جستجو برای تابلوها و آثار هنری مسروقه: پیامد سرقت خیره کننده تابلوی «فریاد» از «ادوارد مونش» در موزه مونش اوسلو

از هفته گذشته، که دو مهاجم نقابدار بدون خونريزي و تيراندازي موفق شدند تا تابلوي هنري ارزشمند از آثار ادوارد مونش را از موزه مونش در اوسلو سرقت کنند، بحث بر سر سرقت آثار هنري، چگونگي پيدا شدن آثار مسروقه و شيوه هائي که تبهکاران براي فروش آثار مسروقه مورد استفاده مي دهند، موضوع روز مطبوعات غرب شده است. کارشناسان می گویند کشف دو تابلوی «فریاد» و «مدانا» اثر ادوارد مونش ممکن است سالها به طول بیانجامد هرچند سارقین نمی توانند آنها را حتی در بازار زیرزمینی به پول نزدیک کنند. بهنام ناطقي (راديوفردا، نيويورک): آثار هنري مسروقه گاه هرگز به صاحبانشان که موزه هاي معتبر يا مجموعه داران عمده هستند، بازگردانده نمي شوند، گاهي هم از جاهاي غيرعادي‌اي سر در مي‌آورند. به طول مثال، در سال 1991 تعداد 20 تابلوي نقاشي به ارزش صدها ميليون دلار که سارقين از موزه وينسنت ون‌گوگ در آمستردام ربوده بودند، به فاصله 24 ساعت پيدا شد، زيرا سارقين چند لحظه بعد از دزديدن تابلوها، آنها را به داخل زباله‌ها انداخته بودند. اما در بعضي مواقع، آثار هنري سالها بعدا ز سرقت، در جريان تحقيق از تبهکاران به طور اتفاقي کشف مي‌شوند، مثل تابلوئي از تيسيان تحت عنوان استراحت در راه مصر، که در سال 2002 در لندن کشف شد، از طريق اطلاعاتي که يک جايزه‌بگير از دنياي زيرزميني بدست آورده بود. چنانکه روزنامه نيويورک تايمز در گزارشي يادآور مي‌شود، هزاران تابلو و مجسمه گران‌قيمت که از موزه‌ها يا منازل اشخاص به سرقت رفته‌اند، از هنرمندان برجسته‌اي همچون دگا، رامبراند و پيکاسو، هرگز پيدا نمي‌شوند، و در اين ميان، پيدا نشدن آثاري عجيب است که در جهان يگانه‌اند و کارشناسان فروش آنها را حتي در دنياي زيرزميني غيرممکن مي‌دانند. در سال 1990 پرتره رامبراند و چند اثر از ورمير از موزه ايزابلا استوارت در شهر باستن سرقت شد که هنوز پيدا نشده اند. پليس اوسلو گفت که در پي سرقت دو تابلوي با ارزش ادوارد مونش، اتوموبيل سارقين را در فاصله کمي از موزه پيدا کرد و بعد قاب‌هاي تابلوها را در جائي نزديک اتوموبيل يافتند. اما از سارقين و تابلوها هنوز اثري نيست. يک سخنگوي پليس اوسلو گفت جستجو براي اين تابلوها بيشتر به روانکاوي نياز دارد تا جرم‌شناسي. وي مي‌پرسد بايد فهيمد اشخاص به چه دليل اقدام به سرقت آثاري مي‌کنند که به علت شهرت آن آثار، به هيچ وجه امکان فروختن آنها برايشان وجود ندارد. اين سارقين دنبال چه چيز مي‌توانند باشد، افتخار در جهان زيرزميني تبهکاران؟ لندن مرکز تجمع کارآگاهاني است که در يافتن آثار مسروقه تبهر دارند. به نظر اين کارشناسان دزدان آثار طراز اول دو دسته هستند، دزدهاي ناشي، که بعد از اينکه متوجه اهميت کار خود مي‌شوند، آثار مسروقه را به قيمت کمي به کسي مي‌فروشند و خود را خلاص مي‌کنند و دسته دوم اعضاي دستجات سازمان‌يافته تبهکاري هستند که از اين آثار به عنوان ضمانت پرداخت بدهي، يا وجه مصالحه معاملات ديگر، از جمله معامله اسلحه يا اسناد تقلبي استفاده مي‌کنند. اين کارشناسان مي‌گويند در هرحال، پيدا کردن تابلوهاي مسروقه مونش ممکن است سالها به طول بيانجامد، زيرا اين آثار ممکن است در دنياي زيرزميني دست به دست بگردد. به قول آقاي توني راسل، يک کارآگاه سابق اسکاتلنديارد، براي سارقين امکان ندارد بتوانند تابلوهائي به شهرت اين اثر مونش را به سادگي و به قيمت واقعي آنها به فروش برسانند. چارلز هيل، يک کارآگاه خصوصي ديگر که قبلا در اسکاتلنديارد کار مي‌کرده نيست مي‌گويد تحقيق در باره اين آثار نيز کار مشکلي است زيرا کارآگاهان با سيلي از دروغ‌ها و اطلاعات جعلي دست و پنجه نرم مي‌کنند.