(rm) صدا | [ 3:05 mins ]
محافل کارشناسی ایران هشدار می دهند که استفاده نا معقول از در آمد های روز افزون حاصل از صادرات نفت، نابسامانی های اقتصاد کشور را شدت می بخشد. در حالی که دستیابی ایران به چهل تا پنجاه میلیارد دلار در آمد ارزی از محل نفت در سال 1383 حتمی به نظر می رسد، ترس از پیآمد های تزریق اینهمه دلار نفتی در شریان های اقتصادی، در میان صاحبنظران بالا گرفته است. شعار های مطرح شده در جریان انتخابات اخیر ریاست جمهوری، از جمله این که «مردم باید شیرینی افزایش قیمت نفت را در سفره های خود لمس کنند»، خطر استفاده از مازاد در آمد ارزی را در راستای پاسخگویی به هدف های سیاسی بیشتر کرده است. روزنامه ایران چاپ تهران دیروز نوشت که بازگشت به «سیاست توزیع در آمد نفت»، اقتصاد را به شدت آسیب پذیر خواهد کرد. دنیای اقتصاد چاپ تهران نیز در سرمقاله بامداد امروز خود ابراز امیدواری می کند که ایرانیان گرفتار سراب درآمد های هنگفت ارزی حاصل از فروش نفت نشوند. فریدون خاوند (رادیو فردا، پاریس): خوانندگان صفحات اقتصادی رسانه های تهران این روز ها، در مقالات صاحبنظران، بار ها با اصطلاح «بیماری هلندی» روبرو شده اند. این بیماری مرموز، همانگونه که از نامش بر میآید، نخستین بار در هلند پدیدار شد که اقتصادش، در پی برخورداری از در آمد های انبوه ناشی از تولید و صدور گاز، به نابسامانی گرفتار آمد. باتوجه به این تجربه، اصطلاح «بیماری هلندی» ناظر بر گرفتاری هایی است که بر اثر تزریق انبوه در آمد های حاصل از منابع طبیعی، در ساختار های اقتصادی یک کشور پدیدار می شود.
در حالی که دستیابی ایران به چهل تا پنجاه میلیارد دلار در آمد ارزی از محل نفت در سال 1383 حتمی به نظر میرسد، ترس از پیآمد های تزریق اینهمه دلار نفتی در شریان های اقتصادی، در میان صاحبنظران بالا گرفته است. روزنامه «شرق» چاپ تهران در یکی از سر مقاله های اخیر خود، در رابطه با استفاده نادرست از مازاد درآمد نفتی، از «اتفاق بسیار خطرناکی» سخن میگوید که اگر زیر کنترل قرار نگیرد، می تواند، به نوشته همان روزنامه، «بیماری هلندی» را بار دیگر به اقتصاد ایران بازگرداند.
پنجسال پیش، با پایه گزاری حساب ذخیره ارزی، قرار شد که اگر، در دوران رونق بازار نفت، در آمد ارزی حاصل از صدور این کالا از رقم پیش بینی شده در بودجه سالانه بیشتر باشد، مازاد در آمد در آن حساب انباشته شود برای استفاده در روزگار سختی ها. اما تجربه این سال ها نشان داد که دولت نمی تواند بر وسوسه برداشت از حساب ذخیره ارزی غلبه کند و به همین سبب چیز زیادی از آن بر جای نماند.
شعار های مطرح شده در جریان انتخابات اخیر ریاست جمهوری، از جمله این که «مردم باید شیرینی افزایش قیمت نفت را در سفره های خود لمس کنند»، خطر استفاده از مازاد در آمد ارزی را در راستای پاسخگویی به هدف های سیاسی بیشتر کرده است. رونامه«ایران» چاپ تهران دیروز نوشت که بازگشت به «سیاست توزیع در آمد نفت»، کشور را در دام «بیماری هلندی» گرفتار خواهد ساخت و اقتصاد آن را «به شدت آسیب پذیر خواهد کرد». روزنامه «دنیای اقتصاد» چاپ تهران نیز در سرمقاله بامداد امروز خود ابراز امیدواری میکند که ایرانیان با پند گرفتن از تجربه گذشته گرفتار سراب درآمد های هنگفت ارزی حاصل از فروش نفت نشوند و به نام عدالتخواهی، تیشه به ریشه آنچه «اقتصاد نحیف ملی» می نامد، نزنند.
