(rm) صدا | [ 4:34 mins ]
مفسر سیاسی نیویورک تایمز، نیکلس کریستاف Nicholas Kristof برای امتحان سانسور اینترنت در چین چند بلاگ چینی راه انداخت با مطالب بالقوه قابل سانسور و نتیجه گرفت که اینترنت باعث شده است که انحصار اطلاعات و اخبار در چین از دست دولت کمونیست خارج شود و چین برای نخستین بار در تاریخ چندهزار ساله خود وسیلهای پیدا شده است که قدرت امپراتور را به چالش بطلبد. گسترش و قدرت اینترنت را به حساب هو جینتائو رئیس جمهوری چین نمی توان گذاشت زیرا دولت او دهها روزنامه نگار و فعال اینترنت را به زندان انداخته است ولی 30 هزار سانسورچی نمی توانند از پس 120 میلیون کاربر اینترنت در چین برآیند و نقش ناظر دولت را که مطبوعات در کشورهای دمکراتیک بر عهده دارند، در چین اینترنت ایفا می کند. بهنام ناطقی (رادیو فردا، نیویورک): آقای کریستاف مینویسد در وبلاگهائی چینی که بدون زحمت و بدون پرداخت پول در پکن با استفاده از کمپانیهای خدمتدهنده چینی راه انداخت، مطالب بحثانگیز متعددی که میدانست در چین حساسیت برانگیز است، نوشت و هر بار در کمال تعجب، مطالب او بدون سانسور در وبلاگها منتشر شد، از جمله مطلبی که در آن پیشنهاد شده بود برای مبارزه با فساد، بهتر است اول از همه رئیس جمهوری هو جیانتو فهرست اموال خود را افشا کند.
تنها در دو مورد، وقتی نام فولان گانگ، مذهب موقوف چینی در مطلب او بود و در مطلب دیگری که کشتار روز چهارم ژوئن 1989 در میدان تییانآنمن را محکوم کرده بود، مطلب او به این صورت سانسور شده بود که جای نام گروه فولان گانگ و تاریخ چهارم ژوئن، چند ستاره نشسته بود ولی برای هر خوانندهای معلوم بود که ستارهها چه چیزی را پنهان کردهاند.
آقای کریستاف مینویسد برای کشوری که مدعی است 30 هزار سانسورچی اینترنتی دارد، انتشار مطالب مخالفت حکومت کار بسیار سادهای است، و مطالب ضد انقلابی آقای کریستاف هنوز در وبلاگهائی که او نوشته است برای هر کس که به زبان چینی آشنا باشد در هر نقطه دنیا قابل دسترسی است، هرچند که بعد از انتشار این مطلب در نیویورک تایمز ممکن است این وبلاگها به دستور دولت چین تعطیل شوند.
ستوننویس نیویورک تایمز مینویسد این نشان میدهد که چین برخلاف ادعای دولت و رهبران آن، یک کشور پلیسی نیست و انحصار حزب کمونیست بر اطلاعات فروریخته است و انحصار قدرت در دست حزب کمونیست چین نیز به دنبال آن فرو خواهد ریخت. اینترنت بیوقفه از قدرت حزب کمونیست چین میکاهد وحتی 30 هزار سانسورچی اینترنتی نمیتوانند از پس 120 میلیون کاربر اینترنت درچین برآیند. با اینترنت، چین برای نخستین بار در تاریخ چهارهزار ساله خود یک نهاد قدرتمند و مستقل به وجود آورده است که قدرت امپراتوران را محدود میکند و به پاسخگوئی فرامیخواند.
و این را به حساب رئیس جمهوری چین آقای هو جینتائو هم نمیتوان گذاشت زیرا دولت هو، دهها تن از روزنامهنگاران و وبلاگنویسان مخالف خود را به زندان انداخته است. اما اینترنت عظیمتر و پیچیدهتر از آن است که دستگاه امنیتی دولتی چین بتواند آن را کنترل کند و بنابراین، اینترنت دارد نقش ناظر اعمال دولت را که در کشورهای آزاد توسط مطبوعات بازی میشود، بر عهده میگیرد.
کریستاف از وبلاگنویسی به اسم لی هینده نام میبرد که با لپتاپ دور چین سفر میکند و از فساد مقامات دولتی و نقض حقوق بشر گزارش تهیه میکند. وبلاگ او بعد از آنکه سال گذشته از سوی کریستاف در نیویورک تایمز مورد ستایش قرار گرفت، بسته شد اما الان این نویسنده از چند وبلاگ و وبسایت دیگر به انتشار مطالب خود مشغول است. لی میگوید: آنها مدام سایتهای ما را تعطیل میکنند اما نمیتوانند به ما برسند، زیرا همانطور که رودخانه زرد را نمیتوان سد کرد، جلوی بلاگرها را هم نمیشود گرفت.»
در چین، جوانها برای دسترسی به سایتهای ممنوع از فیلترشکن استفاده میکنند و با استفاده از تلفن اینترنتی شرکت اسکایپی Skype از شنود تلفنی دولت چین پرهیز میکنند و حتی پورنورگرافی محلی هم در چین گسترده است و فضای اینترنت چینی پر از اطاقهای گپ لختی است.
یائو بو، یک سانسورچی در یکی از شرکتهای عمده چت اینترنتی گفت سیاست ما در باره پورنوگرافی و سایتهای لختی سختگیرانه نیست ولی در باره مسائل سیاسی بیشتر دقیق هستیم. نرمافزار مخصوصی اظهارنظرهای سیاسی و تند را در لیست خاصی جلوی سانسورچی قرار میدهد، اما آقای بو گفت سرآخر بیشتر این مطالب را اجازه انتشار میدهد زیرا هدف چت روم او این است که برانگیزاننده و خواندنی باشد و وقتی ماموران سازمان امنیت دولت از سهلانگاری او انتقاد میکنند، خود را به نادانی میزند.
نیکلس کریستاف مینویسد مقامات چین سالها پیش تصمیم گرفتند از تکنولوژیهای جدید حتی اگر بالقوه براندازنده هم باشند، استقبال کنند و این تصمیم اول راه ماشینهای فتوکپی و فکس و بعد هم کامپیوتر و اینترنت و SMS و غیره را باز کرد و حاصل آن این است که چین خیلی بیشتر از آنکه دولت چین دلش میخواهد، آزاد است.
مفسر نیویورک تایمزمیافزاید: از نظر من، این روند غیر قابل ایستاندن است و در حالیکه فقط یک بلاگ میتواند در مرغزار آتش روشن کند، معلوم نیست دیکتاتوری حزب کمونیست در چین بعد از اینترنت تا کی بتواند دوام بیاورد.