(rm) صدا | [ 15:16 mins ]
دانشجويان شايد هميشه و همه جا قشر آگاه جامعه و سردمدار مبارزات آزاديخواهانه و استقلال طلبانه بودند. دکتر مهرداد درويش پور، جامعه شناس و پژوهشگر در سوئد، درباره اهميت نقش دانشجويان در جامعه مي گويد: جنبش دانشجويي در جوامع استبدادي نظير ايران از يک موقعيت منحصر به فردي برخوردار است و نه تنها به خاطر عدم محافظه کاري، بلکه به خاطر سر و کار داشتن با علم و دانش از سطح فرهنگي بالاتري به نسبت ديگر اقشار جامعه برخوردار است و اين امر باعث شده تا نسبت به حوادث جهان و حوادث سياسي از درجه حساسيت بيشتري برخوردار باشند. جمهوري اسلامي به خوبي مي داند که اگر بتواند محيط دانشگاه را اسلامي کند، خيالش راحت خواهد بود که سرکوب سياسي در جامعه ايران با يک تفکر فرهنگي ايدئولوژيک اسلامي تکميل شده.
مهدي خان بابا تهراني، تحليلگر و فعال سياسي در آلمان مي گويد: مي شود گفت 18 تير همچنان که 16 آذر در دوران سلطنت پهلوي روز دانشجو و نمايه اعتراض جنبش دانشجويي بود، به عنوان نشانه اي از برخورد جمهوري اسلامي با حرکتهاي اعتراضي دانشجويان در تاريخ ميهن ما ثبت خواهد شد. وي مي گويد پس از دوم خرداد که يک فضاي سياسي نسبتا آزادتري در جامعه ايجاد شده بود، بخش گسترده اي از جنبش دانشجويي همچنان دنباله روي جريان اصلاح طلبي ديني بود، اما هجده تير نقطه عطفي نه فقط در تاريخ جنبش دانشجويي ايران، بلکه تاريخ مبارزات ايران عليه حکومت اسلامي شد. جنبش دانشجويي تا 18 تيرماه محصول انجمنهاي اسلامي بود که وابسته به نظام اسلامي بودند و جنبش انتقادي نسبت به قدرت نبود و در 18 تير بخش آگاهتر جنبش دانشجويي به اين نقطه رسيد که با وجود گذشت دو سال از وعده هاي دولت خاتمي، جنبش اصلاحات سرعت کافي را ندارد و در تنگناها و سازشها قرار گرفته.
امير پاکزاد، عضو کميته سياسي دفتر تحکيم وحدت طيف علامه نيز مي گويد عواملي از قبيل توقيف و لغو امتياز روزنامه سلام به واسطه افشاي نقش سعيد امامي به عنوان طراح اصلي طرح محدوديت مطبوعات، تئوريزه کردن خشونت از سوي عده اي خاص و خودکشي سعيد امامي و حوداثي از اين دست بود که در شکل گيري و ايجاد آن حرکت و جنبش دانشجويي موثر بود.
بهمن کلباسي که در آن زمان دانشجوي دانشگاه اصفهان و عضو انجمن اسلامي بود و پس از اخراج از دانشگاه به کانادا مهاجرت کرد، حاد بودن مساله قتلهاي زنجيره اي را عامل مهمي در شکل گيري حوادث کوي دانشگاه مي داند و مي گويد چون خيلي قضيه داشت حساس مي شد و اسمهاي خيلي مهمي داشت در روزنامه ها منتشر مي شد، اينها هيچ راهي نداشتند در آن لحظه جز اينکه فضا را عوض کنند و توجه افراد را به سوي ديگري بکشانند و يک اولويت جديدي ايجاد کنند براي اصلاح طلبان که اولويت قتلهاي زنجيره اي از بالاي ليست به پايين برود.
