لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۳۱ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۲۲:۵۳

تاثير لغو موقت تحريم مبادلات بانكي آمريكا با ايران در روابط دو كشور، از ديد يك صاحبنظر: «ديپلماسي زلزله»


(rm) صدا |
امير مصدق کاتوزيان (راديو فردا): وزرات خارجه آمريکا به منظور آسان کردن انتقال کمکهاي آمريکا به آسيب ديدگان زلزله بم، از لغو برخي از محدوديتهاي اقتصادي در روابط با ايران خبر داده است. هرچند جزئيات آن هنوز مشخص نشده است. اما شماري از تحليلگران احتمال نزديک شدن روابط تدريجي روابط تهران – واشنگتن را با وقوع زلزله بم مرتبط مي دانند و از آن با عنوان «ديپلماسي زلزله» ياد مي کنند. اما دکتر هوشنگ امير احمدي استاد دانشگاه راتگرز، نيوجرسي، آمريکا و رئيس شوراي ايراني آمريکائي American-Iranian Council (AIC) درشهر پرينستون، نهادي که مي کوشد بهبود مناسبات ايران و آمريکا را ببيند، مي گويد که زلزله بم تنها بهانه اي براي ذوب يخ‌هاي روابط دو کشور است و اين نزديکي از مدتها قبل رخ داده بود. دکتر هوشنگ امير احمدي، در مصاحبه با راديو فردا مي گويد: ايران نگراني آمريکا در زمينه فعاليتهاي هسته اي را کاهش داد. در مبارزه با تروريسم و جنگهاي عراق و افغانستان با آمريکا همکاري کرد و همچنين دخالت خود در روند صلح خاورميانه را کاهش داده است. دکتر هوشنگ امير احمدي (شوراي ايراني آمريکائي، پرينستون، نيوجرسي): خوشبختانه مي خواهم بگويم که در اين دو سه سال گذشته ايران چند تا از نگرانيها اصلي آمريکا را پاسخ داده و اين باعث شده که دولت آقاي بوش که بعد از جريان 11 سپتامبر درگير يک شبه جنگ بود، به آرامي دارد به سوي يک سياست صلح در منطقه پيش مي رود و بديهي است که جمهوري اسلامي هدف اصلي اين جريان صلح باشد. اما روابط ايران و آمريکا، فقط رابطه ايران و آمريکا نيست. در رابطه نيروهاي ديگري درگيرند، مثل اسرائيل، ترکيه و کشورهاي ديگر. من فکر مي کنم دليل اين که ما در گذشته نتوانستيم اين نزديکيهايي را که بين ايران و آمريکا پيش آمده را به طور دوام پذير جلو ببريم، اين بوده که حداقل طرف ايران نخواسته قبول کند که در اين رابطه فقط آمريکا نيست که درگير است و کشورهاي ديگر مخصوصا اسرائيل هم هست که بايستي نگرانيهاي اسرائيل به شکلي پاسخ داده شود. ولي به نظرم اين جور مي رسد که جمهوري اسلامي سعي کرده در آن رابطه هم از خودش نرمشهايي نشان دهد. نيما تمدن (راديوفردا): آقاي امير احمدي، مقامهاي جمهوري اسلامي بارها گفته اند که آمريکا نمي تواند با حرفهايي که فقط کارکرد رسانه اي دارد، به از سر گيري روابط ديپلماتيک با ايران خوشبين باشد و بر همين اساس بارها اعلام کرده اند که آمريکا بايد گامهاي عملي بردارد براي اثبات صداقت نسبت به حکومت ايران. آيا حالا مي شود لغو بخشي از تحريمهاي آمريکا عليه جمهوري اسلامي را برداشتن همان گامهاي عملي به حساب آورد. يا اين که مقامهاي ايران بازهم فکر مي کنيد مثل چند بار گذشته بگويند که توپ توي زمين آمريکاست و آن کشور است که بايد اقدام عملي بکند؟ دكتر هوشنگ امير احمدي: من متاسفم كه مقامات جمهوري اسلامي توجه به حرکتهاي مثبتي که آمريکا دارد مي کند، نکند و طبق معمول و چون گذشته بخواهند اين حرکتها را ادامه بدهند. من احساسم اين است که جمهوري اسلامي امروز بيش از هر زمان ديگري آماده پذيرش اين حرکتهاي آمريکا به عنوان حرکتهاي مثبت عملي است و بنابراين من فکر مي کنم اين بار جمهوري اسلامي، اگرچه باز هم به آرامي ولي با قاطعيت بيشتري وارد ميدان رابطه ايران و آمريکا خواهد شد. بنابراين احساس من اين است که اين بار جمهوري اسلامي مسائل را جدي تر مي گيرد و شانس نزديکتر شدن دو کشور زيادتر مي شود. اما ضمنا عرض کنم که روابط ايران و آمريکا يک رابطه پيچيده ايست و من اعتقاد ندارم که با اين حرکتهايي که الان دارد مي شود، ما در آينده نزديک از يک به اصطلاح ايجاد رابطه سخن بگوييم. بايد گفت که اين حرکتها مي تواند يخ هاي زيادي را ذوب کند و باعث ايجاد اعتماد متقابل بين دو کشور شود و اين حرکت بسيار بزرگي خواهد بود که دو کشور در سطوح بالاتري مذاکرات را شروع کنند و در تحليل نهايي بتوانند حداقل در چارچوب نه بسيار بالا، که در سطح پايين يا متوسطي ارتباطاتي را برقرار کنند. اين اميدواري به نظر من بيشتر شده است. ن.ت.: در هر دو کشور ايران و آمريکا در مراتب بالاي حکومتي نيروهايي وجود دارند که مايل به از سرگيري روابط دو کشور نيستند. حالا فکر مي کنيد که واکنش و رويکرد اين طيف از نيروهاي تندرو نسبت به روابط ايران و آمريکا چه باشد؟ دکتر هوشنگ امير احمدي: من احساسم اين است که اين نيروها در هر دو طرف وجود دارند و گاه، حداقل بخشي از اينها سعي خواهند کرد که کارشکني کنند. اما در مجموع هم نيروهاي راست در ايران و هم نيروهاي راست طرف آمريکا به دليل تغييراتي که در هر دو کشور و منطقه بوجود آمده، امروز بيش از گذشته علاقمند به نوعي نزديکي مذاکره اي بين دو کشورند. مثلا طرف ايران، جناح راست که مخالف اين رابطه بود، امروز به دليل اين که بيش از هميشه کنترل روي قدرت در ايران دارد و به مقدار زيادي جناح رفرم را از ميدان به در کرده، حداقل در کوتاه مدت، به خودش اطمينان دارد که بتواند با آمريکا وارد ميداني شود که بتواند سودش را خودش ببرد. طرف آمريکا هم به نظر من، محافظه کاران جديد با توجه به موفقيتهايي که در افغانستان داشته اند و موفقيتهاي نسبي که در عراق داشتند با تمام مسائلي که وجود دارد، احساسشان اين است که بخشي از اهدافي را که در سر داشتند، به دست آوردند و احتمالا قانع خواهند بود که به هر حال اين دو نيرو را که از آنها اسم برديد هر دو در اين مقطع يا ضعيف تر از گذشته هستند يا قدرتشان به شکلي است که به اينها اين اطمينان را مي دهد که در اين راه کارشکني بيشتري نکنند. من فکر مي کنم نکته مهم ديگري که احتمالا در رابطه ايران و آمريکا در آينده نزديک عمده خواهد شد، مساله حقوق بشر است و مساله دموکراسي در ايران و من فکر مي کنم که جمهوري اسلامي اگر نتواند به نيازهاي مردم در داخل کشور در رابطه با دموکراسي و حقوق بشر پاسخ دهد، اعتقاد دارم که ايران و آمريکا براي رسيدن به توافق دچار مشکل خواهند شد. احساسم اين است که هر چه جلوتر مي رويم و هر چه ايران و آمريکا مسائلشان کمتر مي شود، مشکلات دروني ايران، حقوق بشر و دموکراسي عمده مي شود و اين مسائل، مسائل کمي نيستند. در پي تصميم وزارت خارجه آمريکا مبني بر لغو برخي تحريمها به منظور آسانتر کردن انتقال کمکهاي آمريکا به زلزله زدگان بم، شماري از تحليلگران احتمال نزديک شدن روابط تدريجي روابط تهران – واشنگتن را با وقوع زلزله بم مرتبط مي دانند و از آن با عنوان «ديپلماسي زلزله» ياد مي کنند. دکتر هوشنگ امير احمدي، رئيس شوراي ايراني آمريكائي American-Iranian Council كه در پرينستون، نيوجرسي، براي ايجاد ارتباط ميان دو كشور تلاش مي كند، در مصاحبه با راديو فردا مي گويد زلزله بم تنها بهانه اي براي ذوب يخهاي روابط دو کشور است و اين نزديکي از مدتها قبل رخ داده بود. وي مي افزايد: جمهوري اسلامي امروز بيش از هر زمان ديگري آماده پذيرش اين حرکتهاي آمريکا به عنوان حرکتهاي مثبت عملي است. وي مي افزايد اگر جمهوري اسلامي نتواند به نيازهاي مردم در داخل کشور در رابطه با دموکراسي و حقوق بشر پاسخ دهد، ايران و آمريکا براي رسيدن به توافق دچار مشکل خواهند شد.
XS
SM
MD
LG