(rm) صدا |
فريبا مودت (راديوفردا): شب گذشته مفاد پيشنويس قطعنامه آژانس بين المللي انرژي اتمي در مورد محکوم کردن فعاليت هاي هسته اي ايران که قرار بود روز چهارشنبه در جلسه هيات مديره اين آژانس مطرح شود، علني شد. نمايندگان 35 کشور آژانس که تا آخرين ساعات جمعه گذشته به بحث درباره جمله بندي قطعنامه پرداخته، اما به نتيجه نهايي نرسيدند، تصميم گرفتند تا فردا، چهارشنبه، مذاکرات را به تعويق بياندازند. اما در اين ميان پيشنويس قطعنامه براي تصميم نهايي اعضاء، آماده و تنظيم شده است.
شهران طبري (راديوفردا، لندن): امروز روزنامه هاي غربي به اتفاق گزارش مي دهند که بعد از مذاکرات بسيار و پيدا شدن تنشي در بين 35 کشور عضو هيات مديره آژانس بين المللي انرژي اتمي، که در دو دهه تاريخ اين آژانس بي سابقه بود، بالاخره متحدان اروپايي آمريکا، موفق شدند تا اين کشور را راضي کنند که ايران را به شوراي امنيت سازمان ملل ارجاع ندهد، و آن را محکوم به تخطي از تعهداتش به پيمان منع ازدياد سلاح هاي هسته اي نکند. اما در عوض آمريکا موفق شد تا به آنها بقبولاند که لحن قطعنامه بايد تند باشد و بگويد که سرپيچي ايران را در گذشته، از انجام تعهداتش نسبت به پيمان منع ازدياد سلاح هاي هسته اي، به شدت تقبيح مي کند.
به اين ترتيب اگرچه بحران بي سابقه در آژانس بين المللي انرژي اتمي به پايان رسيد، اما روزنامه لس آنجلس تايمز مي نويسد: با وجودي که آمريکا قبول کرده است که مستقيما به ارجاع ايران به شوراي امنيت سازمان ملل اشاره نکند، اما وقتي در قطعنامه مي گويد: در صورتي که ايران، از انجام تعهدات خود سر باز زند، آژانس از هر وسيله اي که در اختيار دارد استفاده مي کند، در واقع دارد مي گويد که امکان ارجاع به شوراي امنيت، از بين نرفته و هر موقع لازم باشد، دوباره مطرح خواهد شد.
اين به گفته وال استريت جورنال، همان مکانيزم بازگشت است که آمريکا مصرانه در قطعنامه گنجاند و هدف از آن، آن است که به طور غير مستقيم به ايران نشان دهد که بايد به فعاليت هاي گذشته خود، نقطه پايان گذاشته، فصل جديدي را در رفتار خود آغاز کند.
روزنامه نيويورک تايمز نوشت که سه کشور اروپايي که ماه گذشته موفق شدند ايران را قانع کنند برنامه غني سازي اورانيم خود را متوقف کند، و معاهده الحاقي براي کنترل شديدتر تاسيسات خود را امضاء کند، اکنون نيز موفق شدند آمريکا را قانع کنند که روش پراگماتيستي آنها، موثرتر از روش تند و تهديد آميز آمريکا است. اين روزنامه از قول يک ديپلمات اروپايي مي نويسد: اينکه ايران را قانع کنيم که در گذشته تقلب کرده، ولي در آينده همکاري خواهد کرد، بهتر از آن است که با در پيش گرفتن سياست قهر، راه مذاکره با ايران و هر گونه پيشرفت در آينده را ببنديم. در قطعنامه به وضوح گفته مي شود که اگر ايران، خلاف خواست جامعه جهاني عمل کرده، توسعه سلاح هاي هسته اي را دنبال کند، تمام ملاحظات کنوني منتفي خواهد شد. نيويورک تايمز باز هم از قول ديپلماتي ديگر مي نويسد: اين عبارات و مذاکرات، به شدت يادآور وقتي است که همين مباحث در مورد عراق جاري بود.
نيويورک تايمز پس از آنکه درباره اختلاف نظر بين آمريکا و اروپا توضيح مي دهد، و اينکه چگونه اين بار بر خلاف مورد عراق، بريتانيا نيز در کنار فرانسه و آلمان موضع گيري کرده، مي افزايد: نکته اي که نبايد از نظر دور داشت، آن است که در خود دولت آمريکا نيز در اين مورد اختلاف نظر و دو دستگي وجود دارد. با اينحال نيويورک تايمز مي افزايد: حتي آنها که در دولت بوش، موضع نرم تر دارند و مايل اند مذاکرات با ايران را نيز از سر گيرند، مي گويند که نسبت به صداقت ايران در مورد خودداري از توسعه سلاح هاي هسته اي، بدبين هستند.
در مجموع، نکته اي که تمام روزنامه ها به آن تکيه دارند، اين است که آمريکا اين بار کوتاه آمد، و تسليم متحدان اروپايي اش شد. اما در عين حال موفق شد که قطعنامه را طوري نتظيم کند تا براي ايران جاي ترديد نماند که اگر از تعهدات خود تخطي کرد، روز از نو، روزي از نو خواهد بود.
واشنگتن پست نوشت که مقامات آمريکا، بالاخص، از اين نکته در قطعنامه خشنود هستند که تاکيد مي کنند هر گونه تخطي ايران از تعهدات اش در آينده، منجر به اقدام فوري عليه آن کشور خواهد شد، و از قول يک مقام آمريکايي مي نويسد: ما بر تلاش سه کشور اروپايي در قانع کردن ايران به همکاري در اين زمينه صحه مي گذاريم، اما بايد نشان مي داديم که اين حداکثر امتيازي بود که مي توانستيم بدهيم، و در واقع ديگر جايي براي مصالحه باقي نمانده است. لس آنجلس تايمز نوشت که با وجودي که آمريکا قبول کرده است که مستقيما به ارجاع جمهوري اسلامي به شوراي امنيت سازمان ملل اشاره نکند، اما در قطعنامه مي گويد که امکان ارجاع به شوراي امنيت، از بين نرفته و هر موقع لازم باشد، دوباره مطرح خواهد شد. وال استريت جورنال نوش که يه اين صورت به طور غير مستقيم به جمهوري اسلامي نشان داده شد که بايد به فعاليت هاي گذشته خود، نقطه پايان گذارد. نيويورک تايمز نوشت که سه کشور اروپايي که ماه گذشته موفق شدند جمهوري اسلامي را قانع کنند برنامه غني سازي اورانيم خود را متوقف کند، و معاهده الحاقي براي کنترل شديدتر تاسيسات خود را امضاء کند، اکنون نيز موفق شدند آمريکا را قانع کنند که روش پراگماتيستي آنها، موثرتر از روش تند و تهديد آميز آمريکا است. واشنگتن پست نيز نوشت که مقامات آمريکا، بالاخص، از اين نکته در قطعنامه خشنود هستند که تاکيد مي کنند هر گونه تخطي جمهوري اسلامي از تعهدات خود، منجر به اقدام فوري عليه آن کشور خواهد شد.
