(rm) صدا | [ 9:29 mins ]
در برنامه اين هفته، نخست گزارشي از خطر گسترش بيماري ايدز، به ويژه در ميان زنان و دختران در ايران، پخش می شود. خسرو منصوريان، مديرعامل انجمن حمايت از آسيب ديدگان اجتماعي، گفت 73 درصد از کساني که براي دريافت خدمات مددکاري به اين نهاد مراجعه مي‌کنند، زنان جوان مبتلا به ايدز يا اعتياد هستند، سپس، گلناز اسفندياري از تلاش زنان براي احراز پست‌ها و مقامات مهم در سطح بين‌المللي مي‌گويد، به ويژه احراز پست دبيرکلي سازمان ملل متحد.در بخش پاياني فریبا مودت به رنج دختران و زنان افغان در پاي دار قالي می پردازد. شيرين فاميلي (راديو فردا): مسئولان جامعه هشدار داده‌اند که آمار زنان مبتلا به ايدز در ايران رو به افزايش است. به گفته خسرو منصوريان، مديرعامل انجمن حمايت از آسيب ديدگان اجتماعي، 73 درصد از کساني که براي دريافت خدمات مددکاري به اين نهاد مراجعه مي‌کنند، زنان جوان مبتلا به ايدز يا اعتياد هستند.
انجمن حمايت از آسيب ديدگان اجتماعي، يک خط تلفن ويژه، يا «Hot Line» اورژانس اجتماعي راه‌اندازي کرده، که به گفته مديرعامل اين انجمن، مراجعان اصلي به اين خط، زنان هستند. به گفته کارشناسان، پنهان‌کاري رسانه‌هاي دولتي در اين زمينه، مسئله مبارزه با ايدز و پيشگيري از شيوع ويروس «HIV» را دشوارتر کرده است. به عقيده آنها، هنوز درصد قابل توجهي از افراد مبتلا به ايدز، يعني زناني که از طريق جنسي به اين بيماري مبتلا شده‌اند، شناسايي نشده‌اند. از سويي، به گفته کارشناسان، ترس زنان خياباني از برخوردهاي قانوني، موجب شده که آنها، حتي در صورت اطلاع از ابتلا به ويروس ايدز، براي تشخيص و مشاوره به پزشک مراجعه نکنند، و در نتيجه دسترسي به سيستم درماني نداشته باشند.
يک عضو کميته کشوري مبارزه با ايدز گفته‌است، از آنجا که مردان، به ويژه معتادان در طرح غربال‌گيري مورد بررسي قرار مي‌گيرند، اغلب مبتلايان به ايدز، از ميان مردان کشف مي‌شوند. اما زنان، چون مشمول اين طرح نيستند، بسياري از آنها که بخصوص از طريق روابط جنسي مبتلا به اين بيماري شده‌اند، هنوز شناسايي نشده‌اند. کارشناسان، با اشاره به اين موارد و با انتقاد از بي‌توجهي مسئولان مي‌گويند، در شرايط افزايش فرار دختران و زنان و جوان از خانه، فقدان آموزش مناسب به دختران در حال بلوغ، و نبود کنترل و ساماندهي مناسب زنان خياباني، بيم آن مي‌رود که در آينده‌اي نزديک، ايران در زمره کشورهاي نوار سیاه«HIV» قرار گيرد.
زنان براي احراز پست‌ها و مقامات مهم در سطح بين‌المللي گام‌هاي جدي برمي‌دارند. سال آينده، دوره تصدي پست دبيرکلي سازمان ملل متحد توسط آقاي کوفي عنان به پايان مي‌رسد. سازمان «برابري، هم اکنون!» که براي برابري حقوق زنان فعاليت مي‌کند، از شوراي امنيت سازمان ملل متحد خواسته است که زمينه‌ها و امکانات لازم نامزدي زنان براي احراز اين پست را درنظر بگيرد.
گلناز اسفندياري: سازمان «برابري، هم اکنون»، يا « Equality Now» مي‌گويد در 60 سالي که از تاسيس سازمان ملل متحد مي‌گذرد، هيچگاه يک زن رياست اين سازمان را بر عهده نداشته است. و اين در حالي‌است که کانديداهاي زن بسياري براي احراز اين پست مطرح بوده‌اند. اين سازمان که براي برابري حقوق زنان و مردان در سراسر جهان فعاليت مي‌کند، ليستي را شامل 18 کانديداي زن، براي پست دبيرکلي سازمان ملل متحد مطرح کرده‌است، که نفيس صديق از پاکستان، که پيشتر مديريت برنامه جهاني سازمان ملل متحد را بر عهده داشت، و نيز آن سانگ سوچي، برنده جايزه نوبل صلح سال 1991 از برمه، جزو آن هستند. لوئيز آربر، کميسر عالي حقوق بشر سازمان ملل، و ثريا عبيد، مدير اجرايي سازمان ملل متحد از عربستان سعودي نيز، از ديگر کساني هستند که به عنوان کانديدا، براي رياست سازمان ملل متحد از سوي سازمان «برابري، هم اکنون» مطرح شده‌اند. دبيرکل سازمان ملل متحد، رسما از سوي مجمع عمومي اين سازمان، و با پيشنهاد شوراي امنيت، براي پنج سال انتخاب مي‌شود. احتمال داده مي‌شود که اين بار، نوبت کانديدايي از آسيا باشد تا اين پست را اشغال کند. سازمان « برابري، هم اکنون» هم در ليست خود نام سه زن را از آسيا مطرح کرده‌است. با اين حال، لوئيز آربر، رئيس کميسيون حقوق بشر سازمان ملل متحد گفته‌است که تنها تا پنج و يا حتي ده سال ديگر، اين سازمان آماده يک دبيرکل زن خواهد شد. وي گفته‌است، اما هر گاه چنين اتفاقي بيفتد، پيروزي سمبوليکي براي حقوق زنان در سراسر دنيا به شمار خواهد آمد؛ و رسيدن به زنان به پست‌هاي مهم، به زنان جهان نشان مي‌دهد که آنها نيز مي‌توانند به مقام رهبري برسند.
با اينکه برده‌داري، سال‌هاست که در کشورهاي متمدن جچهان به عنوان خشونت و حتي جنايت عليه بشريت ممنوع شده، اما هنوز در نقاطي از جهان، نحوه به کار گيري دختران خردسال و زنان جوان و کودکان، نوعي برده‌داري محسوب مي‌شود. از جمله، بايد از کودکان خردسال و زناني ياد کرد، که در افغانستان، پاي دار قالي پير مي‌شوند.
فريبا مودت: خورشيد طلوع و غروب مي‌کند، هفته‌ها و ماه‌ها مي‌گذرند، انگشت‌هاي کوچک و استخواني شنتاي 12 ساله، همچنان بدون وقفه صدها نخ را به هم گره مي‌زند، تا سرانجام، از اين گره‌ها، قالي اي بافته شود و سودي نصيب ديگري کند. شنتا، يکي از هزاران دختر و زن افغان است که بيشتر عمر خود را در نيمه ويرانه‌هايي کثيف به نام کارخانه قالي‌بافي مي‌گذراند، تا ثمره جان‌شان، زيور زمين‌ها و ديوارهاي خانه‌هاي ثروتمندترها گردد. قالي‌هاي رنگين کار آنها، براي سوداگرانشان هزاران دلار، و براي آنها، تنها قوتي اندک، و باري عظيم پديد مي‌آورد.
اما کار شنتا، خواهر و دو برادرش، مخارج زندگي خانواده 12 نفري‌شان را تامين مي‌کند. شنتا، تنها کودکي نيست که از چشمان متورم و درد پشت و کمر رنج مي‌برد. هزاران کودک ديگر افغان، به همين گونه استثمار مي‌شوند، اما تنها به همين گونه مي‌توانند شکم خود و خانواده‌شان را سير کنند. نيلوفر سيار، فعال حقوق بشر، که ماه‌ها در کنار اين کودکان سپري کرده، مي‌گويد که در اغلب موارد، اين بردگان بي جيره و مواجب، از طرف بستگان مرد خود استثمار مي‌شوند. به گفته وي، زنان و کودکان جوان، تا 18 ساعت در روز، پشت دار قالي، در اتاقهايي نمناک، تاريک و کثيف مي‌نشينند، و گره پشت گره مي‌زنند؛ شرايطي که اغلب آنها را به بيماري سل، عفونت چشم، و حساسيت پوستي مبتلا مي‌کند. پاها، پشت و شانه‌هاي آنها، بر اثر ساعت‌ها نشستن در پاي قالي از شکل خارج مي‌شوند، اما همچنان مي‌بافند و مي‌بافند.
اين بردگان خانگي، براي ادامه کار، ترياک مي‌کشند و به نوزادان و کودکان‌شان هم ترياک مي‌دهند تا بخوابند و بگذارند آنها به کارشان ادامه دهند. دختران جواني که آنها هم برده دار قالي هستند، براي آن که بتوانند 18 ساعت‌شان را کامل کنند و از خستگي ضعف نکنند، به ترياک متوسل مي‌شوند. به مدرسه نمي‌روند، و اگر هم بروند، فرصتي براي مطالعه ندارند و باز هم به پشت دار قالي باز مي‌گردند. آنها که ازدواج مي‌کنند تا نفسي بکشند، بايد براي بازپرداخت وجه مهريه و شيربهايي که شوهرشان به خانواده داده کار کنند، و به عبارت ديگر، در طول سالها، آزادي خود را بازخريد کنند.
نيلوفر سيار از دولت آقاي کرزاي خواسته‌است تا راه چاره‌اي براي اين مشکل، اين رنج کودکان و زنان در افغانستان بيانديشد؛ اما تا راه چاره‌اي يافت شود، شنتاي کوچک همچنان مي‌خواند: سبز روي سبز، قرمز روي قرمز، بنفش روي بنفش...
مي‌دانيد چند گره يک قالي درست مي‌کند؟
