در سفری جنجالی به تهران که مورد انتقاد تند گروههای مخالف دولت جمهوری اسلامی و همچنین دولتهای خارجی قرار گرفت، گیدو وستر وله، وزیر خارجه آلمان، پس از ظاهر شدن در کنار محمود احمدینژاد و علیاکبر صالحی، آزادی مارکوس هل وینگ روزنامهنگار و ینز کوخ عکاس نشریه بیلدام زونتاگ چاپ برلین را که مدت ۱۳۲ روز در زندان به سر میبردند تامین کرد و آنها را همراه خود به کشورش باز گرداند.
گزارشگران یاد شده در اکتبر سال پیش پس از گفتوگو با فرزند سکینه محمدی آشتیانی توسط نیروهای انتظامی و امنیتی جمهوری اسلامی در تبریز دستگیر و متعاقباً متهم به جاسوسی شده بودند.
خانم محمدی آشتیانی در سال ۲۰۰۶ و پس از فوت همسرش به اتهام داشتن رابطه نامشروع دستگیر و در یک دادگاه محلی محکوم شده بود. پس از صدور حکم اولیه، دادگاه دیگری او را به اتهام ارتکاب زنای محصنه به اعدام از طریق سنگسار محکوم ساخت. از آن زمان سکینه محمدی به یک چهره خبرساز جهانی تبدیل شده است.
انتقادهایی که در شرایط حساس کنونی متوجه سفر وزیر خارجه آلمان به تهران شده بیشتر ناشی از وضعیت داخلی ایران و شدت گرفتن جنبشهای آزادیخواهی در منطقه است. منتقدان اقدام اخیر دولت آلمان استدلال میکنند که سفر وزیر خارجه آلمان به تهران از سوی جمهوری اسلامی به نشانه ابراز حمایت کشورهای اروپایی مورد سوء استفاده قرار گرفته است.
جمهوری اسلامی در گذشته نیز از راه دستگیری و زندانی ساختن اتباع خارجی به گرفتن امتیاز و تامین پارهای از اهداف امنیتی و سیاست خارجی خود مبادرت نموده، ولی این بار ظاهرا در ازاء دریافت هزینه آزاد ساختن دو گزارشگر تبعه آلمان موفق به انجام بدهبستان بااهمیتتری با دولت برلین شده است.
سوابق
پیشتر سارا شورد یکی از سه جوان آمریکایی که در ۹ مرداد ۱۳۸۸ در مرز کردستان ایران و عراق به جرم عبور غیرمجاز از مرز دستگیر شده بودند آزاد شد و به کشور خود بازگشت. بازگشت شهرام امیری، یکی از کارکنان سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی، که بنا بر شواهد به آمریکا پناهنده شده بود، به آزادی خانم شورد نسبت داده شد.
دو جوان دیگر آمریکایی، شین بائر و جاش فتال که مانند سارا شورد از سوی ایران به جاسوسی متهم شدهاند، همچنان در زندان در انتظار دست یافتن به یک معامله پایاپای سیاسی سطح بالا به سر میبرند. چنان چه در آن تاریخ مذاکرات مستقیم بین ایران و آمریکا به نتیجه میرسید دو جوان دیگر نیز شاید اینک از ایران خارج شده بودند.
در ماه اردیبهشت سال گذشته کلوتیلد ریس شهروند جوان فرانسوی که در اصفهان به سر میبرد و توسط نیروهای امنیتی-انتظامی جمهوری اسلامی همزمان با اعتراضهای گسترده به نتیجه انتخابات خرداد ۸۸ دستگیر و به جاسوسی متهم شده بود از زندان آزاد شد و به کشور خود بازگشت.
آگر چه خانم ریس به پرداخت ۲۵۰ هزار دلار جریمه محکوم شده بود، بخش اعلام نشده هزینه آزادی وی به آزاد ساختن مجید کاکاوند و علی وکیلی راد از زندان فرانسه و راهی شدن آنها به ایران نسبت داده شد.
مجید کاکاوند توسط دادگاهی در فرانسه به دلیل اقدام به صدور کالاهای الکترونیکی قاچاق محکوم شده و در زندان به سر میبرد. علی وکیلی راد نیز به جرم قتل شاهپور بختیار در فرانسه به حبس ابد محکوم و در آن کشور زندانی بود.
اعتراضها
منتقدان دولت آلمان و مخالفان سفر وستر وله به تهران معتقدند که در شرایط خاص کنونی منطقه، انجام دیدار یاد شده با انگیزههای سودجویانه و در عین بیاعتنایی به حقوق مردم و اعتراضهای گسترده داخلی علیه نظام سیاسی حاکم بر ایران صورت گرفته است.
منجمله کاظم موسوی یکی از سخنگویان منسوب به جنبش سبز، سفر روز شنبه وزیر خارجه آلمان به تهران را «خفتبار» نامید و از آن به عنوان «سیلی زدن به صورت مردمی که در خیابانها علیه دولت و به منظور کسب آزادی تظاهرات میکنند» یاد کرد.
سخنگوی دیگری به نام شاهین قبادی از سوی گروه موسوم به «شورای ملی مقاومت» (مجاهدین خلق) در پاریس، ضمن محکوم ساختن سفر وزیر خارجه آلمان به تهران آن را عامل تقویت دست دولت ایران و اعمال فشارهای بیشتر علیه مردم خوانده است.
منابع خبری وابسته به دولت تهران، منجمله ایرنا، خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی، نیز با آگاهی از ناخرسندی دیگر کشورهای اروپایی از تکروی آلمان در مقابل ایران و اعزام دومین مقام بلندپایه دولت آن کشور به تهران، اقدام این «کشور بزرگ اروپایی را نشانه شکست تلاشهای جاری برای منزوی ساختن جمهوری اسلامی و اعتبار دولت و اشتیاق قدرتهای اروپایی برای حفظ مناسبات با آن» معرفی کردند.
اعتراض اسرائیل
در جریان تدارک سفر وستر وله به تهران که ظاهرا از ماه ژانویه و بیشتر به ابتکار علیاکبر صالحی، وزیر خارجه جدید جمهوری اسلامی، جریان داشته، مقامات اسرائیلی از روند این تلاشهای تدارکاتی ابراز ناخرسندی میکردند.
از نگاه منتقدان، بهخصوص پس از شکست گفتوگوهای اتمی بین ایران و گروه ۱+۵ در استانبول و پیشبینی اعمال تنبیهات تازه علیه تهران از سوی آمریکا و جامعه اروپا، اهداء برگ زیتون دولت آلمان به جمهوری اسلامی میتواند به عنوان چراغ سبز یک کشور بزرگ اروپایی که عضو ثابت گروه ۱+۵ نیز هست مورد سوء تعبیر دولت تهران و تشویق آن به ادامه وضع موجود قرار گیرد.
این موضوع را علاوه بر یورام بن ریف سفیر و امانوئل ناشون معاون هیئت نمایندگی سیاسی اسرائیل در آلمان، شرکتکنندگان در شورای همکاری بین دولتی دو کشور نیز که چند روز پیش در آلمان تشکیل جلسه داد مورد انتقاد قرار دادند.
دولت آلمان با وجود اعمال تحریمهای جامعه اروپا علیه جمهوری اسلامی طی ۱۰ ماه اول سال گذشته مسیحی بیش از ۶ میلیارد دلار تجارت با ایران داشته است. دولت ائتلافی آلمان علاقهمند است که در صورت امکان این روند تجارت خارجی با ایران را همچنان ادامه دهد.
دو وزیر بانفوذ و قدرتمند کابینه ائتلافی خانم مرکل، گیدو وستر وله وزیر خارجه و راینر برودرل وزیر اقتصاد، هر دو متعلق به حزب دموکرات آزاد و طرفدار توسعه تجارت خارجی آلمان هستند.
در نتیجه نفوذ این حزب در تصمیمگیریهای عمومی دولت برلین و حمایت حزب حاکم، دولت آلمان ضمن حفظ سطح همکاریهای تجاری با تهران، و شاید در تقابل با نفس تحریمهای یکجانبه جامعه اروپا علیه جمهوری اسلامی، به اقداماتی مبادرت ورزیده که بهشدت مورد انتقاد همپیمانان آن کشور قرار گرفته است.
خودداری دولت آلمان از تعطیل «بانک تجارت ایران و اروپا» در هامبورگ، علیرغم قرار گرفتن نام این موسسه مالی در لیست تحریمهای خزانهداری آمریکا و متهم بودن آن به شرکت در تدارکات برنامههای اتمی و موشکی ایران از جمله مواردی است که در اثبات سیاست دوگانه آلمان در قبال ایران و انتقاد از آن مطرح شده است.
وزیر خارجه آلمان در توجیه سفر روز شنبه خود به تهران اعلام داشته است که تنها انگیزههای بشردوستانه و آزادی دو روزنامهنگار آلمانی در انجام دیدار یاد شده مورد نظر او بوده است. در عین حال وزیر خارجه آلمان طی سفر بحثانگیز خود به تهران ظاهرا تاکید بر لزوم آزاد ساختن دهها روزنامهنگار ایرانی در بند را به بهانه پرهیز از رنجاندن میزبان و ترس از بر هم خوردن «معامله بشردوستانهتر» چندان ضروری ندیده است.
گزارشگران یاد شده در اکتبر سال پیش پس از گفتوگو با فرزند سکینه محمدی آشتیانی توسط نیروهای انتظامی و امنیتی جمهوری اسلامی در تبریز دستگیر و متعاقباً متهم به جاسوسی شده بودند.
خانم محمدی آشتیانی در سال ۲۰۰۶ و پس از فوت همسرش به اتهام داشتن رابطه نامشروع دستگیر و در یک دادگاه محلی محکوم شده بود. پس از صدور حکم اولیه، دادگاه دیگری او را به اتهام ارتکاب زنای محصنه به اعدام از طریق سنگسار محکوم ساخت. از آن زمان سکینه محمدی به یک چهره خبرساز جهانی تبدیل شده است.
انتقادهایی که در شرایط حساس کنونی متوجه سفر وزیر خارجه آلمان به تهران شده بیشتر ناشی از وضعیت داخلی ایران و شدت گرفتن جنبشهای آزادیخواهی در منطقه است. منتقدان اقدام اخیر دولت آلمان استدلال میکنند که سفر وزیر خارجه آلمان به تهران از سوی جمهوری اسلامی به نشانه ابراز حمایت کشورهای اروپایی مورد سوء استفاده قرار گرفته است.
جمهوری اسلامی در گذشته نیز از راه دستگیری و زندانی ساختن اتباع خارجی به گرفتن امتیاز و تامین پارهای از اهداف امنیتی و سیاست خارجی خود مبادرت نموده، ولی این بار ظاهرا در ازاء دریافت هزینه آزاد ساختن دو گزارشگر تبعه آلمان موفق به انجام بدهبستان بااهمیتتری با دولت برلین شده است.
سوابق
پیشتر سارا شورد یکی از سه جوان آمریکایی که در ۹ مرداد ۱۳۸۸ در مرز کردستان ایران و عراق به جرم عبور غیرمجاز از مرز دستگیر شده بودند آزاد شد و به کشور خود بازگشت. بازگشت شهرام امیری، یکی از کارکنان سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی، که بنا بر شواهد به آمریکا پناهنده شده بود، به آزادی خانم شورد نسبت داده شد.
دو جوان دیگر آمریکایی، شین بائر و جاش فتال که مانند سارا شورد از سوی ایران به جاسوسی متهم شدهاند، همچنان در زندان در انتظار دست یافتن به یک معامله پایاپای سیاسی سطح بالا به سر میبرند. چنان چه در آن تاریخ مذاکرات مستقیم بین ایران و آمریکا به نتیجه میرسید دو جوان دیگر نیز شاید اینک از ایران خارج شده بودند.
در ماه اردیبهشت سال گذشته کلوتیلد ریس شهروند جوان فرانسوی که در اصفهان به سر میبرد و توسط نیروهای امنیتی-انتظامی جمهوری اسلامی همزمان با اعتراضهای گسترده به نتیجه انتخابات خرداد ۸۸ دستگیر و به جاسوسی متهم شده بود از زندان آزاد شد و به کشور خود بازگشت.
آگر چه خانم ریس به پرداخت ۲۵۰ هزار دلار جریمه محکوم شده بود، بخش اعلام نشده هزینه آزادی وی به آزاد ساختن مجید کاکاوند و علی وکیلی راد از زندان فرانسه و راهی شدن آنها به ایران نسبت داده شد.
مجید کاکاوند توسط دادگاهی در فرانسه به دلیل اقدام به صدور کالاهای الکترونیکی قاچاق محکوم شده و در زندان به سر میبرد. علی وکیلی راد نیز به جرم قتل شاهپور بختیار در فرانسه به حبس ابد محکوم و در آن کشور زندانی بود.
اعتراضها
منتقدان دولت آلمان و مخالفان سفر وستر وله به تهران معتقدند که در شرایط خاص کنونی منطقه، انجام دیدار یاد شده با انگیزههای سودجویانه و در عین بیاعتنایی به حقوق مردم و اعتراضهای گسترده داخلی علیه نظام سیاسی حاکم بر ایران صورت گرفته است.
منجمله کاظم موسوی یکی از سخنگویان منسوب به جنبش سبز، سفر روز شنبه وزیر خارجه آلمان به تهران را «خفتبار» نامید و از آن به عنوان «سیلی زدن به صورت مردمی که در خیابانها علیه دولت و به منظور کسب آزادی تظاهرات میکنند» یاد کرد.
سخنگوی دیگری به نام شاهین قبادی از سوی گروه موسوم به «شورای ملی مقاومت» (مجاهدین خلق) در پاریس، ضمن محکوم ساختن سفر وزیر خارجه آلمان به تهران آن را عامل تقویت دست دولت ایران و اعمال فشارهای بیشتر علیه مردم خوانده است.
منابع خبری وابسته به دولت تهران، منجمله ایرنا، خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی، نیز با آگاهی از ناخرسندی دیگر کشورهای اروپایی از تکروی آلمان در مقابل ایران و اعزام دومین مقام بلندپایه دولت آن کشور به تهران، اقدام این «کشور بزرگ اروپایی را نشانه شکست تلاشهای جاری برای منزوی ساختن جمهوری اسلامی و اعتبار دولت و اشتیاق قدرتهای اروپایی برای حفظ مناسبات با آن» معرفی کردند.
اعتراض اسرائیل
در جریان تدارک سفر وستر وله به تهران که ظاهرا از ماه ژانویه و بیشتر به ابتکار علیاکبر صالحی، وزیر خارجه جدید جمهوری اسلامی، جریان داشته، مقامات اسرائیلی از روند این تلاشهای تدارکاتی ابراز ناخرسندی میکردند.
از نگاه منتقدان، بهخصوص پس از شکست گفتوگوهای اتمی بین ایران و گروه ۱+۵ در استانبول و پیشبینی اعمال تنبیهات تازه علیه تهران از سوی آمریکا و جامعه اروپا، اهداء برگ زیتون دولت آلمان به جمهوری اسلامی میتواند به عنوان چراغ سبز یک کشور بزرگ اروپایی که عضو ثابت گروه ۱+۵ نیز هست مورد سوء تعبیر دولت تهران و تشویق آن به ادامه وضع موجود قرار گیرد.
این موضوع را علاوه بر یورام بن ریف سفیر و امانوئل ناشون معاون هیئت نمایندگی سیاسی اسرائیل در آلمان، شرکتکنندگان در شورای همکاری بین دولتی دو کشور نیز که چند روز پیش در آلمان تشکیل جلسه داد مورد انتقاد قرار دادند.
دولت آلمان با وجود اعمال تحریمهای جامعه اروپا علیه جمهوری اسلامی طی ۱۰ ماه اول سال گذشته مسیحی بیش از ۶ میلیارد دلار تجارت با ایران داشته است. دولت ائتلافی آلمان علاقهمند است که در صورت امکان این روند تجارت خارجی با ایران را همچنان ادامه دهد.
دو وزیر بانفوذ و قدرتمند کابینه ائتلافی خانم مرکل، گیدو وستر وله وزیر خارجه و راینر برودرل وزیر اقتصاد، هر دو متعلق به حزب دموکرات آزاد و طرفدار توسعه تجارت خارجی آلمان هستند.
در نتیجه نفوذ این حزب در تصمیمگیریهای عمومی دولت برلین و حمایت حزب حاکم، دولت آلمان ضمن حفظ سطح همکاریهای تجاری با تهران، و شاید در تقابل با نفس تحریمهای یکجانبه جامعه اروپا علیه جمهوری اسلامی، به اقداماتی مبادرت ورزیده که بهشدت مورد انتقاد همپیمانان آن کشور قرار گرفته است.
خودداری دولت آلمان از تعطیل «بانک تجارت ایران و اروپا» در هامبورگ، علیرغم قرار گرفتن نام این موسسه مالی در لیست تحریمهای خزانهداری آمریکا و متهم بودن آن به شرکت در تدارکات برنامههای اتمی و موشکی ایران از جمله مواردی است که در اثبات سیاست دوگانه آلمان در قبال ایران و انتقاد از آن مطرح شده است.
وزیر خارجه آلمان در توجیه سفر روز شنبه خود به تهران اعلام داشته است که تنها انگیزههای بشردوستانه و آزادی دو روزنامهنگار آلمانی در انجام دیدار یاد شده مورد نظر او بوده است. در عین حال وزیر خارجه آلمان طی سفر بحثانگیز خود به تهران ظاهرا تاکید بر لزوم آزاد ساختن دهها روزنامهنگار ایرانی در بند را به بهانه پرهیز از رنجاندن میزبان و ترس از بر هم خوردن «معامله بشردوستانهتر» چندان ضروری ندیده است.