احتمال تلاش مصر برای دستیابی به تسلیحات اتمی، مصاحبه رادیوفردا با دو کارشناس آمریکائی

تب سلاح هسته ای در کشورهای جهان سوم بالاتر گرفته است. سازمان بین المللی انرژی اتمی در باره فعالیت های مصر که می تواند در ساخت سلاح های هسته ای به کار رود، مدارکی یافته است. دیوید آلبرایت، رئیس موسسه علوم و امنیت بین المللی در مصاحبه با رادیوفردا می گوید ممکن است مصر اکنون به ایران و اسرائیل بنگرد و در تلاش تولید سلاح هسته ای برآمده باشد. وی می افزاید این کشور فعالیت هسته ای داشته و اعلام نکرده بود. هنری سوکولسکی، مدیر عامل مرکز آموزش منع گسترش تسلیحات هسته ای در مصاحبه با رادیو فردا فعالیت مصر در این رشته را بسیار جدی می خواند. دیوید آلبرایت، بازرس پيشين سازمان ملل متحد و رئيس موسسه ملي علوم و امنيت بين‌المللي (واشنگتن): : مصر بطور مشخص اعلام کرد مايل نيست مانند اسرائيل بمب اتمي داشته باشد، اما انرژي هسته‌اي را رد نمي‌کند. نگراني اصلي در حال حاضر اين است که اگر ايران فعاليت ساختن و دسترسي به سلاح هسته‌اي را دنبال کند، مصر نيز به اطراف خود (به ايران و به اسرائيل) بنگرد و در تصميم خود تجديد نظر کند. ممکن است مصر که خود را به عنوان يک کشور عمده عرب مي‌داند، زير فشار، از پيمان منع گسترش تسليحات هسته‌اي بيرون بيايد و براي دست يافتن به سلاح اتمي تلاش کند. بنا براين در مورد مصر (برخلاف کشوري مانند آلمان) نمي توان با قاطعيت گفت که هرگز بدنبال برنامه توليد سلاح هسته‌اي نخواهد رفت. آنچه مهم است اين است که سازمان بين‌المللي انرژي اتمي بتواند قضيه را پيگيري کند. بنظر مي‌رسد مصر همه فعاليت‌هايي را که در اين زمينه انجام داده، اعلام نکرده است. توليد فلز اورانيوم و تاسيسات هسته‌اي ساده هم جزو اين موارد است. سال گذشته وقتي سازمان بين‌المللي انرژي اتمي، به مورد مصر حساس شد و در مورد فعاليت هاي هسته‌اي اين کشور دقت بيشتري به خرج داد، متوجه شد که مصر همه چيز را بطور کامل اعلام نکرده است. البته فعاليت ها ي مصر در سطح فعاليت هاي هسته‌اي کره جنوبي نيست، اما بهر حال بايد اين فعاليت هاي هسته‌اي را حتي بر پايه قوانين ايمني کنوني، به سازمان بين‌المللي انرژي اتمي اطلاع مي‌داد. به گمان من دولت مصر مايل به همکاري کامل با سازمان بين‌المللي انرژي اتمي است، اما مسئله نهايي اين است که اين کشور فعاليت هاي هسته‌اي داشته که اعلام نکرده بود. فاطمه امان (رادیوفردا): اما چگونه مسئله فعاليت هسته‌اي مصر آشکار شده؟ ديويد آلبرايت: تا آنجا که من اطلاع دارم مصر بيانيه اي را صادر کرده در مورد فعاليت هسته‌اي خود که بايد خيلي زودتر اعلام مي‌کرده و سازمان بين‌المللي انرژي اتمي رسيدگي به اين فعاليت ها را آغاز کرد و اين مسئله به بيرون درز کرد. موضوع از اين قرار است که با مرور مقاله هاي علمي که مصر در نشريه هاي فني منتشر کرده، مشخص شد که اين کشور فعاليت هايي داشته که آنرا به سازمان بين‌المللي انرژي اتمي اعلام نکرده بود. پس از آنکه از مسئولان مصري در اين زمينه سوال شد، پاسخ دادند درست نمي دانسته ايم چه چيزي را بايد اطلاع مي‌داديم. اين مسئله به خودي خود، نشان مي‌دهد که در اين ميان تحولات جديدي در کشورهايي مانند مصر بوجود آمده که سازمان بين‌المللي انرژي اتمي از آن بي خبر بوده است. من شخصا فکر مي‌کنم در آينده هم ما با مسايل غير منتظره اي از اين دست در مورد مصر روبرو خواهيم شد. ف.ا.: اما هنري سوکولسکي مدير عامل مرکز آموزش سياست گزاري منع گسترش جنگ افزارهاي کشتار جمعي، فعاليت هاي گزارش نشده هسته‌اي مصر را جدي تر مي‌داند و رد پاي عبدالقدير خان دانشمند هسته‌اي پاکستان را در آن مي‌جويد. آقاي سوکولسکي مي‌گويد دلايل کافي در دست است که دکتر خان از مصر، الجزاير، سوريه و عربستان سعودي ديدن کرده و از همان بده بستان هايي که با ايران داشته، احتمالا با مصر هم داشته است. به گفته هنري سوکولسکي، اينکه عبدالقديرخان مشخصا چه مواد و تجهيزاتي در اختيار اين کشورها قرار داده است، مشخص نيست: هنري سوکولسکي (واشنگتن): در مورد مصر ما شاهد فعاليت هاي مربوط به غني سازي اورانيوم هستيم که بنظر مي‌رسد از همان نمونهء غني سازي باشد که آقاي خان در اختيار ايران و ليبي هم قرار داده. بنظر من نمي‌توان گفت فعاليت هسته‌اي مصر يا کشورهاي ديگري که دکتر خان به آنجا سفر کرده، فعاليت بي خطر و کم اهميتي بوده. قضيه جديست. موارد فعاليت هاي هسته‌اي اينچنيني از جمله مورد کره جنوبي، بايد توسط همه کشورها از جمله آمريکا کاملا جدي گرفته شوند. نمي شود از کنار اين ماجرا به آساني گذشت. بر پايه اساسنامه خود سازمان بين‌المللي انرژي اتمي، اين موارد بايد به شوراي امنيت گزارش شود. ف.ا.: مي‌پرسيم اما آقاي سوکولسکي سياست ايالات متحده آمريکا تا کنون بر آن بوده که با دستيابي کشورهاي متحد خود به تکنولوژي هسته‌اي باصطلاح بحث انگيز مشکلي نداشته باشد. بنظر شما اين سياست ناموفق نبوده، چون ايران هم زماني که برنامه هسته‌اي خود را آغاز کرد، متحد آمريکا بود. هنري سوکولسکي: بله درست است. دوست امروز ممکن است دوست ِ فردايمان نباشد.با سلاح هسته‌اي نمي توان بده بستان کرد. سلاح هسته‌اي، بازي با جان هزاران انسان بيگناه است. به همين دليل ايالات متحده آمريکا سعي مي‌کند درحفظ امنيت خود، هر چه کمتر به سلاح هسته‌اي تکيه کند. ما در تلاشيم تا مانع از دستيابي کشورهاي ديگر به اين سلاح شويم. ما در گذشته براي پيروز شدن در جنگ جهاني دوم، سلاح هسته‌اي بکار برديم، از آن به عنوان سلاح بازدارنده در مقابل شوروي سابق استفاده کرديم، اما امروزه شرايط فرق کرده. امروز منافع همه کشورها از جمله ايالات متحده آمريکا ايجاب مي‌کند که از اين تسليحات دوري کند. ما نه در افغانستان و نه عراق حتي فکر استفاده از سلاح هسته‌اي را نکرديم. ما براي آنکه اطمينان حاصل کنيم که کشورهاي کمتري به سلاح هسته‌اي دست مي‌يابند، تلاش فراواني مي‌کنيم. به علاوه علوم نظامي مدرن امروزي، ما را قادر کرده که به هدف هايي دست يابيم که در گذشته تنها با سلاح هسته‌اي ميسر بوده است. ف.ا.: با اينحال يک ديپلمات نزديک به سازمان بين‌المللي انرژي اتمي، در مورد فعاليت هسته‌اي مصر مي‌گويد اين فعاليت ها را به هيچ وجه نمي توان با مورد ايران يا کره مي‌گويد مورد مصر را به هيچ وجه با مورد ايران يا کره جنوبي مقايسه کرد.