توافق مقامات ايران و ترکيه براي تروريست خواندن حزب کارگران کردستان، از دو دیدگاه

جمهوري اسلامي و ترکيه روز پنجشنبه به توافق رسيدند که در راه ايجاد صلح و ثبات در عراق با يکديگر از نزديک همکاري کنند. درحالی که رسانه های ايران، بحث اصلی اين مذاکرات را روابط بازرگانی تهران و آنکارا می دانند، رسانه هاي گروهي ترکيه خبر می دهند که محور اين گفتگوها مساله کردهاي اين دو کشور به خصوص PKK حزب کارگران کردستان ترکيه يا بانام جديدش کنگره خلق است. حزبی که به گفته رسانه های ترکيه، ايران می پذيرد تا از اين پس آن را «تروريست» به حساب آورد. بهرام ولدبيگي، مدير انستيتو کردستان و سردبير روزنامه آشتي در تهران در مصاحبه با راديو فردا مي گويد: متاسفيم که مسئولين ترکيه مي خواهند در مورد PKK برای خود در تهران شريک جرم پيدا کنند. ريبوار کريم ولي، روزنامه نگار در اربيل در مصاحبه با رادیوفردا مي گويد: اين که ايران PKK را به صورت يک سازمان تروريستي بشناسد، موضوعی تازه نيست و از پيشتر هم در سال 1994 ترکيه و ايران هياتهاي امنيتي را در اين مورد تشکيل دادند. عليرضا طاهري (راديو فردا): جمهوري اسلامي و ترکيه روز پنجشنبه امروز به توافق رسيدند که در راه ايجاد صلح و ثبات در عراق با يکديگر از نزديک همکاري کنند. اين توافق همزمان با ديدار رسمي رجب طيب اردوغان، نخست وزير ترکيه از تهران انجام گرفت. رسانه هاي گروهي در ايران محور گفتگوهاي آقاي اردوغان با مسئولان جمهوري اسلامي را روابط بازرگاني تهران و آنکارا دانسته اند. اما به گفته رسانه هاي گروهي ترکيه محور اين گفتگوها مساله کردهاي اين دو کشور به خصوص PKK حزب کارگران کردستان ترکيه يا بانام جديدش کنگره خلق است. نيما تمدن (راديو فردا): يک روز پس از ديدار نخست وزير ترکيه با شماري از مقامات ايران، برخي رسانه هاي ترکيه از امضاي يادداشت تفاهمي ميان مقامات دو کشور خبر دادند که بر اساس آن جمهوري اسلامي از اين پس حزب کارگران کردستان PKK يا کنگره خلق را به عنوان يک گروه تروريستي قلمداد مي کند. مطبوعات چاپ آنکارا نيز همچون مطبوعات تهران به عقد قراردادهاي اقتصادي دو کشور اشاره کرده و به نقل از رجب طيب اردوغان نوشته اند حجم مبادلات تجاري با ايران به پنج ميليارد دلار خواهد رسيد. اما همين روزنامه ها اذعان دارند که مشخص نيست امضاي يادداشت تفاهم امنيتي ميان مقامات تهران و آنکارا آيا عمليات مرزي عليه عناصر PKK را نيز در بر مي گيرد يا خير. درگيري‌هايي که طي چند ماه اخير بارها ميان نيروهاي ايران و چريک‌هاي مسلح PKK در نواحي مشترک مرزي روي داده است. بهرام ولدبيگي، مدير انستيتو کردستان و سردبير روزنامه آشتي در تهران نپرداختن به اين زاويه از سفر نخست وزير ترکيه در رسانه‌هاي ايران را چنين ارزيابي مي کند: بهرام ولدبيگي: مطبوعات ايران به تبع سياست‌هاي هيات حاکمه کشور سعي مي کنند در مساله کردها يک نوع پنهان‌نگاري کنند. ما اطلاع داريم آقاي اردوغان با يک طرحي عليه کردها به تهران آمده و قبل از سفرش هم به روزنامه حريت گفته بود که اين طرح را به تهران مي برد که موافقت مسئولين ايراني را جذب کند. در مورد تروريست ناميدن PKK ما متاسفيم که مسئولين ترکيه مي خواهند شريک جرم براي خودشان در تهران پيدا کنند. ترک‌ها مي‌دانند که با 20 ميليون کردي که در ترکيه هست و مانع رفتن اينها به اتحاديه اروپا است، با يک چالش جدي روبرو هستند و با تروريست ناميدن مساله PKK نمي توانند مشکلات خودشان را حل کنند. ن . ت : اما مشکلات دولت ترکيه که بهرام ولدبيگي از آنها سخن مي‌گويد چه هستند و همگرايي مقامات آنکارا با همتايان خود در تهران چگونه قابل تحليل است؟ بهرام ولدبيگي: استراتژي دولت ترکيه يک استراتژي تعريف شده عليه کردها را در سطوح خرد و کلان خودش داشته و مساله کردها يک واقعيتي است در خاورميانه و دولت‌هايي که با اقليت کرد سر و کار دارند، بهتر است به جاي اين پنهان‌کاريها و جلسات پشت پرده به واقعيت‌ها فکر کنند و در رابطه با حقوق اين ملت اقداماتي انجام دهند . ن . ت.: اما در حالي که کردهاي ايران و عراق تا کنون بارها خود را از فعاليت‌هاي حزب کارگران کردستان ترکيه جدا دانسته‌اند، کردهاي عراق چه واکنشي در قبال سفر نخست‌وزير ترکيه به تهران از خود بروز دادند؟ ريبوار کريم ولي، روزنامه نگار در اربيل علاوه بر پاسخ به اين پرسش، اعلام مخالفت مقامات ايران با فعاليت PKK را موضوعي تازه نمي داند و مي‌گويد: تمرکز هر دو طرف مقامات تهران و آنکارا اين بار بر کل مساله کردها خواهد بود. ريبوار کريم ولي: خود آقاي اردوغان ديروز در کنفرانس مطبوعاتي‌شان به اين اشاره کردند که در موضوع سياست خارجي ايران و ترکيه در قبال کردستان و عراق تشابهات بسياري وجود دارد و ما تقريبا روي يک سطح موازي داريم حرکت مي کنيم. در مورد PKK هم اين که ايران آن را به صورت يک سازمان تروريستي بشناسد، اين را از پيشتر هم در سال 1994 ترکيه و ايران هر دو طرف هيات‌هاي امنيتي را تشکيل دادند، البته در برخي موارد ايران اين گروه را بر ضد ترکيه مثل کارت فشار به کار بردند، اما مي بيند در اين مقطع کنوني اين کار را نمي تواند بکند. ن . ت.: بهرام ولدبيگي، مدير انستيتو کردستان در تهران معتقد است انعقاد قراردادهاي تجاري و ايجاد روابط اقتصادي ميان کشورها امري پذيرفتني است، اما همگرايي کشورها بر اساس مخالفت با کردها تکرار تاريخ است. بهرام ولدبيگي: ما در گذشته هم جلسات وزراي خارجه ايران و سوريه، ترکيه و عراق هميشه راجع به ترک‌ها را داشتيم. اين چهار کشور در همه مسائل با هم اختلاف داشتند، اما در مساله کردها اختلافاتشان را فراموش مي‌کردند. حال که با آمدن آقاي هوشيار زيباري معادلات به هم خورده و چهار وزير خارجه نمي توانند کنار هم بنشينند، سطح روابط را به سطح بالا ارتقا دادند؛ در سطح روساي دولت. ن . ت.: با اين حال کارشناسان مي‌گويند ايجاد همکاري امنيتي ميان ترکيه و جمهوري اسلامي مي‌تواند در مراحل بعد با انتظاراتي از سوي تهران همراه باشد؛ جلوگيري از فعاليت سازمان مجاهدين خلق در ترکيه. مدير انستيتو کردستان در تهران: بهرام ولدبيگي: احتمال اين مساله هم هست، اما من احساس مي کنم جمهوري اسلامي ايران با PKK آنچنان مخالفتي ندارد. تا آنجايي که من اطلاع دارم، روابط اينها يک روابط تعريف شده است و ارتباطاتي هم با هم دارند. احساس نمي‌کنم دولت جمهوري اسلامي در پروژه‌اي که ترک‌ها پيشنهاد کردند عليه PKK شرکت کند، اما وضع مجاهدين خلق در عراق هم يک پارامتري است در معادلات منطقه، که طبيعتا بي تاثير نخواهد بود.