يک کارشناس: توقيف گشتي‌ها و ملوانان بريتانيايي توسط جمهوري اسلامي يک واقعه محلي است

روز دوشنبه سه قايق گشتي نيروي دريايي سلطنتي بريتانيا، و هشت ملوان سرنشين آن توسط جمهوري اسلامي در آبهاي اروند رود توقيف شد. دانيل نيپ Daniel Neep، کارشناس مسائل ايران و منطقه خاورميانه در مرکز مطالعات سلطنتي دفاعي بريتانيا، در مصاحبه با راديوفردا مي گويد که اين يک سياست و برنامه ريزي از سوي مقامات بالاي جمهوري اسلامي نبود، و بيشتر يک واقعه محلي است. وي مي گويد که احتمالا يک فرمانده محلي سپاه پاسداران يا مقامي مشابه، بدون آنکه دستوري از بالا داشته باشد، خواسته خوش خدمتي کند. آقاي نيپ در عين حال مي گويد که اين حرف ها ممکن است وسيله اي باشد براي سپاه پاسداران که مي خواهد قدرت خود را نشان دهد و آن را تحکيم کند. وي مي افزايد که در ايران اين برخورد وجود دارد که وقتي آمريکا در دست نيست، مي توان بريتانيا را هدف قرار داد، و قطعا اين بار نيز حکومت ايران از قطعنامه اي که آژانس بين المللي انرژي هسته اي صادر کرد، و انتقادهاي آن از برنامه هسته اي تهران، راضي نيست. فرين عاصمي (راديوفردا): روز دوشنبه، بيست و يکم ماه ژوئن، پس از توقيف سه قايق گشتي نيروي دريايي سلطنتي بريتانيا، و هشت ملوان سرنشين آن از سوي ايران در آبهاي اروند رود، اکنون تحليلگران مي گويند که اين اقدام ايران بدان منظور بود که نشان دهد ساکت ننشسته است، و نقش خود را در منطقه ثروتمند و نفتخيز خليج فارس، نقشي درخور توجه در صحنه بين المللي مي داند. اما دانيل نيپ Daniel Neep، کارشناس مسائل ايران و منطقه خاورميانه در مرکز مطالعات سلطنتي دفاعي بريتانيا، معتقد است که اين يک سياست و برنامه ريزي Royal United Services Institute for Defense and Security Studies از سوي مقامات بالاي ايران نبود، و بيشتر يک واقعه محلي است. دانيل نيپ (کارشناس مسائل ايران و منطقه خاورميانه در مرکز مطالعات سلطنتي دفاعي بريتانيا): من فکر مي کنم که دو طرف به اين نتيجه خواهند رسيد که اين يک واقعه ديپلماتيک گذرا است که به طور قطع نظر بريتانيا آن است که اين يک واقعه کم اهميت است. محتمل ترين حدسي که مي توان درباره چگونگي وقوع اين حادثه زد، آن است که يک فرمانده محلي سپاه پاسداران يا مقامي مشابه، بدون آنکه دستوري از بالا داشته باشد، خواسته خوش خدمتي کند. من فکر نمي کنم که براي اين کار، از رده هاي بالاي نظام سياسي ايران دستور رسيده باشد، و يا از پيش براي آن برنامه ريزي شده باشد. بنابراين به گمان من، اين يک اقدام محلي بود که به سرعت تبديل به يک موضوع پر سر و صدا شد. ولي در حال حاضر لزوما يک موضوع عمده در رابطه ايران و بريتانيا نيست. شهران طبري (راديوفردا، لندن): از دانيل نيپ مي پرسم: اما تلويزيون دولتي العالم که از ايران به زبان عربي برنامه پخش مي کند، مي گويد که ايران اين ملوانان را محاکمه خواهد کرد. فکر مي کنيد که چنين کاري انجام بگيرد؟ دانيل نيپ: من فکر مي کنم که بخشي از مشکل بر مي گردد به نظام سياسي ايران. اين حرف ها ممکن است وسيله اي باشد براي سپاه پاسداران که مي خواهد قدرت خود را نشان دهد و آن را تحکيم کند. يعني نه تنها در ارتباط با رابطه ايران و بريتانيا، که همچنين در مناسبات قدرت در داخل خود ايران. و اين تا اندازه اي مي تواند باز گردد به نبرد قدرت در ساختار سياسي ايران. ش.ط. : از تحليلگر مرکز مطالعات سلطنتي نيروهاي دفاعي بريتانيا مي پرسم که برخي از تحليلگران گفته اند اين اقدام ايران ممکن است واکنشي تلافي جويانه باشد به موضع سخت بريتانيا در آژانس بين المللي انرژي اتمي، نسبت به برنامه هسته اي ايران. شما موافق هستيد؟ دانيل نيپ: قطعا بريتانيا در گذشته هم به خاطر نزديکي خود با آمريکا، هدف حملات و انتقادهاي ايران قرار گرفته بود. در ايران اين برخورد وجود دارد که وقتي آمريکا در دست نيست، مي توان بريتانيا را هدف قرار داد. قطعا اين بار نيز ايران از قطعنامه اي که آژانس صادر کرد، و انتقادهاي آن از برنامه هسته اي ايران، راضي نيست. اما بايد در نظر داشت که اين قطعنامه از سوي بريتانيا و آمريکا به تنهايي صادر نشده است. فرانسه و آلمان نيز به شدت همين نظر را داشتند. و همه اعضاي آژانس بين المللي انرژي اتمي به اتفاق به آن راي دادند. من فکر مي کنم اگر ايران بخواهد تمام عصبانيت خود را از اين موضوع متوجه بريتانيا کند، و از اين کشور به طور منفرد انتقام بگيرد، تعادل مساله را رعايت نکرده، موضوع را يک طرفه مي کند. ش.ط. : از دانيل نيپ مي پرسم: برخي معتقدند که ايران با دستگيري ملوانان مي خواهد بگويد که ما اينجا ساکت ننشسته ايم که شما هر کاري مي خواهيد بکنيد، و به اين ترتيب خواهان يک توافق بر سر مسائل مورد اختلاف است. اين درست است؟ دانيل نيپ: قطعا از نظرات برخي ايرانيان در لندن اينطور به نظر مي رسد که درک آنها از سياست بين المللي مانند روابط بازار است، و فکر مي کنند که با دادن امتياز در يک زمينه، مي شود در زمينه اي ديگر امتياز گرفت. آنها فکر مي کنند که همکاري شان و امتياز دادن شان در جنوب عراق، در تصميماتي که در وين بر سر برنامه هسته اي ايران گرفته مي شود، تاثير مي گذارد. اما قطعا اينطور نيست. به اين ترتيب يک تصور اين است که گويا در اينجا يک بازي بده بستان در کار است. اما همانطور که گفتم، اين درست نيست و اين بينش راه به جايي نمي برد. اما باز هم تاکيد مي کنم: محتمل ترين سناريو در اينجا، همان طور که قبلا هم گفتم، اين است که اين يک واقعه محلي بوده، و ربطي به سياست دولت در تهران ندارد.