لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
سه شنبه ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ تهران ۰۸:۳۸

فیلم «شرایط»؛ زندگی، همجنسگرایی و عشق زيرزمينی در ايران


نمایی از فیلم «شرایط» ساخته مریم کشاورز.
نمایی از فیلم «شرایط» ساخته مریم کشاورز.
روزنامه آمریکایی «نيويورک تايمز» به مناسبت اکران عمومی فيلم ايرانی «شرایط» یا «circumstance» در شهرهای آمريکا نگاهی دارد به ماجراهای اين فيلم و در خلال گفت و گو با سارا کاظمی هنرپيشه جوان و ايفاگر شخصيت اصلی داستان، به جنبه هايی از زندگی به اصلاح ممنوعه يا زيرزمينی اين نسل در ايران می پردازد که گوشه هايی از آن در اين فيلم منعکس شده است.

داستان فيلم براساس دلدادگی دو دختر نوجوان به يکديگر در يک رابطه عاشقانه همجنسگرا و مشکلاتی است که چنين رابطه ای در فضای فعلی ايران با آن مواجه است.

سارا کاظمی می گويد: قبل از آنکه کار در اين فيلم را شروع کند برای آخرين بار از فرانسه، محل اقامت خود به ايران رفت تا با اقوام، دوستان و کشوری که به آن عشق می ورزد خداحافظی کند. او می دانست که پس از بازی در اين فيلم ديگر نخواهد توانست به ايران باز گردد.

سارا کاظمی نقش يکی از اين دو نوجوان را به نام «شيرين» ايفا می کند.

بازيگر نقش «عاطفه» نوجوان ديگر، نيکول بوشهری است. نويسنده و کارگردان فيلم، مریم کشاورز، سينماگر ايرانی ساکن آمريکا است.

اين فيلم با بودجه ای قريب به يک ميليون دلار تهيه شده است و با توجه به محدوديت های موجود در ايران بخش اعظم آن در يکی از کشورهای خاورميانه فيلمبرداری شده است.

مريم کشاورز در مصاحبه با نيويورک تايمز می گويد: «من هميشه به خودم به عنوان مترجمی بين دو جامعه ايران و آمريکا نگاه کرده ام. در تمام مدت زندگی ام به ايران رفته و برگشته ام. با ساختن اين فيلم می خواستم جنبه هايی از زندگی امروزی ايران را برای جهان خارج بازگو کنم. يکی از اين جنبه ها حالت دوگانگی در زندگی روزمره بسياری از جوانهاست، يک دنيای زيرزمينی در جامعه ايران وجود دارد و در اين فيلم من می خواستم اين دنيا را نشان دهم.»

بخش هايی از ماجراهای اين داستان شايد با زندگی افرادی مثل مريم کشاورز و ساير ايرانيانی که بين ايران و خارج از کشور زندگی می کنند، شباهت داشته باشد. گذشته از نويسنده و کارگردان فيلم، هر سه بازيگر جوان آن نيز فرزندان خانواده های ايرانی هستند که سال ها پيش به کشورهای غربی مهاجرت کرده اند.

به نوشته نيويورک تايمز مريم کشاورز نويسنده و کارگردان فيلم «شرایط» تلاش کرده که به جز چند جمله انگليسی تمام مکالمات به زبان فارسی باشد تا به گفته وی بيشترين حد تاثيرگذاری را بر جامعه مهاجران ايرانی داشته باشد. اما برای بازيگران جوانی که در خارج بزرگ شده و به فارسی متداول در چند دهه پيش عادت دارند گفت و گو به لهجه متداول امروزی و عبارات معمول در ميان نسل جوان ايرانی کار بسيار دشواری بود.

فيلم «شرایط» در جشنواره سينمای «ساندنس» در ماه ژانويه جايزه بهترین فيلم مورد پسند تماشاگران را دريافت کرد. مريم کشاورز می گويد به هيچ عنوان قصد نداشته که يک فيلم سياسی بسازد ولی در شرايطی که حکومت می کوشد تمام جنبه های خصوصی زندگی مردم را کنترل کند حتی زندگی خصوصی نيز به نوعی سياسی می شود.

اين فيلم در بيروت ساخته شده که به گفته بازيگران آن به حد کافی حال و هوای مشابهی با ايران داشت. در عين حال تهيه کنندگان فيلم نگران بودند که گروه حزب الله از جزييات کار آنها با خبر شده و برای آنها مشکل بيافريند.

يکی از تهيه کنندگان فيلم می گويد: «در شرايط حساس و متغيری مثل لبنان ما مجبور بوديم ملاحظاتی را در نظر بگيريم. ابتدا فکر کرديم که شايد بايد در مضامين جنسی و بحث برانگيز داستان تغييراتی داد ولی در نهايت متوجه شديم که برای پرهيز از هرگونه خطر بهتر است ايرانی بودن داستان را به کل پنهان نگاه داريم. بنابر اين يک نسخه دستکاری شده از سناريو را به مقامات لبنانی ارائه داديم.»

با اين همه در مواردی توليد اين فيلم با مشکل روبرو شد. در يکی از آخرين روزهای توليد، پليس صحنه فيلمبرداری را تعطيل کرد با اين تصور که گويا يک فيلم پورنوگرافيک در حال ساخت است.

مريم کشاورز نويسنده و کارگردان فيلم «شرایط» در پايان مصاحبه با نيويورک تايمز می گويد:

«تجربه ساختن اين فيلم مثل زندگی بسياری از خانواده ها در شرايطی نظير ايران است که می کوشند برای زندگی خصوصی خود يک حريم امن و مطمئن بسازند. در فيلم من نيز اين موضوع محوری است. اين فيلم نوعی ارزش گذاری به عشق است، عشقی که در عين حال تراژدی است.
چون هر نوع عشق و هر تجسمی از عشق همواره مورد حمله قرار می گيرد و در نهايت مجبور به سازش می شود.»
XS
SM
MD
LG