لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
شنبه ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۳ تهران ۱۱:۵۷

برگزاري مراسم چهارشنبه سوري در سالهاي بعد از انقلاب


اردوان نيكنام، مصاحبه با داور شيخاوندي و چند تن از اهالي تهران در سالهاي بعد از انقلاب، مراسم ساده آتشسوزي كه با پريدن از روي بوته هاي خار انجام مي شد، با انفجار هاي مهيب ترقه و فشفشفه هاي بزرگ همراه شده است. شب چهارشنبه سوري بعد از انقلاب رنگ وبوي سياسي گرفت و مقامات انتظامي هر سال هشدار هاي شديدالحني در باره برگزاري اين مراسم صادر مي كنند كه عملا حاكي از ناخشنودي حاكميت اسلامي از سنتي است كه به سده هاي پيش از ظهور اسلام باز مي گردد. تلاش دولت براي جلوگيري از شادماني جوانان در اين شب داستان نامكرر سالهاي اخير بوده است و نتيجه آن شدت يافتن جشن هاي انفجاري وگاه جنگ و گريز ميان نيروهاي نظامي و انتظامي و جوانان و نوجوانان است. يك خانم اهل تهران مي گويد مراسم چهارشنبه سوري مثل جنگ هاي خياباني برگزار مي شود و نارنجك و مواد منجره شيشه هاي خانه ها را مي شكند. ولي مي افزايد كه چون جمعيت زياد مي شود ماموران انتظامي مي ترسند داخل آن بشوند. يك نوجوان در تهران در مصاحبه با راديوآزادي از آمادگي خود و دوستانش براي برگزاري جشن چهارشنبه سوري مي گويد. دكتر داور شيخاوندي، جامعه شناس در تهران، در مصاحبه با راديوآزادي دليل تغيير ماهيت مراسم جهارشنبه سوري را فقدان امكانات اجراي قانوني اين مراسم سنتي مي داند كه به مقاومت و برخورد و مجادله با ماموران انتظامي و تخريب اموال عمومي منجر مي شود. دكتر شيخاوندي مي افزايد مسئولين با تجربه از جشن هاي انفجارآميز بعد از مسابقات فوتبال مي كوشند از برخورد ها جلوگيري كنند. وي مي افزايد براي به سلامت برگزار شدن مراسم، مقامات انتظامي بايد مشاركت و همكاري خود مردم را جلب كنند، همانگونه مراسم عزاداري با شركت خود مردم نظم و سامان مي يابد. يك شهروند سالمند تهراني مي گويد از انفجار ترقه ها به ناراحتي عصبي دچار مي شود. يك شهروند تهراني ديگر مي گويد كسي اعتراضي نمي كند چون شادي كنندگان بچه هاي خودشان هستند. يك نوجوان تهراني مي گويد شب چهارشنبه سوري بايد شلوغ بشود. چهارشنبه سوري نمي شود خلوت باشد. يك نوجوان ديگر در تهران مي گويد "گير زياد مي دهندولي فعلا كه مارا نمي گيرند." واكنش هاي شديد سبب شده است كه سنت اصيل شب چهارشنبه سوري نظير فالگوش ايستادن و قاشق زني به فراموشي سپرده شود و جوانان از اين فرست به عنوان بهانه اي براي ابراز شادماني استفاده مي كنند. يك دختر جوان در تهران در باره مراسم چهارشنبه سوري در باره اين مراسم اظهار بي اطلاعي مي كند. دكتر داور شيخاوندي در مصاحبه با راديوآزادي استفاده از آتش در اين مراسم را نماد "تطهير" مي داند و اثبات معصوميت. تقارن ماه محرم با روزهاي پاياني سال و جشن نوروز امسال انجام مراسم چهارشنبه سوري را پيجيده تر كرده است. يك نوجوان تهراني مي گويد امسال به همين سبب مراسم يك هفته جلوتر برگزار مي شود. دكتر داور شيخاوندي در باره تقارن يا تقابل سنت هاي ملي و مذهبي مي گويد موجب شده بعضي از متوليان محرم، چهارشنبه سوري را تحريم كنند و اين باعث تشديد برخورد ها مي شود زيرا مردم بايد تصميم بگيرند چه روزهايي عزا بگيرند و چه روزهايي شادي كنند و تعيين اينها با توسل به زور موجب عدم رغبت به همكاري ها و همبستگي ها مي شود. يك نوجوان تهراني در مصاحبه با راديوآزادي مي گويد اين مراسم اگر اين هفته يا هفته آينده برگزار شود، در هر حال شلوغ مي شود. يك خانم تهراني مي گويد تصميم داريم شب چهارشنبه سوري زياد بيرون نرويم چون خطرناك خواهد بود.

اجراي مراسم چهارشنبه سوري طي سالهاي اخير به كشمكش ميان مردم و نيروهاي انتظامي تبديل شده است و ابعاد آن با استفاده از انواع ترقه و موشك و فشفشه گسترش انفجارآميز يافته است. دكتر داور شيخاوندي مقاومت حاكميت در برابر مراسم سنتي را عامل تغيير ماهيت اين مراسم مي داند و مي افزايد كه براي كنترل و اجراي بهتر مراسم، دولت مي تواند مانند مراسم عزاداري، براي اداره اين مراسم نيز از همكاري اهالي محلات استفاده كند. شهروندان تهراني در مصاحبه هاي جداگانه در اين باره اظهارنظر مي كنند. براي مطالعه خلاصه اي از اين مقاله، دگمه "متن فارسي" را "كليك" بزنيد.
XS
SM
MD
LG