(rm) صدا | [ 5:52 mins ]
روند انتخابات سراسری آمريکا که هر چهار سال يک بار علاوه بر انتخاب اعضاي نمايندگان و مجلس سنا يعني کنگره آمريکا و انتخابات ايالتي و محلي ويژه گزينش رئيس جمهوري نيز هست، يکي از دموکرات ترين انواع نظامهاي آزادي انتخابات جهان است. انتخابات رياست جمهوري آمريکا، انتخاباتي است غير مستقيم و به همين جهت کمي پيچيده. در مرحله نخست مردم به نامزد مورد علاقه خود براي احزار مقام رياست جمهوري راي مي دهند. پس از برگزاري نخستين مرحله انتخابات سراسري مرحله دوم راي گيري براي انتخاب رئيس جمهوري انجام مي شود. مرحله دوم را اصطلاحا «الکترال کالج» مي نامند. اين دو مرحله هر چند مکمل يکديگر است، اما بنا بر سابقه تاريخي تا به حال چهار بار خلاف يکديگر عمل کرده است. براي شناسايي مرحله دوم انتخابات يا «کالج الکترال» بايد به سابقه آن برگشت، سابقه اي که نشان از کوشش بنيانگذاران کشور آمريکا در پيش بيني مشکلات پيش روي و در نتيجه حل آن مي دهد. پریچهر فرزام (رادیوفردا): روند انتخابات سراسري آمريکا که هر چهار سال يکبار، علاوه بر انتخاب اعضاي مجلس نمايندگان و مجلس سنا - يعني کنگره آمريکا – و انتخابات ايالتي و محلي ويژه گزينش رئيس جمهوري نيز هست، يکي از دموکرات ترين انواع نظام هاي آزاد انتخاباتي جهان است. انتخابات رياست جمهوري آمريکا که موضوع مورد بحث کنوني ماست، انتخاباتي است غير مستقيم و بهمين جهت کمي پيچيده.
در مرحله نخست، مردم به نامزد مورد علاقه خود براي احراز مقام رياست جمهوري راًي مي دهند. برگزاري انتخابات سراسري آمريکا هميشه در سال زوج انجام مي شود و همان طور که اشاره شد، هر دو سال يکبار ويژه کنگره و هر چهار سال يکبار علاوه بر انتخابات مربوط به کنگره ويژه انتخابات رياست جمهوري نيز هست. در اين رشته گزارش ها، تنها به انتخاب رئيس جمهوري پرداخته خواهد شد و از انتخابات کنگره، نحوه آن و انتخابات ايالتي در جاي ديگري سخن خواهد رفت.
پس از برگزاري نخستين مرحله انتخابات سراسري، مرحله دوم راًي گيري براي انتخاب رئيس جمهوري انجام ميشود. مرحله دوم را اصطلاحاً " الکترال کالج" مي نامند. اين دو مرحله هر چند مکمل يکديگر است اما بنا بر سابقه تاريخي خود، تا به حال چهار بار خلاف يکديگر عمل کرده است. يعني فردي که در انتخابات مرحله نخست، بيشترين آراي مردم را بدست آورده است، در مرحله دوم يا همان راًي الکترال داراي اکثريت آراي کالج الکترال نبوده و در نتيجه نتوانسته است به رياست جمهوري آمريکا برسد.
نحوه برگزاري نخستين مرحله انتخابات رياست جمهوري آمريکا از قانون انتخابات تبعيت ميکند که کميسيون فدرال انتخابات بر آن نظارت دارد. اما قانونگذاران هر ايالت ميتوانند قوانين و مقررات داخلي خود را تصويب کرده و بمرحله اجرا در آورند. بهترين شاهد آن، شروع راًي گيري براي انتخابات رياست جمهوري "پيش از موعد مقرر" و دادن راًي در يازده ايالت است که امسال پانزده روز قبل از شروع روز رسمي انتخابات سراسري آمريکا آغاز شد.
طرح "راًي پيش از موعد مقرر" نخستين بار از سوي ايالت فلوريدا ارائه شد. ايالتي که در انتخابات قبلي رياست جمهوري آمريکا دچار مشکلات فراواني شد و تکليف آراي الکترال آن ايالت ، پس از گذراندن مراحل مختلف در دادگاه هاي ايالتي و سپس ديوان عالي آمريکا تعيين شد.
.... و اما مرحله دوم انتخابات يا "کالج الکترال" چيست؟ براي شناسائي کالج الکترال بايد به سابقه آن برگشت. سابقه اي که نشان از کوشش بنيان گزاران کشور آمريکا در پيش بيني مشگلات پيش روي و در نتيجه حل آن ميدهد.
بايد توجه داشت که حدود دويست و هفده سال پيش، يعني در زمان دور هم نشستن و بحث و مجادله کردن هاي بنيان گزاران آمريکا در آن دوره، تنها سيزده ايالت وجود داشت. اين ايالت ها در مسئله تدوين قانوني بنام قانون اساسي براي کشور نو پاي آمريکا به توافق رسيده بودند اما با اين پرسش مشکل روبرو بودند که چگونه ميتوان رئيس جمهوري را براي کشوري انتخاب کرد که متشکل از سيزده ايالت کوچک و بزرگ است؛ ايالت هائي که با عشق و باور تمام از آزادي خود پاسداري مي کردند و به هر گونه قدرت يا يک حکومت مرکزي مشکوک بودند.
* سرزميني که تنها چهار ميليون نفر را در خود جاي داده بود. چهار ميليوني که در فاصله هزارها کيلومتر در شرق و غرب و شمال و جنوب آن و در راستاي ساحل اقيانوس اطلس پراکنده بودند. در روزگاري که نه خبري از ارتباطات به گونه امروزي بود و نه حتي به آساني ميتوانستند سفر کنند.
* علاوه بر اين مشکلات، باور بنيانگذاران آمريکا بر اين بود که جو روز، تحت تاًثير متفکرين سياسي بريتانيا يا احزاب سياسي نا صالحي قرار دارد.
* و بالاًخره اينکه چگونه ميتوان رئيس جمهوري را انتخاب کرد که بدون بهم خوردن توازن به دقت تعيين شده بين وظائف و مسئوليت هاي رياست جمهوري و کنگره از يک سو و رابطه ايالت ها با دولت فدرال از سوي ديگر عمل کرد؟
و اينجا بود که کنوانسيون قانون اساسي آمريکا که سر انجام آن را با امضاي 55 نماينده به تصويب رساند، اعمال روش هاي گوناگوني را براي انتخاب رئيس جمهوري مورد مطالعه قرار داد.
در برنامه بعدي به نظر هاي گوناگوني که در اين مورد مطرح شد و همه آن نظر ها با دلايل قابل قبولي در دويست و اندي سال قبل از سوي بنيانگذاران آمريکا رد شد، خواهيم پرداخت.
