ريشه ها و آيين هاي نوروز از دید يک پژوهشگر

جشن نوروز يکي از آيين ها و سنت هاي باستاني است که سابقه اي چند هزار ساله دارد و همچنان جاودانه مانده است. بينش کهن ايرانيان بر همه جنبه هاي زندگي آنها اشراف دارد و نوروز هم از اين قاعده مستثني نيست. بيژن شاهمرادي، مردم شناس و پژوهشگر ايراني مقيم اتريش در مصاحبه با راديو فردا از ريشه ها و آيين هاي نوروز نزد ايرانيان سخن گفت. آقاي شاهمرادي مي گويد: آيين هاي نوروزي را مي توان باززايي جهان گياهي و يا جشن باززايي گياهي جهان خواند، زيرا بر پايه يک رشته از اساطير، ايرانيان عقيده داشتند هنگامي که کيومرث که نمونه اوليه همه جانداران زميني بود به دست اهريمن کشته شد، دو چکه از آب پشتش در خاک فرو رفت و تا چندي از آن گياهي دوپايه رست که آن را مشي و مشيانه مي خوانند، از اين گياه دوپايه نخستين انسان زاده شد که او نياي همه انسان ها است. آقاي شاهمرادي درباره دليل وجودي مير نوروز مي گويد: مير نوروزي جنبه ديگري است که ادامه آن به حاجي فيروز منتهي مي شود، در تفکر و بينش آييني ايراني ها پايان هر سال، پايان جهان هم پنداشته مي شد و براي نشان دادن پايان جهان آشوبي بايد به پا مي شد و اين آشوب همه چيز از نظم معمول خودش خارج مي شد، مثلا شاه روزي يک بار حق داشت برقصد و اين روز بود.