(rm) صدا | [ 2:52 mins ]
مساله اختلاف اندازه جمجمه و اختلاف حجم مغز زنان و مردان، همواره موضوع بحث و مشاجره بوده است. تفکر عامي، کوچکتر بودن حجم مغز زنان را دليلي بر عقل کمتر آنان نسبت به مردان شمرده است. اما دانشمندان آلماني مي گويند که مغز زنان از پيچيدگي بيشتري نسبت به مغز مردان برخوردار است، و مساحت بيشتري از مغز مردان دارد. اين اختلاف سطح مغز، کوچکتر بودن حجم مغز زنان را جبران مي کند و برآيند آن، بازدهي برابر فعاليت هاي مغزي ميان دو جنس است فاطمه امان (راديوفردا): به علت مشخصات فيزيکي مرد و زن، حجم متوسط جمجمه زنان کوچکتر از مردان است و در نتيجه، حجم مغز زنان هم کوچکتر است. اما به رغم اين اختلاف، بازدهي متوسط فعاليت مغزي ميان دو جنس، تفاوتي ندارد. مساله اختلاف حجم مغزي مرد و زن، سالها است ذهن دانشمندان را به خود مشغول کرده است. اکنون بنظر مي رسد يک گروه پژوهشي از دانشگاه گوته در فرانکفورت آلمان به سرپرستي دکتر آيلين لوندرز، پاسخي براي اين سوال يافته باشد.
مطالعه هاي تصويربرداري مغناطيسي اين دانشمندان نشان مي دهد که مغز زنان در مقايسه با مغز مردها داراي چين خوردگي ها و شيارهاي بيشتري است. از اين طريق سطح مغز زنان در مقايسه با مردها، مساحت بيشتري دارد. دانشمندان معتقدند که اين اختلاف سطح مغز، کوچکتر بودن حجم مغز زنان را جبران مي کند و برآيند آن، بازدهي برابر فعاليت هاي مغزي ميان دو جنس است. مطالعه هاي اين دانشمندان آلماني همچنين نشان مي دهد که اختلاف در تعداد شيارها ميان دو جنس در نيمکره راست مغز، بيشتر از سمت چپ است. اين نکته از اين جهت اهميت دارد که نيمکره راست مغز مسئول کنترل عواطف و هيجان ها است و تمرکز شيارها در اين نيمکره در زنان مي تواند علت قوي تر بودن زنان در زمينه هاي عاطفي باشد.
به اعتقاد دانشمندان اين تفاوت، احتمالا در روند تکامل طبيعي براي جبران کوچکتر بودن حجم جمجمه زنان ايجاد شده است.
علاوه بر اين، افزايش ميزان پيچيدگي نيمکره راست مغز، به زنان توانايي توجه عاطفي بيشتر به کودکان و خانواده را داده که براي حفظ بقاي نسل انسان اهميت فراواني داشته است. البته پيشترهم دانشمندان تفاوت هاي ديگري ميان مغز زنان و مردان مشاهده کرده بودند از جمله اينکه شبکه هاي عصبي در مغز زنان متراکم تر از مردان است. ميزان ماده خاکستري که ياخته هاي عصبي را محافظت مي کند نيز در مغز زنان بيشتر از مردان است.
همه اين تفاوت ها احتمالا در جهت جبران اختلاف اندازه مغز زنان و مردان عمل مي کند. اين مطالعه پژوهشي در شماره اين هفته مجله نيچر نوروساينس به چاپ رسيده است.
