لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
شنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳ تهران ۰۳:۵۷

بررسي موزه ويتني از دو سال هنر پيشتاز در آمريكا: بي ينال 2002


بهنام ناطقي (مجله نيويورك)

امروز در مجله نيويورك، نگاهي به آخرين دستاورهاي هنر پيشتاز در مجموعه خيره كننده و عظيمي كه از هفته گذشته در نيويورك در بي ينال موزه ويتني به نمايش در آمد. با نام هاي جديد و هنرمندان جوان تر، به تدريج وسايل بياني امروزي جاي نقاشي را مي گيرند. نمايش آثار هنرمندان از ويديو و عكس و كار با مفاهيم و نمايش زنده گرفته تا هنر الكترونيك، هنر اينترنتي، هنر مفهومي و چيدمان به تدريج سهمي بيشتر از نقاشي و رنگ و بوم در هنر امروز مي يابندو نقاشان معاصر به حاشيه رانده مي شوند. كوشش نسل تازه از هنرمندان براي يافتن مفهومي امروزي از هنر، امروز در مجله نيويورك ... از جمعه پيش هرشب هفته گذشته در موزه ويتني Whitney Museum of American Art شب افتتاح بود. بي ينال يا نمايشگاه دو سال يكباري كه موزه ويتني برگزار مي كند، در شب هاي نخست خود كه به هزاران تماشاگر دعوتي اختصاص دارد، پيام تازه اي در باره موقعيت هنر در آمريكا مي دهد كه بلافاصله توسط آن چندهزار نفري كه شب هاي اول بي ينال را ديده اند در شهر پخش مي شود و در محافل هنري و فرهنگي همه جا صحبت از بي ينال است و ميدان در دست كسي است كه زودتر از ديگران اين ملغمه حييرت انگيز از انواع خلاقيت هاي هنري را ديده است. ... بي ينالي كه مدعي نشان دادن مقطع هنر معاصر و پيشتاز در آمريكا است معمولا عده بسياري را خوش نمي آيد. بيشتر منتقدان اصلي بي ينال ويتني هنرمندان تثبيت شده و مشهور يا نيمه مشهوري هستند كه با ديدن آثاري كه ويتني از تحقيق خود در هنر آمريكا عرضه كرده است، متوجه مي شوند كه نسبت به متن پيشتاز و مطرح هنر، در حاشيه قرار گرفته اند. هر سال بر اين منتقدان به نوعي اضافه مي شود زيرا هر دوسال يكبار دسته اي كه بي ينال قبلي آنها را با انتخاب خود مطرح كرده بود، خود را فراموش شده و تماشاگر كنارگود ايستاده چهره هاي تازه مي بينند. بي ينال ويتني بعد از اين انتقاد ها بود كه در دهه 1990 هر دو سال يكبار توسط كميته اي سه يا چهارنفره از كارشناسان هنر معاصر انتخاب مي شد كه لزوما هنرشناسان موزه ويتني نبودند. از حاصل كار هر بار به علت نداشتن انسجام و پيام خاص كه معمولا نتيجه كارهاي كميته اي است، انتقاد مي شد. امسال اما اين انتقاد به نمايشگاه بي ينال ويتني وارد نيست زيرا اين بار تمام اين نمايشگاه كه چهارطبقه موزه ويتني و طبقه زيرزمين و راهرو ها را پر مي كند، حاصل بينش و انتخاب يك هنرشناس جوان است به نام آقاي Larry Rinder لري ريندر 40 صاله كه هنرشناس هنرمعاصر "چيف كيوريتر" Chief Curator of Contemporary Art موزه ويتني است كه در بي ينال هاي سال هاي قبل مشاور بود و خود او مي گويد هيچكدام از هنرمنداني كه انتخاب كرد به بي ينال راه ندادند. اما يكي از شش هنرشناس كه بي ينال سال 2000 را انتخاب كرده بودند، آقاي لري ريندر بود. كار برگزاري بي ينال انرژي و شوق كشف مي طلبد و كار سختي است. براي انتخاب 113 هنرمندي كه سرانجام به بي ينال امسال راه پيدا كردند آقاي ريندر در دو سال گذشته ماهي سه هفته در سفر بود و در پسكوچه هاي شيكاگو يا دشت هاي تگزاس در استوديوي هنرمندان يا گالري هاي پيشتاز در تالار هاي بزرگ محلات صنعتي قديمي مشغول ديدن كار هنرمندان بود. خود او مي گويد كار بيشتر از 500 هنرمند را در اين مدت بررسي كرده است و از نزديك با آنها آشنا شده است. مشكل برگزاري بي ينال فقط انتخاب هنرمندان نيست بلكه جا دادن انتخاب شدگان در تالارهاي موزه است به خصوص كه هنرمندان امروزي تمام يك گالري عظيم را براي يك چيدمان مي خواهند يا از موزه مي خواهند اطاقك هاي تاريك براي هنر آنها ساخته شود كه تعدادشان امسال كم نبود. هنرمند مي خواهد با بردن تماشاگر به درون يك اطاقك تاريك، تمام حواس او را متوجه ويديو يا چيدمان نوري يا الكترونيك خود بكند. ... شب افتتاح بي ينال، از حمله ميهمانان غيرعادي، بايد از شهردار ميلياردر نيويورك آقاي بلومبرگ اسم برد و نويسنده انگليسي هندي تبار، آقاي سلمان رشدي و آقاي ديويد برن، خواننده گروه راك تاكينك هدز كه نقاش هم هست و هنرپيشه سينما آقاي دنيس هاپر كه يك فيلم كوتاه هم در قسمت ويديو از او نمايش مي دهند. اولين اثر اين نمايشگاه بازي نوري است كه كار اروين ردل هنرمند نيويوركي است كه با شبكه نورها مثل توري از نور موزه را در خود گرفته بود. اثر ديگري كه در بدو ورود تماشاگران را خيره مي كرد هنرمند اهل بروكلين نيويورك خانم كارين كامپبل بود كه جلوي آسانسور به تماشاگران خوش آمد مي گفت در حاليكه چشم هايش تمام مدت بسته بود و دو تا چشم درشت غيرعادي روي پلك هاي بسته خود نقاشي كرده بود كه به چهره او حالت ملكه هاي مصري را مي داد. در يك گشت سريع در گالري هاي موزه به نظر مي رسد كه بي ينال امسال بيشتر به چيدمان هاي بزرگ اختصاص دارد و هنرمندان ويدئو كه آثار خود را در اطاقهاي تاريك روي پرده ها انداخته بودند و با موسيقي و صداهاي ديگر تماشاگر را در فضاي سه بعدي قابل لمس قرار مي دادند. اما مجسمه هاي ديدني هم كم نبود. از جمله چيدماني با الهام از شعارنويسي يا گرافيتي روي ديوارها از آخرين آثار هنرمند هنر خياباني اهل سانفرانسيسكو خانم ماگارت كيلگالن كه سال گذشته از دنيا رفت. اين چيدمان را عينا با همه خرده ريزها از يك نمايشگاه در فيلادلفيا به موزه ويتني منتقل كرده بودند. در راه پله موزه كه معمولا هنرمندان پروژه هاي مخصوص برايش درست مي كنند، كاري با الوارهاي رنگ شده چوب و نقاشي هاي كميك روي ديوار ها جلب نظر مي كرد از آقاي كريس جانسون. اثر خيره كننده ديگر تصويري با زاويه غيرعادي از يك باجه تلفن بود از رابرت لازاريني كه به آويخته شدن بر ديوار به حالت مورب در وسط يكي از گالري هاي موزه معلق بود. چيدمان و مجسمه سازي جالب ديگر به نام اركستر راك يا بند از كريسيتيان ماركلي بود كه وسايل يك گروه راك را روي صحنه نشان مي داد در حاليكه ابزار موسيقي به طرز عجيب و رويايي كش و قوس آمده بود. خيلي از هنرمندان برگزيده ويتني امسال با عكس كار مي كنند. در اين ميان عكس عظيمي از جسد مردي لاغراندام كه لباس گلدار زيبايي بر تن داشت بيش از ديگر عكس ها به خاطر مي ماند مخصوصا وقتي به ياد آوريم كه اين عكس را اي اي برانسون از دوست و همكار خود فليكس پارتز گرفته است و به فاصله چند لحطه بعد از آن گرفته شده بود كه فليكس پارتز در اثر بيماري ايدز جان داد. برانسون زير عكس نوشته است مرده ها درميان ما راه مي روند و با آنها در شهر خيال هم خانه هستيم. ... اثاري كه در بي ينال ويتني عرضه شده اند، به خاطر تازگي به بيننده لذت كشف مي دهندو شايد براي همين است كه روزانه 3 هزار نفر طي ماه جاري از اين نمايشگاه ديدن خواهند كرد.

نگاهي به نمايشگاه عظيم "بي ينال" يا دوسال يكبار موزه ويتني از هنرپيشتاز در آمريكا كه امسال بار ديگر مجموعه اي به نمايش مي گذارد از هنر چيدمان، هنرمفهومي، هنر كامپيوتري و اينترنتي و ويدئو و فيلم و عكس، كه در هنرامروز به تدريج جاي را براي نقاشي تنگ مي كنند. براي مطالعه گزارش "بهنام ناطقي" از بي ينال موزه ويتني، دگمه "متن فارسي" را "كليك" بزنيد.
XS
SM
MD
LG