بررسي علل محکوميت مفتي اعظم پيشين ترکمنستان به زندان

علي سجادي (راديوفردا): نصرالله بن عباد الله، مفتي اعظم پيشين ترکمنستان، اخيرا به زندان محکوم شد، اما علل واقعي محکوميت اوهنوز روشن نشده است. آنتوني بلوا خبرنگار راديواروپاي آزاد/ راديوآزادي درپراگ، گزارشي دراين باره تهيه کرده است. بهروز نيکذات (راديوفردا): نصرالله بن عباد الله، مفتي اعظم پيشين ترکمنستان پيشتر درماه جاري دردادگاهي که درپشت درهاي بسته تشکيل شد، به 22 سال زندان محکوم شد. عباد الله که 56 سال دارد، يک فرد ازبک است که در دوران اتحاد شوروي دريک مدرسه علوم ديني دربخارا به تحصيل پرداخت وبعدا تحصيلات خود را درمصر وسوريه ادامه داد. وي درژانويه سال 2003 به عللي که همچنان روشن نيست ازپست خود برکنارشد وشخص ديگري به نام کاکاگلي وپايوف که يک ترکمن 35 ساله است، به جاي وي منصوب شد. علل زنداني شدن عبادالله همچنان روشن نيست. يک نظريه حکايت ازآن دارد که زنداني شدن وي ناشي ازاتهاماتي در رابطه با سوء قصد به صفرمراد نيازاوف رئيس جمهوري ترکمستان درنوامبرسال 2002 است. بوريس شيخ مراد اوف، وزيرامورخارجه پيشين ترکمنستان، ظاهرا ازعباد الله به عنوان يک چهره اصلي درماجراي توطئه عليه جان رئيس جمهوري نام برده است. با اين حال دشواراست که بتوان چنين ادعاهائي را به اثبات رساند. شيخ مراد اوف نقش نسبت داده شده به عباد الله درمورد توطئه عليه جان رئيس جمهوري را درکتاب خاطرات خود که به تازگي منتشرشده، تشريح کرده است. گفته مي شود اين کتاب ازسوي شيخ مراد اوف که به عنوان سردسته کساني که به جان رئيس جمهوري توطئه کردند به حبس ابد محکوم شده، در زندان به رشته تحريردرآمده است. ويتالي پونومارف که رياست برنامه آسياي ميانه براي مرکز يادبود حقوق بشر روسيه را برعهده دارد، مي گويد درکتابي که درعشق آباد تحت نام شيخ مراد اوف منتشر شده، اتهاماتي عليه وي عنوان شده است. شيخ مراد اوف دراين کتاب درباره تماس هائي که به او نسبت داده شده صحبت کرده ونوشته است وي با توطئه گران تماس داشته است. سپس ادعا شده است که عباد الله طرحي براي برقراري يک حزب اسلامي پس از سرنگوني صفرمراد نيازاوف داشته است. فليکس کورلي، رئيس سازماني که آزادي هاي مذهبي را در جمهوري هاي پيشين اتحاد شوروي واروپاي شرقي زيرنظر دارد، ابرازشگفتي کرده است که چرا عباد الله دريک چنين وقتي مجازات شده است. کورلي معتقد است که عباد الله نيز به دنبال وقايع نوامبرسال 2002 مورد بازجوئي قرارگرفت ومي گويد مي شد همان وقت به آساني اورا به اتفاق ساير کساني که در رابطه با توطئه متهم شدند، بازداشت ومجازات کرد. فليکس کورلي نتيجه گيري کرده است که عباد الله به علت ديگري وبه خاطرمخالفت با کتاب رخ نامه که يک کتاب راهنماي مذهبي است وگفته مي شود به وسيله صفرمراد نيازاوف رئيس جمهوري ترکمنستان نوشته شده، به زندان محکوم شده است. فليکس کورلي مي گويد صفر مراد نيازاوف خواستارآن است که ائمه مساجد درخطبه هاي نمازجمعه به بخش هائي ازکتاب رخ نامه اواشاره کنند. برخي ازمفتي هاي ترکمنستان به علت آن که حاضرنشده اند همان احترام قرآن را براي رخ نامه قائل شوند ودرمساجد رخ نامه را درکنارقرآن قراردهند، ازمقام خود برکنارشده اند. نصرالله بن عباد الله، مفتي اعظم پيشين ترکمنستان پيشتر درماه جاري دردادگاهي که درپشت درهاي بسته تشکيل شد، به 22 سال زندان محکوم شد. وي درژانويه سال 2003 به عللي که همچنان روشن نيست ازپست خود برکنارشد. علل زنداني شدن عبادالله همچنان روشن نيست. يک نظريه حکايت ازآن دارد که زنداني شدن وي ناشي ازاتهاماتي در رابطه با سوء قصد به صفرمراد نيازاوف رئيس جمهوري ترکمستان درنوامبرسال 2002 است. اما فليکس کورلي، رئيس سازماني که آزادي هاي مذهبي را در جمهوري هاي پيشين اتحاد شوروي واروپاي شرقي زيرنظر دارد، معتقد است که عباد الله به علت مخالفت با کتاب «رخ نامه» که يک کتاب راهنماي مذهبي است وگفته مي شود به وسيله صفرمراد نيازاوف، رئيس جمهوري ترکمنستان، نوشته شده، به زندان محکوم شده است.