فرهنگ هفته: برگزیده آخرین اخبار از جهان ادب و نشر

هفته گذشته مسافرت رسمی رابرت بلای Bly و کولمن بارکس Coleman Barks به ایران و اعطای دکترای افتخاری دانشگاه تهران به این دو شاعر و مترجم، که با ترجمه آزاد آثار مولوی به موفقیتی گسترده در بازار کتاب آمریکا دست یافتند، با واکنش‌های متفاوتی رو به شد. هفته گذشه گروهی از روشنفکران ایرانی هشتادمین سال تولد رضا سید حسینی، مترجم و مولف پرکار را در خانه هنرمندان گرامی داشتند. علی رهنما در کتاب «نيروهاى مذهبى بر بستر حركت نهضت ملى» دو تصویر از محمد مصدق را به نقد کشیده و می کوشد تا تصویر آیت الله بروجردی چون مرجعی میانه رو، کاشانی چون روحانی سیاست باز و نواب صفوی چون تروریستی معتقد به خشونت را بررسی کند. فرج سرکوهی (رادیو فردا): هفته گذشته مسافرت رسمی رابرت بلای Bly و کولمن بارکس Coleman Barks به ایران و اعطای دکترای افتخاری دانشگاه تهران به این دو شاعر و مترجم، که با ترجمه آزاد آثار مولوی به موفقیتی گسترده در بازار کتاب آمریکا دست یافتند، با واکنش‌های متفاوتی رو به شد. برخی محافل دعوت دو ادیب آمریکائی را گامی سنجیده در عرصه تبادل فرهنگی ارزیابی کردند و برخی با اشاره به تنش‌های سیاسی بین جمهوری اسلامی و آمریکا و مواضع ضد جنگ این دو بر انگیزه‌های سیاسی دولت ایران انگشت نهادند. رابرت بلای، که اکنون 80 سال دارد از بنیان گذاران مجله شعر و به دوران جنگ ویتنام، از فعالان انجمن نویسندگان ضد جنگ بود. کتاب «پرتو پیرامون اندام» جایزه ملی کتاب آمریکا را برای او به ارمغان آورد. مجموعه «روح برای سرخوشی خود این جا است» در برگیرنده ترجمه انگلیسی شعرهائی از دانته، ریلکه، حافظ و چند شاعر دیگر گرایشات عرفانی رابرت بلای را نشان می دهد. کولمن بارکس نخستين دفتر شعر خود «عصاره» را در 1972 منتشر کرد. کولمن بارکس که فارسی نمی داند، با باز سرائی ترجمه های آزاد از شعرهای مولوی به شهرتی گسترده در آمریکا دست یافت. روایت بارکس از مولوی با عنوان Essential Rumi چند ماهی در صدر کتاب‌های پر فروش آمریکا جای داشت. این ترجمه گرچه از سبک و اندیشه‌های مولوی دور و به عرفان مد روز بازار آمریکا نزدیک است، اما برخی اندیشه‌های مولوی را به خواننده انگلیسی زبان منتقل می کند. هفته گذشه گروهی از روشنفکران ایرانی هشتادمین سال تولد رضا سید حسینی، مترجم و مولف پرکار را در خانه هنرمندان گرامی داشتند. رضا سید حسینی با سردبیری مجله معتبر سخن و تالیف و ترجمه بیش از 38 کتاب از مهم ترین نویسندگان جهان از جمله آندره مالرو، مارگریت دوراس، ژان پل سارتر، آندره ژيد، آلبر كامو و بالزاك نقشی مهم در معرفی ادبیات فرانسه به فارسی زبانان ایفاء کرد. کتاب «مکتب های ادبی» رضا سید حسینی پس از چند دهه هنوز از مراجع معتبر زبان فارسی در این عرصه است. «نيروهاى مذهبى بر بستر حركت نهضت ملى» تالیف علی رهنما، تلاشی است ارزنده برای تحلیل نقش چهره هایی که در سال های سرنوشت ساز 1320 تا 32 بر سرنوشت سیاسی و اجتماعی ایران تاثیری کارساز داشتند. مولف با به چالش کشیدن تصویرها و داوری های رایج نقش و شخصیت چهره هائی چون آیت الله بروجردی، کاشانی ، نواب صفوی و مصدق را در بوته نقد تاریخی با نگرشی تحلیلی بررسی می کند. در تصویر رایج مصدق سیاستمداری است که در نتیجه توطئه های خارجی و دسیسه های دربار در تحقق اهداف ملی گرایانه خود ناکام ماند. اما برخی مورخان در آن سوی این چهره مظلوم سیاستمداری را می بینند که از بستر لیبرالیزم و ملت گرائی برخاست اما به تدریج به پوپولیزم و عوام گرائی در غلطید. مجذوب و زندانی محبوبیت خود در میان توده های مردم شد و چشم بر واقعیت ها بست. علی رهنما در کتاب «نيروهاى مذهبى بر بستر حركت نهضت ملى» هر دو تصویر مصدق را به نقد کشیده و می کوشد تا تصویر آیت الله بروجردی چون مرجعی میانه رو، کاشانی چون روحانی سیاست باز و نواب صفوی چون تروریستی معتقد به خشونت را بررسی کند.