احمد نفیسی، سیاستمدار برجسته دهه 40 و شهردار پیشین تهران در سنِ هشتاد و پنج سالگي در گذشت

احمد نفيسي، شهردار تهران در دهه چهل خورشيدي، روز چهارشنبه گذشته در سنِ هشتاد و پنج سالگي در تهران درگذشت. وي از کساني بود که با داشتن کارنامه‌اي درخشان در مديريت شهري، به خشم مقامات سياسي دوران گرفتار آمد و به مدت سه سال را در زندان گذراند. احمد نفيسي، جوان‌ترين شهردار تهران به شمار مي‌آمد و با آن‌که توانست از محبوبيت عمومي برخوردار شود، ديرزماني در مقام خود نپاييد. احمد احرار روزنامه‌نگار باسابقه در مصاحبه با رادیو فردا مي‌گويد: توجه به اين سابقه که احمد نفيسي را اندکي بعد از قضاياي 15 خرداد و بعد از انتخابات دوره 23 که ايشان هم فعال بود در آن انتخابات و او را گرفتند، به گمان من اين جنبه سياسي داشت.آذر نفيسي، دختر احمد نفيسي و استاد ادبيات تطبيقي دانشگاه جان هاپکينز در آمريکا مي‌گويد رؤياي پدرش نويسنده شدن بود و حتي وي جدا از سرودن اشعار چند کتاب ادبي براي نوجوانان ترجمه و تأليف کرد. مهدی خلجی (رادیوفردا): احمد نفيسي، در همان شهري درگذشت که دوره‌اي از مديريت آن را در آغاز دوران انقلاب سفيد محمد رضا شاه پهلوي بر عهده داشت، يعني از سال 1340 به بعد به مدت حدود دو سال. احمد نفيسي که در سال 1298 زاده شد دانش‌آموخته رشته حقوق دانشگاهِ تهران و علوم سياسي دانشگاه امريکايي American University واشنگتن بود. وي در وزارت دارايي و سازمان برنامه کار کرد و سپس معاونت شهرداري تهران را به عهده گرفت و سرانجام به مقام شهرداري تهران دست يافت. اما پس از آن‌که آماج خشم مقامات سياسي دوران قرار گرفت به زندان افتاد و پس از گذراندن حدود سه سال حبس، در دادگاه محاکمه شد و از اتهام تخلفات اداري و مالي تبرئه گرديد و تنها در مورد سرپيچي از دستور مافوق، يعني سيد مهدي پيراسته، وزير کشور و اسدالله علم نخست وزير وقت مجرم شناخته شد و در دادگاه تجديد نظر از اين اتهام نيز مبرا شد. احمد نفيسي، تا زمان شهرداري خود، جوان‌ترين شهردار تهران به شمار مي‌آمد و با آن‌که توانست نوآوري‌هاي چندي در کار شهرداري کند و براي نخستين بار ارتباط تلوزيوني ميان شهردار و مردم را برقرار سازد و پيوندي گسترده با مطبوعات بيابد و از محبوبيت عمومي برخوردار شود، ديرزماني در مقام خود نپاييد. فرد هاليدي، متخصص بريتانيايي مسائل سياسي خاورميانه در سال 2002 در کتابِ عربستان بدون سلاطين، از احمد نفيسي به عنوان کسي نام مي‌برد که با آرمان‌گرايي مدرنيستي خود به برنامه اصلاحات اقتصادي محمدرضا شاه تکيه کرد و به اراده او براي متجدد کردن ايران اعتماد ورزيد، اما از نظر هاليدي شاه، بنا به خصلتي که ويژه شاهان اين منطقه است تاب محبوبيت و استقلال نظر و عمل وي را نياورد و به برکناري او رضايت داد. احمد احرار از روزنامه‌نگاران باسابقه درباره زندگي ساده و بي‌پيرايه احمد نفيسي و سياسي بودن اتهام‌ها عليه وي مي‌گويد: احمد احرار: احمد نفيسي منزلش در تهران، در همسايگي منزل ما بود. چسبيده بود به منزل مرحوم سيامک جلالي که او هم از همکاران مطبوعاتي ما بود. خانه او بسيار خانه معمولي بود. تا آنجايي که من مي شناختمش مرد فعالي بود که در دوره معاونت شهرداري که فکر مي کنم معاون دکتر محسن نصر بود که خود او هم اصلا مانند يک لوکومتيو کار مي کرد و خيلي فعال بود و بعد هم در دوره شهرداريش خيلي کار کرد براي شهر تهران. با توجه به جريان امر و توجه به اين سابقه که احمد نفيسي را اندکي بعد از قضاياي 15 خرداد و بعد از انتخابات دوره 23 که ايشان هم فعال بود در آن انتخابات و او را گرفتند، به گمان من اين جنبه سياسي داشت. با اين همه، آذر نفيسي، دختر احمد نفيسي و استاد ادبيات تطبيقي دانشگاه جان هاپکينز در آمريکا مي‌گويد رؤياي پدرش نويسنده شدن بود و حتي وي جدا از سرودن اشعار چند کتاب ادبي براي نوجوانان ترجمه و تأليف کرد: آذر نفیسی: جاه طلبي هم پدرم و هم کساني از خانواده ما که او براي مثال مي آورد هميشه از ميان ادبا و به قول خودش حکما بود. احمد نفيسي نمونه سياست‌مرداني بود که در تاريخ ما پيشينه و تباري دراز دارند: دبيران و وزيران و کارگزاراني که شوق پيشبرد جامعه را دارند و از دانش و مهارت برخوردارند اما با ديوار بلند نظامي سياسي رويارو مي‌شوند که نه محبوبيت مردمي رقيبي برمي‌تابد و نه استقلال فکر و اراده زيردستان خود را بي‌مجازات مي‌گذارد.