قضات دیوان این درخواست‌ها و نیز شکایات مشابه شهروندان اسرائیلی را که آنها نیز بستگان‌شان در ترور فلسطینی کشته شده بودند، رد کرد.
بر اساس تفاهم غیرمستقیم به دست آمده میان اسرائیل و حماس، تعیین زندانیانی که در مرحله دوم آزاد می‌شوند، تنها در اختیار اسرائیل است در حالی که در مرحله نخست، حماس بر سر آزاد شدن زندانیان مورد نظر خود قاطعانه پافشاری می‌کرد. اصرارهای حماس برای آزاد شدن آن زندانیان بود که سال‌ها این معامله را به تأخیر انداخته بود.
رسانه‌های اسرائیل در روزهای اخیر گزارش داده‌اند که تمامی زندانیانی که در مرحله دوم آزاد می‌شوند، از نیروهای جنبش فتح هستند تا جایگاه محمود عباس و جنبش فتح در افکار عمومی فلسطینی‌ها تقویت شود.
محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی، در جشن بزرگ در شهر رام‌الله برای زندانیانی که در مرحله نخست آزاد شده بودند، از تعهد اهود اولمرت، نخست‌وزیر پیشین اسرائیل، برای آزاد کردن زندانیان فتح سخن گفت.
رسانه‌های اسرائیلی می‌گویند که آزاد شدن شمار چشمگیری از زندانیان وابسته به فتح مانع از آن خواهد شد که حماس خود را تنها عامل آزاد شدن زندانیان فلسطینی جلوه دهد.
بر اساس گزارش رسانه‌های اسرائیلی، زندانیانی که یکشنبه آزاد می‌شوند، مستقیماً متهم به مشارکت در قتل مردم اسرائیل نبوده‌اند بلکه وخیم‌ترین اتهام وارده به آنها، کمک به اجرای عملیات تروریستی است؛ سایر زندانیان اتهاماتی مانند قاچاق جنگ‌افزار به سرزمین‌های فلسطینی‌نشین داشته‌اند.
بسیاری از این زندانیان دو سوم از دوران حبس خود را در پشت میله‌های زندان اسرائیل سپری کرده‌اند.
معامله اسرائیل و حماس جنجالی‌ترین مبادله زندانیان در سراسر جهان و در تاریخ نزاع خونین اسرائیلی- فلسطینی بود. هرچند تا کنون اسرائیل بارها صدها زندانی عرب را حتی در برابر جسد سربازان کشته شده خود آزاد کرده بود، اما معامله بر سر گیلعاد شلیط، رکوردهای پیشین را در آزاد کردن زندانیان فلسطینی شکست.
حماس وادار کردن اسرائیل به آزادی یک هزار و ۲۷ زندانی فلسطینی را «دستاوردی تاریخی» برای خود می‌داند و تلاش کرده است تا از آن برای تقویت خود با نظر به نزدیک شدن موعد انتخابات مجلس و رهبری فلسطینی بهره‌گیری کند.
از سوی دیگر، دولت اسرائیل نیز می‌گوید که آزاد کردن بیش از هزار زندانی فلسطینی در برابر تنها یک سرباز، «پیروزی اخلاقی» اسرائیل است که برای یک عضو جامعه خود حاضر بوده خرابکارانی را که در برنامه‌ریزی قتل‌های زیادی نیز دست داشته‌اند، آزاد کند و جان یک انسان زنده را نجات دهد.
آزادی این زندانیان، مرحله دوم و پایانی از این معامله است که با میانجی‌گری حاکمیت جدید مصر در هفته اول اکتبر، نیمه مهرماه، به دست آمده بود.
هجدهم اکتبر، بیست و ششم مهر گذشته، حماس گیلعاد شلیط را در حالی پس از پنج سال و نیم اسارت آزاد کرد که اسرائیل ۴۴۷ زندانی امنیتی فلسطینی را آزاد کرده بود که اکثر آنها زندانیانی «خطرناک» و برنامه‌ریز یک سری عملیات انتحاری با تلفاتی سنگین از اسرائیلی‌ها محسوب می‌شدند.
اسرائیل در مجموع متعهد شده بود که در برابر گیلعاد شلیط، یک هزار و ۲۷ زندانی فلسطینی را آزاد کند.
مصر همانند مرحله نخست معامله، در اجرای مرحله دوم از این مبادله نیز نقشی پویا ایفا کرده است.
روزنامه اسرائیلی هاآرتص در روزهای اخیر گزارش داد که مقامات بلند پایه‌ای از دولت اسرائیل برای یاری گرفتن از مصر در تعیین اسامی زندانیان فلسطینی که در این مرحله آزاد می‌شوند، راهی قاهره شده بودند.
با این حال در شرایطی که سازمان زندان‌های اسرائیل تدارکات لازم را برای آزاد کردن زندانیان فلسطینی در مرحله دوم به پایان برده است، بنیاد خانواده‌های یهودی قربانی ترور فلسطینی، از دولت اسرائیل خواسته است که از آزاد کردن این زندانیان خودداری کند.
رئیس این بنیاد جمعه به تلویزیون اسرائیل گفت که تن در دادن این کشور به مرحله نخست آزاد کردن زندانیان، در شرایط «شبه جنگی» بود و حال می‌توان از زیر بار آن شانه خالی کرد؛ درخواستی که دولت اسرائیل به آن بی‌اعتنایی کرده است.
بنیاد خانواده‌های یهودی قربانی ترور دو ماه پیش نیز با انجام کلی معامله- حتی به قیمت آزاد شدن گیلعاد شلیط- به شدت مخالفت می‌کرد و چند شکایت را در روزهای مانده به عملی شدن معامله، به دیوان عالی عدالت اسرائیل ارائه کرد اما قضات دیوان این درخواست‌ها و نیز شکایات مشابه شهروندان اسرائیلی را که آنها نیز بستگان‌شان در ترور فلسطینی کشته شده بودند، رد کرد.
بر اساس تفاهم غیرمستقیم به دست آمده میان اسرائیل و حماس، تعیین زندانیانی که در مرحله دوم آزاد می‌شوند، تنها در اختیار اسرائیل است در حالی که در مرحله نخست، حماس بر سر آزاد شدن زندانیان مورد نظر خود قاطعانه پافشاری می‌کرد. اصرارهای حماس برای آزاد شدن آن زندانیان بود که سال‌ها این معامله را به تأخیر انداخته بود.
رسانه‌های اسرائیل در روزهای اخیر گزارش داده‌اند که تمامی زندانیانی که در مرحله دوم آزاد می‌شوند، از نیروهای جنبش فتح هستند تا جایگاه محمود عباس و جنبش فتح در افکار عمومی فلسطینی‌ها تقویت شود.
محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی، در جشن بزرگ در شهر رام‌الله برای زندانیانی که در مرحله نخست آزاد شده بودند، از تعهد اهود اولمرت، نخست‌وزیر پیشین اسرائیل، برای آزاد کردن زندانیان فتح سخن گفت.
رسانه‌های اسرائیلی می‌گویند که آزاد شدن شمار چشمگیری از زندانیان وابسته به فتح مانع از آن خواهد شد که حماس خود را تنها عامل آزاد شدن زندانیان فلسطینی جلوه دهد.
بر اساس گزارش رسانه‌های اسرائیلی، زندانیانی که یکشنبه آزاد می‌شوند، مستقیماً متهم به مشارکت در قتل مردم اسرائیل نبوده‌اند بلکه وخیم‌ترین اتهام وارده به آنها، کمک به اجرای عملیات تروریستی است؛ سایر زندانیان اتهاماتی مانند قاچاق جنگ‌افزار به سرزمین‌های فلسطینی‌نشین داشته‌اند.
بسیاری از این زندانیان دو سوم از دوران حبس خود را در پشت میله‌های زندان اسرائیل سپری کرده‌اند.
معامله اسرائیل و حماس جنجالی‌ترین مبادله زندانیان در سراسر جهان و در تاریخ نزاع خونین اسرائیلی- فلسطینی بود. هرچند تا کنون اسرائیل بارها صدها زندانی عرب را حتی در برابر جسد سربازان کشته شده خود آزاد کرده بود، اما معامله بر سر گیلعاد شلیط، رکوردهای پیشین را در آزاد کردن زندانیان فلسطینی شکست.
حماس وادار کردن اسرائیل به آزادی یک هزار و ۲۷ زندانی فلسطینی را «دستاوردی تاریخی» برای خود می‌داند و تلاش کرده است تا از آن برای تقویت خود با نظر به نزدیک شدن موعد انتخابات مجلس و رهبری فلسطینی بهره‌گیری کند.
از سوی دیگر، دولت اسرائیل نیز می‌گوید که آزاد کردن بیش از هزار زندانی فلسطینی در برابر تنها یک سرباز، «پیروزی اخلاقی» اسرائیل است که برای یک عضو جامعه خود حاضر بوده خرابکارانی را که در برنامه‌ریزی قتل‌های زیادی نیز دست داشته‌اند، آزاد کند و جان یک انسان زنده را نجات دهد.
