(rm) صدا |
اردوان نيكنام(راديوفردا، براساس گزارش مايکل لليولد، خبرنگار راديوآزاد اروپا): برخلاف پيشبيني آقاي نيازف مبني بر اينکه دو طرف موافقتنامهاي را درباره نظام حقوقي درياي خزر امضا خواهند کرد، سفر دوروزه او به تهران بدون نتيجه چشمگير به پايان رسيد. از هنگام فروپاشي اتحاد شوروي، کشورهاي ساحلي خزر درگير اختلافهايي بيپايان بر سر بهرهبرداري از منابع اين دريا بودهاند. روسيه، قزاقستان و جمهوري آذربايجان با يکديگر پيمانهاي دوجانبه بستهاند و ايران و ترکمنستان را تنها گذاشته اند. خودداري عشق آباد از تقسيم منابع مشترک دريايي با روسيه، به ايران اين امکان را دادهاست که سهمي 22 درصدي از خزر را طلب کند.
انتظار آن بود که در جريان سفر آقاي نيازف به ايران، دو کشور يا اتحادي را در امر درياي خزر تشکيل دهند و يا با اعلام يک توافق کلي، به بهرهبرداري مشترک ار ميدانهاي نفتي رضايت دهند. اما هيچيک از اين دو اتفاق نيفتاد.
احتمال دارد بک علت ناکامي ديدار رييس جمهوري ترکمنستان از ايران، سفر تقريبا همزمان يک هيات بزرگ بازرگاني روسيه به سرکردگي وزير امور خارجه آن کشور به تهران بوده باشد. ديدار اوگور ايوانوف از ايران، تهران را بار ديگر به همکاريهاي روسيه در ادامه برنامههاي هستهاي خود دلگرم کرد، موضوعي که براي مقامهاي جمهوري اسلامي مهم تر از بن بست موجود در باره درياي خزر است. با توجه به شرايط منطقه و احتمال جنگ آمريکا و متحدانش با عراق، عقد هر گونه توافقي با ترکمنستان که ولو غيرمستقيم در تعارض با منافع روسيه قرار ميگرفت ، ميتوانست بر روابط تهران- مسکو تاثير منفي بگذارد با همه اينها روشن نيست که چرا ايران چارهاي براي همزمان شدن سفر نيازف و ايوانف نيانديشيد. در جريان ديدار اين هفته صفرمراد نيازف رئيس جمهوري ترکمنستان از ايران ، دو کشور نتوانستند به توافق جديدي بر سر فروش گاز يا نظام حقوقي درياي خزر دست يابند. مايکل لليولد، گزارشگر راديو اروپاي آزاد، راديو آزادي مي نويسد: احتمالا ديدار همزمان ايگور ايوانف وزير امور خارجه روسيه از تهران نيز در اين ميان بي تاثير نبوده است.