(rm) صدا |
نازي عظيما (راديو فردا): سيمين بهبهاني، شعر كولي شماره سيزده خود را به گونه دعوتي از زنان به گفتن توصيف مي كند. او مي گويد در اين شعر از زنان مي خواهد كه به پاس آنكه هستند و زنده هستند، سخن بگويند و صداي خود را به گوشها برسانند و سيمين بهبهاني كه در هفتاد و شش سالگي، يكي از بزرگترين شاعران ايران است، سراسر زندگي خود را ترانه خوانده است. شعرهاي او كه شمارشان از صدها قطعه مي گذرد، بخش مهمي از گنجينه ادبيات قرن بيستم ايران را تشكيل مي دهد كه چون آينه اي دردها و رنجهاي ايران و مردم ايران را در روزگار معاصر در خود مي نماياند. بسياري از شعرهاي او، همچون شعر گردنبند كه شرح رنج مادري است كه تنها پسرش در جنگ ايران و عراق كشته شده و بند پوتينهاي فرزند را چون گردنبند از گردن خود آويخته است، تخيل هنرمندانه را با واقع گيرايي تند و تلخ و تكان دهنده درمي آميزد. سيمين بهبهاني مي گويد كه همواره با مردمش بوده و خواسته است رنجها و نيز شاديهاي آنان را در شعرش منعكس كند.
سيمين بهبهاني: بسياري از من مي پرسند كه چرا شعر مي گويي. حقيقت اين است كه من نمي دانم چرا شعر مي گويم، بلكه شعر است كه من را وادار مي كند به گفتن برخي چيزها. من دوست دارم آن مطلبي را كه مي خواهم بگويم، در غالب شعر بگويم، براي اين كه براي شنونده مطلوبتر باشد و شنونده را برانگيزد.
ن . ع : سيمين بهبهاني در سال 1927 در تهران به دنيا آمد. پدرش عباس خليلي، نويسنده و روزنامه نگاري صاحبنام بود و مادرش فخر عظمي ارغون، خود از مبارزان حقوق زن و نويسنده و شاعر بود. سيمين سرودن شعر را از چهارده سالگي آغاز كرد و نخستين مجموعه شعر خود به نام ستاره شكسته را در 24 سالگي منتشر كرد. از آن پس مجموعه هاي شعر بسيار منتشر كرده و جوايز ادبي بسيار دريافت كرده.
كار بزرگ سيمين در شاعري، استادي او در سرودن غزل است. غزل معمولترين غالب شعر كلاسيك فارسي است كه سابقه اي سيزده قرني دارد. سيمين بهبهاني با تغيير محتوي و شكستن وزنهاي غزل، ابداعي تازه در غزل سنتي بوجود آورده است. محتواي شعر او كه به انسان و جامعه مي پردازد، امضاي او را بر پاي همه غزلهايش دارد. شاعر معاصر براي رسيدن به اوج محبوبيت در ايران، نه تنها بايد با شاعران معاصر خود مصاف دهد، بلكه بايد با شاعران بزرگ گذشته نيز روياروي شود. سيمين بهبهاني در پرداخت خود از غزل سنتي، سنت و مدرنيسم را همساز و همزمان ارائه مي دهد. از همين روي او شاعري متعلق به امروز نيست، بلكه به زمان تعلق دارد.
مي توان گفت كه بانوي غزل ايران، نامي كه مردم ايران به او داده اند، در عين حال محبوبترين شاعر ايران نيز هست. تقريبا در ايران كسي نيست كه او را و شعر او را نشناسد. طيف هوادار او را نه تنها روشنفكران، بلكه مردم عادي و نه تنها دگرانديشان، كه مذهبيون و نه تنها منتقدان حكومت كه حتي مسئولان درون حكومت نيز تشكيل مي دهند. زن بودن سيمين بهبهاني در قلمرويي كه به طور سنتي تحت سلطه مردم بوده است، اهميت كار او را چشمگيرتر مي كند. فرزانه ميلاني، نويسنده و استاد در دانشگاه ويرجينياي آمريكا كه مجموعه اي از اشعار او را به نام جام گناه با همكاري كاوه صفا به انگليسي ترجمه كرده، مي گويد كه زن بودن سيمين بهبهاني، نقشي اساسي در شعر او دارد.
فرزانه ميلاني (استاد دانشگاه ويرجينيا): شما اگر به مفهوم غزل دقت كنيد، مي بينيد كه غزل در اكثر لغتنامه هاي فارسي به عنوان شعري شناخته مي شود كه يك مرد براي يك زن سروده. در اشعار سيمين بهبهاني دقيقا اين نقش جابجا شده. يعني اين زن است كه غزل مي سرايد و گاهي اوقات مرد، گاهي اوقات ايران، گاهي اوقات مردم عادي، گاهي اوقات مسائل مردم به عنوان ملهم شعر خانم بهبهاني تجلي مي كند.
ن . ع : عنصر مادرانگي يكي ديگر از عناصر مهم در شعر سيمين بهبهاني است. او كه در نوزده سالگي ازدواج كرد، در كنار كار شاعري، معلمي ادبيات فارسي و تحصيل در مدرسه، حقوق، هرگز از پرورش و رسيدگي به سه فرزند خود غفلت نكرد. خود او مي گويد: غير از شاعري، آشپز خوبي است، خياط خوبي است و مي افزايد: حس مادري در همه زنان وجود دارد و براي زني كه شاعر است، اين حس البته اهميت خاصي دارد. سيمين بهبهاني، بانوي غزل ايران، اکنون در هفتاد و شش سالگي يكي از بزرگترين شاعران ايران است. شعرهاي او كه شمارشان از صدها قطعه مي گذرد، بخش مهمي از گنجينه ادبيات قرن بيستم ايران را تشكيل مي دهد كه چون آينه اي دردها و رنجهاي ايران و مردم ايران را در روزگار معاصر در خود مي نماياند. سيمين بهبهاني مي گويد که نمي دانم چرا شعر مي گويد، بلكه شعر است كه او را وادار مي كند به گفتن برخي چيزها. سيمين سرودن شعر را از 14 سالگي آغاز كرد و نخستين مجموعه شعر خود به نام ستاره شكسته را در 24 سالگي منتشر كرد. از آن پس مجموعه هاي شعر بسيار منتشر و جوايز ادبي بسيار دريافت كرد. سيمين بهبهاني با تغيير محتوي و شكستن وزنهاي غزل، ابداعي تازه در غزل سنتي بوجود آورده است. محتواي شعر او كه به انسان و جامعه مي پردازد، امضاي او را بر پاي همه غزلهايش دارد. بانوي غزل ايران، محبوبترين شاعر ايران نيز هست. فرزانه ميلاني، نويسنده و استاد دانشگاه ويرجينياي آمريكا كه مجموعه اي از اشعار سيمين بهبهاني را به نام «جام گناه» با همكاري كاوه صفا به انگليسي ترجمه كرده است، مي گويد كه زن بودن سيمين بهبهاني، نقشي اساسي در شعر او دارد.
