بررسي علل فرار از خانه دختران خانواده هاي مذهبي و سنتي

فريدون زرنگار(راديو فردا): در حالي که آمار دختران فراري در ايران رو به افزايش است، فريدون توفيقي بازپرس دادسراي عمومي و انقلاب به خبرگزاري ISNA مي گويد: بيش از 70 درصد دختران فراري از خانواده هايي هستند که عرق مذهبي دارند. شهلا اعزازي، جامعه شناس در تهران در گفتگو با شيرين فاميلي مي گويد: علت فرار دختران از هر طيف و قشري که باشند، تضاد بين شرايط زندگي در خانواده ها و خواستهاي اين نوجوانان است که برآمده از زندگي در جهان مدرن است. شيرين فاميلي (راديو فردا): مسئله فرار روز افزون دختران از خانه در دو دهه اخير به يکي از مهمترين مباحث اجتماعي و فرهنگي ايران تبديل شده است. بر اساس آخرين تحقيق، سن اين دختران عمدتا بين 13 تا 18 سال است. برخي از دختران فراري، در نظر سنجيهاي انجام شده ضمن بر شمردن علتهاي متفاوت براي فرار خود از خانه، بر اختلاف فرهنگي و فکري خود با خانواده تاکيد داشته اند. اخيرا فريدون توفيقي، بازپرس دادسراي عمومي و انقلاب تهران نيز ضمن تاييد همين مسئله اعلام داشت که بالاي 70 درصد دختران فراري از خانواده هايي هستند که عرق مذهبي دارند. بازپرس دادسراي عمومي و انقلاب تهران در حالي که خود بر آمار فرار دختران از خانواده هايي که عرق مذهبي دارند تاکيد مي کند، در عين حال خانواده ها را بر ضرورت آموزش ديني به جوانان فرا مي خواند و مي گويد اگر به آموزه هاي ديني توجه نشود و به مرور زمان آگاهيها و آموزشهاي لازم به کودکان ارائه نشود، آنها در تعامل با خانواده و جامعه دچار مشکل شده و با از هم گسيختگي فرهنگي مواجه خواهند شد. شهلا اعزازي، جامع شناس در تهران مي گويد: خانواده هاي ايراني اکثرا مذهبي هستند، اما آنچه که در عل فرار دختران از هر قشر و طبقه اي که باشند مشترک است تناقض بين انتظارات آنها با ارزشها و هنجارهاي خانواده و مدرسه است که به گفته او اينها متعلق به دوران پيش صنعتي است. شهلا اعزازي (جامعه شناس، تهران): در مورد دختران فراري، اينها تعدادشان دارد زياد مي شود. به هر حال از گروهها و اقشار مختلف هستند. چيزي که شايد ما بتوانيم بحثي را مطرح کنيم که در مورد اکثرشان صدق کند، اين است که شرايطي که اين دخترها در خانواده دارند، با آن چيزي که فکر مي کنند بايد داشته باشند يک تناقضاتي دارد و اين بيشتر شايد به اين علت باشد که ما در ايران از طريق خانواده، اما من فقط خانواده را مقصر نمي دانم، گاه و بي گاه مي شنويم که يعضي از اين دخترها مشکلشان با خانواده نبوده بلکه بيشتر با مدرسه بوده، بنابراين هم خانواده هم مدرسه يک سلسله هنجارها و ارزشها که اينها متناسب با درخواستهاي امروزي نيستند و بيشتر متناسب با يک جامعه پيش صنعتي هستند تا جامعه مدرن، را از دخترها درخواست مي کنند. خيلي ساده ما مي توانيم بگوييم همه چيز تغيير کرده در اين دوران. زماني يک دختر خوب ما بايد مطيع و فرمانبردار بود، اين يک ويژگي دختر خوب بود. امروزه مي بينيم يک ويژگي دخترخوب يا يک انسان خوب و اجتماعي اين است که فعال باشد، مبتکر باشد، مستقل باشد، و تصميم گيريهاي صحيح انجام دهد. اين مال منطقي است که بقيه هنجارهايي هم که خانواده يا مدرسه از دخترها مي خواهند ( و چيزي که آنها فکر مي کنند بايد داشته باشند). مفهوم آزاديشان با هم متفاوت است، درک از آزادي متفاوت است، درک از حرکت، آينده، همه چيز با هم متفاوت است. ش.ف: شهلا اعزازي، جامعه شناس در تهران مي گويد: در خانواده هاي ايراني مفهوم قدرت با اعمال قدرت و اعمال خشونت و در واقع آزار ديگري همراه است و اين خشونتها در اشکال مختلف، چه در خانواده هاي تهي دست و چه در خانواده هاي مرفه وجود دارد. شهلا اعزازي: خشونتهاي خانوادگي که البته ابعاد مختلف دارند مي توانند همه جا باشند. طبيعتا خانواده هاي در سطوح پايينتر تحصيلات، فقر، درآمد، پايگاههاي پايينتر اجتماعي، بيشتر به وسيله تنبيهي متوسل مي شوند تا خانواده هاي بالاتر. اما اين قانون نيست، يعني بين خانواده هاي بالا هم ما يک همچنين روشهايي را مي بينيم. منتهي اينها آمارهاي بسيار پوشيده و مخفيانه هستند، گذشته از اين که اصلا آمارش در ايران در دسترس ما نيست که بدانيم، اما اين که دختران از خانواده هاي بالا هم فرار کنند يک حدس را مي توانيم پشتش بزنيم که خانواده سعي مي کند دختر را پيدا کند ( درصدي از آنها) و برگرداند و اگر پرونده اي، آماري، چيزي هم خواستند برايش به وجود بياورند، ممانعت بکند از اين. ش.ف: به عقيده جامعه شناسان، کاهش روز افزون سن دختران فراري جامعه را دچار بحران کرده است و در حالي که مسئولان و قانون گذاران به دختران فراري عنوان «مجرم» اطلاق مي کند، به شرايط و علتهاي اصلي فرار آنها از خانواده توجه کافي نمي شود. قسمت هايلايت شده دقيق چک شود. فريدون توفيقي بازپرس دادسراي عمومي و انقلاب گفت: بيش از 70 درصد دختران فراري از خانواده هايي هستند كه عرق مذهبي دارند. مسئله فرار اين دختران كه سنشان بين 13 تا 18 سال است، به يك معضل بزرگ اجتماعي تبديل شده است. شهلا اعزازي، جامعه شناس در تهران، در مصاحبه با راديوفردا مي گويد من فقط خانواده را مقصر نمي دانم. هم خانواده و هم مدرسه در فراري دادن دختران سهيم اند. آنها بر هنجارها و ارزشهايي پاي مي فشارند كه متناسب با درخواستهاي يك جامعه صنعتي يا پيش صنعتي نيست. وي معتقد است به ريشه ها و علل فرار اين دختران توجه كافي نشده است.