تلاش براي پالايش ذهن از خاطره ها در فيلم «آفتاب ابدي ذهن پاک» با شركت جيم كري

علي سجادي (راديوفردا): آخرن فيلم جيم کري Jim Carrey ستاره پرفروش سينماي کمدي آمريکا، که در آن با Kate Winslet ستاره بريتانيائي که با فيلم تايتانيک درخشيد، همبازي است، با نام غيرعادي «آفتاب ابدي ذهن پاک» اين هفته در سينماهاي آمريکا به روي پرده است، چنانکه همکار ما در نيويورک، بهنام ناطقي، گزارش مي‌دهد، حاصل ديگري است از خلاقيت شگفت‌انگيز سناريست جواني که با داستانهاي ذهني خود، زبان تازه اي به سينماي نوين آمريکا داده است. بهنام ناطقي (راديوفردا): جيم کري، هنرپيشه کمدي که انرژي ناآرام و صورت پرشکلک و تسلط خارق‌العاده بر جزئي‌ترين حرکت‌هاي اندام، در فيلم‌هائي مثل Cable Guy و Mask، Bruce Almighty و سري Ace Ventura کارآگاه حيوانات چندين ميليارد دلار بليط براي تهيه کنندگان فروخته است، در فيلم « آفتاب ابدي ذهن پاک» يا Eternal Sunshine of the Spotless Mind که يک کمدي رومانتيک مخلوط با افسانه علمي است، نقش يک جوان ساده نيويورکي را بازي مي‌کند که مشتري يک موسسه خاطره پاک کني مي‌شود، کار و کسبي به نام Lacuna در يک بالاخانه استيجاري که با دستگاه‌هاي مخصوص مي‌تواند ذهن مشتري را از خاطره‌هاي مشخصي پاک کند. زدودن خاطره هاي آزاردهنده، راه حلي است که اگر وجود داشت خيلي از عاشقان پاکباخته حاضرند براي فراموش کردن معشوقي جدا شده، براي آن هزاران دلار بپردازند. شخصيت جيم کري اين تصميم را براي مقابله به مثل مي گيرد وقتي مي بيند معشوق سابقش، دختر پرحرف و دمدمي مزاج اما خواستني‌اي که ستاره انگليسي Kate Winslet در اين فيلم خلق کرده، يک شبه خاطره او را به کلي از ذهن زدوده است. اما اينجا جيم کري، با همه انرژي و خلاقيتي که به عنوان يک بازيگر کمدي دارد، کنار مي‌ايستد و مرکزصحنه را به نويسنده مي‌سپارد، زيرا اين فيلم، مانند فيلمهاي خيره‌کننده اخيري که از قلم آقاي Charlie Kaufman تراويده اند، از جمله Being John Malkovich و Adaptation، هر دو از Spike Jonze، با داستاني حيرت انگيز و پيچيده در باره ذهن انسان، جولانگاه خلاقيت جنون‌آميزنويسنده است. منتقدي در باره آقاي چارلي کافمن مي نويسد: او نويسنده اي نيست با يک حيله در آستين، بلکه نويسنده اي است که مدام آستين هاي تازه به کت خود مي دوزد. در فيلم جان مالکوويچ بودن، جان کيوساک قهرمان فيلم به طور اتفاقي دريچه‌اي را در اطاق متروکي دريک اداره عجيب کشف مي‌کند که به حفره‌اي به ذهن جان مالکووويچ، هنرپيشه سينما راه پيدا مي‌کند. در فيلم Adaptation شاهد ماجراهاي عجيب سناريست جواني هستيم که مي‌خواهد فيلمي براساس کتابي در باره گلهاي ارکيده از يک نويسنده مجله نيويورکر بنويسد. در فيلم آفتاب ابدي ذهن پاک، عشق و خاطره، عشق و خيانت موضوع‌هاي يک کمدي رومانتيک هستند اما چارلي کافمن، از اين‌ها وسيله‌اي براي ابراز نگراني از کنترل ذهن توسط شرکتها و موسساتي استفاده مي‌کند که معلوم نيست بعد از دست يافتن به خصوصي‌ترين اطلاعات اشخاص، از آن سوء استفاده نکنند. از جمله رويدادهاي داستان پيچ درپيچ فيلم اين است که کارمند موسسه لاکونا، با سرقت خاطرات جيم کري، دوست دختر سابق او را عاشق خود مي‌کند. داستان فيلم وقتي گره مي‌خورد که شخصيت جيم کري در وسط عمل پاک کردن خاطره، ناگهان تصميمش را عوض مي‌کند و سعي مي‌کند با پنهان کردن خاطره معشوق در جاهاي ديگر ذهن، آنها را از کامپيوتر موسسه لاکونا مخفي کند. در هر دو فيلم قبلي و همچنين فيلم جديد «آفتاب ابدي ذهن پاک» چارلي کافمن راه‌هاي پيدا مي‌کند که پديده‌هاي ذهني را به تصوير، داستان و طرح و توطئه تبديل کند، و در هر سه مورد، خلاقيت کارگردانهائي که از خارج از سينماي قراردادي آمده اند، به تصوير کردن داستانهاي او کمک مي‌کند. فيلم «آفتاب ابدي ذهن پاک» نخستين کارسينمائي Michael Gondry است که قبلا موزيک ويدئو براي خوانندگاني مثل Bjork و Beck مي ساخت. گاندري، جنبه انتزاعي و تروک‌هاي کامپيوتري کار خود زير لايه‌اي ظاهري يک فيلم نيمه مستند با قيافه فيلمهاي واقعي‌گرايانه ارزان سينماي مستقل پنهان مي‌کند، به اين ترتيب، تاثير تصوير کتابخانه‌اي که در ذهن به تدريج از آدمها و کتابها خالي مي‌شود، يا ايستگاه راه آهن شلوغي که آدمهاي آن يکي يکي محو مي شوند، يا صحنه صحبت با معشوق که ناگهان به صحنه‌اي خالي تبديل مي‌شود، کندوکاوي سينمائي است در باره محتوا و روند خاطره، و از طرف ديگر، فرصت‌هائي هستند براي تجربه زبان سينمائي تازه‌اي که اين هنرمندان جوان با الهام از کارتون‌ و ميوزيک ويديو، که با آن بزرگ شده‌اند، در سينماي امروز جا مي‌اندازند. آخرن فيلم جيم کري که در آن با کيت وينسلت Kate Winslet، ستاره بريتانيائي همبازي است، با نام غيرعادي «آفتاب ابدي ذهن پاک Eternal Sunshine of the Spotless Mind » اين هفته در سينماهاي آمريکا به روي پرده است. اين فيلم حاصل ديگري است از خلاقيت شگفت‌انگيز سناريست جوان، چارلي کافمن Charlie Kaufman، که با داستانهاي ذهني خود، زبان تازه اي در سينماي نوين آمريکا باب كرده است. کري در اين فيلم که يک کمدي رومانتيک مخلوط با افسانه علمي است، نقش يک جوان ساده نيويورکي را بازي مي‌کند که مشتري يک موسسه خاطره پاک کني مي‌شود تا خاطره دوست دختري كه از دست داده، از ذهن خود بزدايد.