لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۷ اردیبهشت ۱۴۰۳ تهران ۲۱:۳۱

تنوع و تکثر فرهنگ ها در سطح جهان و مقابله با پدیده یکی شدن: مصاحبه با محسن مخملباف


(rm) صدا | (wma) صدا [ 12:23 mins ]
در حاشیه جشنواره فیلم ونیز امسال، نشستی با پشتیبانی سازمان فرهنگی، علمی و آموزشی سازمان ملل متحد «یونسکو» برگزار شد که به مساله تنوع و تکثر فرهنگ ها در سطح جهان می پرداخت. یکی از شخصیت های حاضر در این نشست محسن مخملباف در مصاحبه با رادیو فردا از جمله می گوید: «مثل این که یک سیل عظیمی آمده همه چی به شدت در حال یکی شدن است و ما می خواهیم با مقاومت های بنیادگرایانه جلوی آن را بگیریم یا بنا باشد با اینطور جلسات جلویش را بگیریم. تصور من این است که یکی از دلایل عمده جهانی شدن روح اقتصاد و بیزینسی است که بر جهان معاصر حاکم است. الان یکی شدن نفع دارد و تا وقتی که نفعی در تنوع نیست، تنوع حفظ نمی شود. پول جهانی شدن فقط از طریق غرب نمی آید، اصلا بیزنس جهانی به سمت یکی شدن می رود. تنها چیزی که ممکن است جلوی این یکی شدن را بگیرد این است که سرمایه داری احساس کند خود تنوع ممکن است یک بیزنس سودآور باشد». احمد رافت (رادیو فردا): در حاشیه جشنواره فیلم ونیز امسال، نشستی با پشتیبانی سازمان فرهنگی، علمی و آموزشی سازمان ملل متحد «یونسکو» برگزار شد که به مساله تنوع و تکثر فرهنگ ها در سطح جهان می پرداخت. یکی از شخصیت های حاضر در این نشست محسن مخملباف بود که دیدگاه هایش درباره تفاوت های فرهنگی شرق و غرب در جهان بیان شد. 26 اکتبر 2005 میلادی، صندوق فرهنگی سازمان ملل متحد «یونسکو» متنی را به تصویب رساند که در آن بر لزوم حمایت از تفاوت ها به ویژه تفاوت های فرهنگی تاکید می شود. این مصوبه که نتوانست رای موافق آمریکا و اسرائیل را به دست آورد، تاکنون تنها از سوی پارلمان های سه کشور از 191 عضو یونسکو به تصویب رسیده است و در صورتی که حداقل 30 پارلمان محلی صحه بر آن نگذارند، به بایگانی سپرده خواهد شد. در 13 کشور من جمله ایتالیا کمیته هایی در حمایت از این مصوبه با نام ائتلاف برای دفاع از تفاوت ها بوجود آمده اند. کنفرانس ونیز که در آن دو تن از مهمترین فیلسوفان معاصر ایتالیا ماسیمو کاچاری و اومبرتو کوری نیز شرکت داشتند، از محسن مخملباف نیز برای سخنرانی دعوت به عمل آمده بود. محسن مخملباف در مصاحبه با رادیو فردا در ابتدا به ریشه های اینچنین گفتگویی و اصولا مطرح شدن مقوله تفاوت ها اشاره می کند. محسن مخملباف: این بحثها از دل بحران جهانی شدن درآمده. از یکسو پس از فروپاشی شوروی به لحاظ یک قطب سیاسی، از یک سو توسعه وسایل ارتباط جمعی، جهان دارد به لحاظ حداقل فرم ظاهری به سوی یکی شدن می رود، آدم ها کم کم همه شبیه هم لباس می پوشند، شبیه هم غذا می خورند، مصرف تصویرشان از طریق تلویزیون و ماهواره شبیه می شود و در این شبیه شدن تفاوت هایی که در جهان گذشته وجود داشته، مقاومت می کند. در نتیجه یک سری صدا از جاهای مختلف دنیا بلند شده که ما نمی خواهیم شبیه شویم که در شکل حاد آن بنیادگرایی است. از سوی دیگر احترام به حقوق بشر، حفظ تنوع فرهنگ بشری به عنوان یکی از خصائص فرهنگ بشری که هرچه قدر متنوع تر باشد، ظرافت و پیچیدگی های بیشتری دارد، این هم دوباره یک خواست معقولانه و روشنفکرانه ای است که حتی در جاهایی که دارند یکی می شوند هم راجع به آن فکر می کنند چرا باید همه جهان شبیه به هم شود. درواقع می شود گفت جهانی شدن با خود این سئوال را پیش آورده که آیا یکی شدن و شبیه شدن همه ما به نفع آینده بشریت است یا ضرر آن. سئوال به نظر من اساسی است، ولی پاسخ هایی که داده می شود، گاهی وقت ها پاسخ های بنیادگرایانه است و حفظ عقب ماندگی. اما این که تجربیات بشر در زمینه به ویژه زبان که فقط اصواتی نیست که ریشه دارند در عادات ما برای حرف زدن، ریشه دارد در فهم ملت ها و تعریف پدیده ها، گاهی وقت ها حفظ این زبان ها، حفظ شناخت بشر است. حفظ این تفاوت ها، حفظ آرشیو فرهنگ بشری است. ولی این تناقض با این بحث ها نیست که حل می شود. یک وضعیت مضحکی است که می توان نشست به آن خندید. مثل این که یک سیل عظیمی آمده همه چی به شدت در حال یکی شدن است و ما می خواهیم با مقاومت های بنیادگرایانه جلوی آن را بگیریم یا بنا باشد با اینطور جلسات جلویش را بگیریم. تصور من این است که یکی از دلایل عمده جهانی شدن روح اقتصاد و بیزینسی است که بر جهان معاصر حاکم است. الان یکی شدن نفع دارد و تا وقتی که نفعی در تنوع نیست، تنوع حفظ نمی شود. پول جهانی شدن فقط از طریق غرب نمی آید، اصلا بیزنس جهانی به سمت یکی شدن می رود. تنها چیزی که ممکن است جلوی این یکی شدن را بگیرد این است که سرمایه داری احساس کند خود تنوع ممکن است یک بیزنس سودآور باشد.
XS
SM
MD
LG