(rm) صدا | [ 2:45 mins ]
ایران، با 196 میلیارد دلار تولید ناخالص داخلی سی و یکمین قدرت اقتصادی جهان است. تولید ناخالص داخلی افغانستان، حتی با احتساب مواد مخدر، از ده میلیارد دلار فراتر نمیرود. به رغم این تفاوت بزرگ، میراث تاریخی و فرهنگی، مرز طولانی جغرافیایی و حضور صد ها هزار افغانی در ایران طی سه دهه گذشته، سرنوشت دو کشور را به یکدیگر گره زده از جمله در عرصه اقتصادی. در پایان دیدار حامد کرزای از ایران موافقتنامه ای به امضا رسید. در مجموع به نظر می رسد که ایرانیان آنگونه که باید از امکانات بازار رو به گسترش همسایه شرقی خود استفاده نکرده و عرصه را، به دلایل گوناگون، به رقیبانی چون پاکستان و چین و هند باخته اند. فریدون خاوند (رادیو فردا، پاریس): اقتصاد های ایران و افغانستان از لحاظ ظرفیت و دامنه مانور در عرصه های منطقه ای و جهانی با یکدیگر فاصله ای نجومی دارند.
ایران، بر پایه تازه ترین آمار بانک جهانی، با 196 میلیارد دلار تولید ناخالص داخلی سی و یکمین قدرت اقتصادی جهان است و به رغم واپس ماندگی اش در مقایسه با کشور های مشابه، با توجه به مرز های فراوان آبی و خاکی، جمعیت هفتاد میلیون نفری و به ویژه ذخایر عظیم نفت و گازش، یکی از مهم ترین قدرت های آسیای غربی است. تولید ناخالص داخلی افغانستان، حتی با احتساب مواد مخدر، از ده میلیارد دلار فراتر نمیرود و این کشور، که به دریا دسترسی ندارد و یکی از مصیبت بار ترین دوره های تاریخ معاصر خود را پشت سر گذاشته، یکی از فقیر ترین مرمان جهان را دارد و امروز عمدتا با تکیه بر کمک های بین المللی بر سر پا است.
به رغم این تفاوت بزرگ، میراث تاریخی و فرهنگی، مرز طولانی جغرافیایی و حضور صد ها هزار افغانی در ایران طی سه دهه گذشته، سرنوشت دو کشور را به یکدیگر گره زده از جمله در عرصه اقتصادی. طی سفر دو روزه اش به تهران، که دیروز به پایان رسید، حامد کرزای ربییس جمهوری افغانستان در نشست مشترک فعالان اقتصادی دو کشور، که در اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران برگزار شده بود شرکت کرد و ضمن بر شمردن دستآورد های اقتصادی کشورش در دوران پس از طالبان، از سرمایه گذاران ایرانی خواست نقش بیشتری در افغانستان بر عهده بگیرند. همچنین در میان اسنادی که دیروز، در پایان دیدار حامد کرزای از ایران به امضا رسید، موافقتنامه ای است در زمینه تشویق و حمایت متقابل از سرمایه گذاری.
بر پایه آمار رسمی، ایران در سال گذشته خورشیدی پانصد میلیون دلار کالا به افغانستان صادر کرده است. با در نظر گرفتن داد و ستد خارج از مبادی گمرکی، صادرات واقعی ایران به افغانستان بیش از این ها است، ولی در مجموع به نظر میرسد که ایرانیان آنگونه که باید از امکانات بازار رو به گسترش همسایه شرقی خود استفاده نکرده و عرصه را، به دلایل گوناگون، به رقیبانی چون پاکستان و چین و هند باخته اند. از لحاظ سرمایه گذاری خارجی در افغانستان نیز ایران، بر پایه آمار بانک جهانی، در ردیف پنجم بعد از ترکیه، آمریکا، چین و امارات عربی متحده قرار دارد.
