لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۲۲:۳۹

نخستین نفتکش در بندر جیهان ترکیه بارگیری کرد: انزوای سیاسی جمهوری اسلامی باعث شد ایران در رقابت بر سر شاه لوله های نفت به حاشیه رانده شود


(rm) صدا | [ 2:50 mins ]
کشمکش میان تهران و واشنگتن و انزوای جمهوری اسلامی در صحنه منطقه ای و جهانی، همراه با تمایل آمریکا به طرد روسیه از بازی انرژی، ترکیه را بر کرسی برنده نهایی نشاند و هدف بزرگ آنکارا در تبدیل شدن به یکی از بازیگران مهم صحنه انرژی، سرانجام تحقق یافت. نخستین محموله نفتی که دو روز پیش از طریق شاه لوله باکو-تفلیس-جیهان برای انتقال به اروپا به نفتکش انگلیسی هاوتورن Hawthorn انتقال یافت، فرجام یکی از مهم ترین زور آزمایی های استراتژیک در چند دهه گذشته است که با پیروزی ترکیه و شکست ایران و روسیه به پایان رسید. همین شکست به گونه ای دیگر، در طرح بسیار عظیم انتقال گاز ایران به هند از راه پاکستان، در حال تکرار شدن است. فریدون خاوند (رادیو فردا، پاریس): نخستین محموله نفتی که دو روز پیش از طریق شاه لوله باکو-تفلیس-جیهان برای انتقال به اروپا به نفتکش انگلیسی هاوتورن Hawthorn انتقال یافت، فرجام یکی از مهم ترین زور آزمایی های استراتژیک در چند دهه گذشته است که با پیروزی ترکیه و شکست ایران و روسیه به پایان رسید. این زور آزمایی بزرگ، که «جنگ شاه لوله ها» لقب گرفت، در واپسین سال های قرن بیستم میلادی بر سر یک پرسش بزرگ جریان یافت : نفت حوزه دریای خزر و در درجه اول نفت جمهوری نوبنیاد آذربایجان از چه مسیری روانه بازار های جهان خواهد شد : از خاک ایران به سوی بنادر خلیج فارس، از راه شمال با گذار از روسیه به سوی دریای سیاه و یا از راه گرجستان و ترکیه به سوی مدیترانه؟ اگر تنها ملاک های اقتصادی در نظر گرفته می شد، گزینه ایران بدون چون و چرا برگ برنده را در اختیار داشت و بخش مهمی از محافل نفتی بین المللی نیز، درست به همین دلیل، هوادار همین گزینه بودند. اما کشمکش میان تهران و واشنگتن و انزوای جمهوری اسلامی در صحنه منطقه ای و جهانی، همراه با تمایل آمریکا به طرد روسیه از این بازی، ترکیه را بر کرسی برنده نهایی نشاند و هدف بزرگ آنکارا در تبدیل شدن به یکی از بازیگران مهم صحنه انرژی، سرانجام تحقق یافت. زیر نظارت یک کنسرسیوم بین المللی به سردمداری بریتیش پترولیوم، ساخت شاه لوله 1767 کیلومتری باکو-تفلیس –جیهان با هزینه 4 میلیارد دلار به پایان رسید، جایگاه استراتژیک ترکیه به عنوان رابط تولید کنندگان و مصرف کنندگان انرژی برای چندین دهه تثبیت شد و افزون بر همه این ها، سالانه دویست میلیون دلار حق عبور نیز بدون درد سر به خزانه آنکارا سرازیر میشود که در سال های بعد طبعا افزایش می یابد. در این میان به ایران چیزی نرسید جز یک شکست دردناک استراتژیک با پیآمد هایی طولانی. همین شکست امروز، به گونه ای دیگر، در طرح بسیار عظیم انتقال گاز ایران به هند از راه پاکستان، در حال تکرار شدن است. این بار هم ایرانیان، به دلیل نبود صدای واحد در تهران بر سر این طرح، انزوای دیپلماتیک کشورشان و به ویژه مخالفت واشنگتن، در آستانه یک ناکامی تازه قرار دارند. بر پایه جدید ترین گزارش ها، گزینه ایران بیش از بیش تحت الشعاع طرح دیگری قرار میگیرد که مبتنی بر انتقال گاز ترکمنستان به پاکستان و هند است از راه افغانستان.
XS
SM
MD
LG