با نزدیک شدن پایان مهلتی که دولت پاکستان به پناهجویان غیرقانونی افغان برای ترک پاکستان داده است، بیش از ده هزار تن دیگر از مهاجران افغان روز سهشنبه به سوی مرز این کشور با افغانستان رفتند.
پاکستان به یک میلیون و ۷۰۰ هزار مهاجر غیرقانونی افغان تا روز چهارشنبه دهم آبان فرصت داده تا خود، از این کشور خارج شوند وگرنه با بازداشت و انتقال به مراکز جدید نگهداری و سپس اخراج اجباری به افغانستان مواجه خواهند شد.
بنابر گزارشها، از یک ماه پیش که این مهلت اعلام شد، بیش از ۱۰۰ هزار مهاجر افغان از پاکستان گریختهاند و روز سهشنبه نیز گذرگاه مرزی تورخَم که از پیشاور پاکستان به جلالآباد و کابل در افغانستان میرود، شاهد ورود بیش از ده هزار افغان دیگر بود که سعی در خروج از پاکستان دارند.
ارشاد مُهمَند، یک مقام ارشد دولتی پاکستان روز سهشنبه در مرز تورخم به خبرگزاری فرانسه گفت: «هزاران پناهجوی افغان سوار بر خودروها و کامیونها منتظر نوبت خروج هستند و تعداد آنها همچنان در حال افزایش است. از صبح بیش از ده هزار پناهجو در این محل جمع شدهاند.»
باوجودی که مهلت دادهشده هنوز به پایان نرسیده، رادیو آزادی، بخش افغان رادیو اروپای آزاد گزارشهایی دریافت کرده که نشان میدهد در مواردی، نیروهای امنیتی پاکستان حتی قبل از پایان این مهلت، روند بازداشت و برگرداندن مهاجران افغان را آغاز کردهاند.
محمد آصف، یکی از مهاجران افغان به رادیو آزادی گفت که «پلیس حمله میکند، اگرچه اعلام کرده است که این کار را انجام نمیدهد، اما به گونهٔ مخفیانه حمله میکند. مردها را میگیرند و از آنها پول میخواهند.»
سرفراز بُگتی، سرپرست وزارت کشور پاکستان در روزهای اخیر گفته بود که «در عملیات اخراج، به محل سکونت این مهاجران برای دستگیری و فرستادن آنها به مراکز پناهجویان حمله خواهد شد.»
دیدهبان حقوق بشر نیز روز سهشنبه گفت که «دولت پاکستان از تهدید، سوء استفاده و بازداشت برای وادار کردن پناهجویان افغان فاقد مدارک قانونی برای اخراج و بازگشت به افغانستان استفاده میکند.»
در روزهای اخیر کمیسیون حقوق بشر ملل متحد از اسلامآباد خواسته بود تا این تصمیم را به تعویق بیندازد و ملاله یوسفزی، برنده جایزه صلح نوبل، نیز در پیامی خواستار بازنگری پاکستان در این تصمیم شده بود. دولت طالبان در کابل نیز میگوید سیاست اخراج پناهجویان، معادل «آزار و اذیت» شهروندان است.
تصمیم دولت پاکستان به اخراج این مهاجران پس از یک بمبگذاریهای انتحاری در سال جاری اعلام شد. دولت پاکستان، بدون ارائه شواهد، اعلام کرد که این بمبگذاری «مربوط به افغانها بوده است». اسلامآباد همچنین این مهاجران را به «قاچاق و حملات ستیزهجویانه» متهم کرده است.
پاکستان که با کمبود نقدینگی، تورم بیسابقه و برنامه دشوار ریاضتی صندوق بینالمللی پول روبهرو است، همچنین اعلام کرده که «دههها مهاجرت غیرقانونی باعث تهی شدن منابع این کشور شده است».
مقامهای پاکستانی قرار است طی چند روز آینده ملاقاتی با مسئولان صندوق بینالمللی پول داشته باشند و امیدوارند که این صندوق بسته کمکی بزرگتری به آنها ارائه کند.
به گفته مقامهای اسلامآباد، پاکستان بیش از ۴ میلیون مهاجر و پناهنده افغان را در خود جای داده است که حدود ۱.۷ میلیون نفر از آنها فاقد مدرک هستند.
بسیاری از این مهاجران غیرقانونی از زمان روی کار آمدن دوباره طالبان در افغانستان یعنی از سال ۲۰۲۱ میلادی به پاکستان آمدهاند، اما تعداد زیادی از آنها نیز از زمان تهاجم شوروی در سال ۱۹۷۹ در پاکستان حضور داشتهاند.