به دنبال افزایش انتقادها از تعداد زندانیان مهریه در ایران که «رشد ۷۱ درصدی» داشته است، رئیس قوه قضائیه روز سهشنبه به منظور جلوگیری از زندانی شدن محکومان مهریه بخشنامه صادر کرد.
در بخشنامه صادق لاریجانی که در وبسایت رسمی قوه قضائیه ایران منتشر شده، از دادگاهها خواسته شده است که «به صورت خارج از نوبت و بدون تعیین وقت رسیدگی» نسبت به درخواست «تعدیل» میزان سکه که از سوی زوج تقدیم میشود، رسیدگی کنند.
وی افزوده که دادگاهها باید «مهلتهای تأدیه سکه را متناسب با وضعیت مالی محکومٌ علیه افزایش داده تا بدین ترتیب از زندانی شدن آنان جلوگیری به عمل آید».
عالیترین مقام قضایی ایران نوشته که این بخشنامه را از آن رو صادر میکند که «نظر به برخی گزارشهای واصله تعدادی از محکومین تأدیه مهریه بر اساس تعداد سکه طلای تعیین شده به علت افزایش غیر متعارف قیمت آن توان پرداخت را نداشته و به همین جهت در اجرای قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی به زندان معرفی میشوند.»
به دنبال طرح دوباره افزایش شمار زندانیان مهریه در ایران، ناصر مکارم شیرازی، از مراجع تقلید ساکن قم، در نامهای سرگشاده به رئیس قوه قضاییه پیشنهاد کرد که چند کارشناس به حضور او در قم «تشریف بیاورند تا آن چهار مسئله مهم درباره مهریه در محیط عالمانه و دور از عصبانیت حل و فصل شود».
آقای مکارم شیرازی در نامه خود به صادق لاریجانی نوشته بود که هدف وی از این نامهنگاریها و صحبت در این زمینه، «روشن ساختن قوانین مترقی اسلام و کمک به جمعی از گرفتاران مهریه است».
صادق لاریجانی نیز در پاسخ به این انتقاد که قوه قضاییه از حوزه «جدا شده است» به مکارم شیرازی این طور جواب داده بود: «به محضر شریف ایشان عرض میکنم، چرا به گونهای صحبت میشود که گویی مسئولان قضایی و قضات شریف از پس کوه قاف آمدهاند؟ ما هم از همین حوزهها آمدهایم.»
نامهنگاری این دو چهره سیاسی-مذهبی در ایران در حالی در رسانهها مطرح شد که وبسایت رسمی قوه قضائیه نوشته است: «مهریههای پرداختنشدنی تا سالهای قبل تنها یک معضل بزرگ بود، اما هزینههای سنگین قضایی و پیگیریهای انتظامی و البته رشد ۷۱ درصدی این بدهکاران این روزها موضوع مهریه را به یک بحران مبدل ساخته است.»
خبرگزاری میزان به نقل از روابط عمومی ستاد دیه ایران افزوده بود که «ابتدای سال ۱۳۹۷ تعداد زندانیان مهریه ۲۹۷۸ نفر بود که در ادامه به دلایل متعددی، چون افزایش قیمت سکه رشد ۴۰ درصدی این محکومان را شاهدیم؛ این نسبت ابتدا و میانه سال است، اما مقایسه آمار زندانیان فعلی با محبوسان سال ۹۳ نشان میدهد این تعداد زندانی رشد ۷۱ درصدی دارد.»
این گزارش هشدار میدهد که با مقایسه تعداد زندانیان مهریه در پنج سال اخیر، از تعداد ۲۱۴۸ زندانی در فروردین سال ۹۳ شمار فعلی بدهکاران مهریه «رشدی دو برابری» داشته است.
از مجموع ۴۱۹۴ زندانی مهریه در ایران، استان فارس با ۵۱۴ زندانی، تهران و اصفهان هر یک با ۴۳۱ بدهکار بیشترین آمار محکومان مهریه را به خود اختصاص دادهاند.
میزان نوشته است که بر اساس آمار، «نزدیک به ۶۰ درصد زندانیان جرایم غیرعمد شهرهایی چون کرمان را بدهکاران مهریه تشکیل دادهاند.»