طرح منطقه ای کردن سود بانکی بانکهای کشور: نظرات یک تحلیلگر اقتصادی

حمید پورمحمدی معاون وزارت اقتصاد و دارایی گفت درصورت اجرای طرح منطقه ای کردن سود بانکی بانکهای کشور در آینده ورشکست خواهند شد. او گفت بیشک بخش صنعت بیش از بخش های دیگر از اجرای این طرح آسیب می بیند. دکترفریدون خاوند تحلیلگر مسائل اقتصادی در مصاحبه با رادیو فردا می گوید: شورای پول و اعتبار تصمیم به یکسان کردن نرخ سود تسهیلات بانکی گرفت. منتها مصوبه شورای پول و اعتبار مساله آفرین است چونکه معلوم نیست نرخ 16 درصد حداقل است یا حداکثر. غیرمنطقی و غیراقتصادی است اگر نرخ سود بانکی کمتر از نرخ تورم تعیین شود. اصولا نرخ سود تسهیلات بانکی را نمی شود با مصوبه و دستور کاهش داد. در همایش سیاست های ارزی و پولی حمید پورمحمدی معاون امور بانکی، بیمه ای و شرکتهای دولتی در وزارت اقتصاد و دارایی گفت درصورت اجرای طرح منطقه ای کردن سود بانکی بانکهای کشور در آینده ورشکست خواهند شد. او گفت اگر بانک ها بخواهند خود را از ورشکستگی نجات دهند باید نرخ پرداخت سپرده را کاهش دهند و در این صورت مردم سپرده کمتری در بانک ها می گذارند و پول خود را به بازار های دیگر خواهند برد. او افزود که با کاهش سپرده گذاران منابع لازم برای دادن تسهیلات به بخش های تولیدی دچار کمبود می شود و بیشک بخش صنعت بیش از بخش های دیگر از اجرای این طرح آسیب می بینند. نازی عظیما (رادیو فردا): آقای خاوند اخیرا آقای پور محمدی درباره تحولاتی که در مورد نرخ سود بانکی پیش آمده سخنانی گفته، ممکن است درباره این تحولات توضیح بدهید. فریدون خاوند (تحلیلگر مسائل اقتصادی): هفدهم اردیبهشت ماه گذشته شورای پول و اعتبار جمهوری اسلامی براساس قانون برنامه چهارم توسعه تصمیم به یکسان کردن نرخ سود تسهیلات بانکی گرفت. یعنی نرخ سودی که در اختیار بخش های مختلف اقتصادی قرار می گیرد. پیش از این مصوبه نرخ سود تسهیلات متفاوت بود. در بخش کشاورزی 13.5 درصد بود. در بخش خدمات 21 تا 25 درصد و غیره. این اقدام شورای پول و اعتبار در راستای یکسان کردن نرخ سود به خودی خود کاری مثبت است. چونکه بجای چند نرخ که موجب آشفتگی و سردر گمی بود و فساد و رانت ایجاد می کرد تصمیم گرفته شد نرخ سود وام برای کلیه بخش های اقتصادی 16 درصد باشد. بنابراین یکسان سازی نرخ سود تسهیلات گام مهمی است در راه شفاف سازی. منتها مصوبه شورای پول و اعتبار مساله آفرین است چونکه معلوم نیست نرخ 16 درصد حداقل است یا حداکثر. به بیان دیگر آیا 16 در صد به اصطلاح فنی نرخ کف است و بانکها می توانند در مورد نرخ سود تسهیلات تصمیم بگیرند یا نرخ سقف است یعنی نرخی که بانک ها از آن حد نمی توانند تجاوز کنند. آقای خاتمی رئیس جمهوری چندروز پیش گفت 16 درصد کف نرخ بهره است و نرخ های 18 و 19 درصدی هم بعنوان سقف تعیین خواهد شد. ن.ع: پس آقای خاوند به این ترتیب چرا معاون وزارت اقتصاد و دارایی درمورد ورشکستگی بانک ها ابراز نگرانی کرده؟ فریدون خاوند: بنظر می رسد که آقای پور محمدی نگران ابهامی است که در مصوبه شورای پول و اعتبار وجود دارد. چون اگر قرار باشد بانک ها نرخ سود تسهیلات خود را کاهش بدهند مجبور خواهند شد سود کمتری هم بپردازند به سپرده گذاران و در آنصورت مردم سپرده کمتری در بانک ها می گذارند و حتی سپرده های قدیمی خود را بیرون می کشند. نرخ تورم رسمی در ایران پیرامون 16 درصد نوسان می کند ونرخ واقعی هم برپایه برخی ارزیابی ها حدود 25 درصد است. بنابراین غیرمنطقی و غیراقتصادی است اگر نرخ سود بانکی کمتر از نرخ تورم تعیین شود. اصولا نرخ سود تسهیلات بانکی را نمی شود با مصوبه و دستور کاهش داد. و اگر چنین بشود همانطورکه آقای پورمحمدی می گوید بانک ها ورشکست خواهند شد. نرخ سود تسهیلات بانکی رابطه تنگاتنگ دارد با یک سلسله متغیرهای اقتصادی بخصوص نرخ تورم و به همین دلیل بهترین راه تعیین نرخ سود اعتماد کردن به عرضه و تقاضاست.