مخالفت شوراي نگهبان با لغو معافيت مالياتي آستان قدس رضوي

مينا بهارمست، مصاحبه با محمدحسين پاپلي (مشهد) مينا بهارمست: آقاي دكتر پاپلي، شوراي نگهبان با لغو معافيت مالياتي آستان قدس رضوي مخالفت كرده است. اصولا آيا ارقامي از دارايي ها و اموال آستان قدس رضوي در دست هست؟ دكتر پاپلي: آستان قدس رضوي كه يك تشكيلات مذهبي بسيار سابقه دار در ايران است كه از ده قرن قبل تشكيلاتي داشته است و به خصوص از دوره صفويه اين تشكيلات منسجم شده و هميشه پادشاهان وقت توليت آستان قدس رضوي را عهده دار بودند. پس ازانقلاب، توليت به عهده آقاي واعظ طبسي گذاشته شده است كه از اول انقلاب تاكنون ايشان توليت آستان قدس را دارند. آستان قدس اموال زيادي دارد كه سياهه آن را الان خود آستان قدس هم نتواند به سرعت بدهد. در سال 1358 يك سياهه تهيه شده است. آستان قدس داراي اموال زيادي است كه بعضي را به صورت اجاره اي، و بخشي را خودش اداره مي كند. مثل مزرعه نمونه تربت حيدريه و مزرعه نمونه سرخس و يا گاوداري ها و تاسيسات كارخانجات و كتابخانه ها و كتابخانه هاي متعدد، كتابخانه مركزي آستان قدس يكي از معظم ترين كتابخانه هاي كشور است و كتابخانه ملك در تهران و كتابخانه هرندي در كرمان و كتابخانه در يزد... و كارخانجاتي مثل ريسندگي و بافندگي، سنگ بري، رب سازي رضوي و در زمينه هاي مختلف آستان قدس كار مي كند و در ايران صنايع سنگين مثل سيمان يا هواپيماسازي ندارد ولي در هر زمينه ديگري فعاليت دارد. مينا بهارمست: بنابراين آستان قدس بايد از محل فعاليت هاي خود درآمدهاي زيادي داشته باشد. ممكن است بگوييد كه اين درآمدها به طور كلي به چه شكلي حل مي شود؟ دكتر پاپلي: ببينيد، آستان قدس هدف اصلي اش اشاعه و گسترش فرهنگ شيعه است. اين وظيفه اصلي اش است. مردم در طول تاريخ مقدار زيادي نذورات، چه به صورت املاك و چه به صورت كارخانجات و سهام كارخانجات و كتب و ديگر به آستان قدس داده اند. اينكه آستان قدس درآمدهاي بسيار زيادي دارد، مخارج بسيار زيادي هم دارد. چون در اكثر موارد، واقفين تعيين كرده اند كه پول در آمد هاي وقفي بايد صرف چه مخارجي بشود. به طور سنتي چون آستان قدس درآمدهايش مشخص بوده و مخارج آن هم مشخص بوده است، در دوره هاي گذشته ماليات نمي داده. منتهي اين صرف كارهاي فرهنگي بسيار گسترده اي مي شده است مثل كتابخانه كه الان كتابخانه بسيار بزرگ و معظمي ساخته شده و مثل بنياد پژوهش هاي اسلامي آستان قدس كه كارهاي پژوهشي انجام مي دهد و انتشارات آستان قدس يا كتابخانه ملك تهران كه ساخته شده و كتابخانه ها و كارهاي فرهنگي و مدارسي كه آستان قدس دارد و دانشگاهي كه در حال ساخته شدن است. و يا نقش هاي عمراني كه در داخل شهر كه عملا وظيفه شهرداري است مثل طرح زير گذر دور حرم كه آستان قدس اين ها را انجام مي دهد. بعضي از كارهاي ديگر دولتي مثل بازسازي مناطق جنگي را هم مثلا در مورد شهر هويزه آستان قدس انجام داده است. نتيجه آن اين است كه چون اين درآمدها صرف امورفرهنگي مي شده است، اين توجيه وجود دارد كه آستان قدس نبايد ماليات بدهد. اما الان به نظر مي رسد كه چون آستان قدس در بخش هايي سرمايه گذاري كرده است كه اصلا وقف نيست يعني سرمايه و پول و درآمدهاي وقف صرف سرمايه گذاري هايي مثل لبنيات آستان قدس يا رب رضوي و اين كارخانجات... اينها كارهاي تجارتي و كارهاي اقتصادي محض هست مثل سنگ گرانيت... اين است كه عده اي معتقد هستند كه آستان قدس بايد ماليات بدهد. به نظر شخص بنده، اين كه بگوييم آستان قدس ماليات بدهد يا ندهد، وارد يك كش و قوس مي شود. بهترين راه اين است كه آستان قدس مالياتي برايش تعيين بشود، منتهي اين ماليات در اختيار خودش باشد كه صرف امور فرهنگي بكند. چون در مجموع، وقتي مي گويند آستان قدس ماليات نمي دهد، معلوم نيست كه اين ماليات چقدر است و چقدر از آن را صرف كارهاي فرهنگي يا كارهايي كه بايد دولت انجام دهد مي كند. راه حل اين است كه مجلس و شوراي نگهبان و خود آستان قدس بنشينند و توافق كنند و يكبار براي هميشه تعيين كنند كه آستان قدس بايد ماليات بپردازد ولي اين ماليات در اختيار آستان قدس باشد كه صرف امور فرهنگي بكند. همان طور كه قبلا هم قانوني داشتيم كه مي گفت بعضي از مناطق و شهرها مي توانند ماليات خود را صرف كارهاي خودشان بكنند. وگرنه چون الان اختلاف شده است و امور وقفي و امور اقتصادي محص واقعا اين تعيين مبلغ ماليات و اينكه آيا مثلا فرض كنيد كارخانه ربي كه ارتباط مستقيمي به وقف ندارد و كسي مستقيما آن را وقف نكرده است، چرا نبايد ماليات بدهد؟