سابقه تاريخي حوزه علميه نجف و وضع شيعيان عراق، از ديد يک روحاني ساکن لندن

عباس مهاجراني (روحاني ساکن لندن): البته طبيعي است که بعد از 35 سال يا نزديک 40 سال، يک حکومت استبدادي جبارانه اي مثل حکومت صدام حسين، در موقع سقوطش هم که باز به ميل و رضايت خودشان نبوده، و اسقاطشان کرده اند، نه اينکه خود به خود ساقط شوند، چنين پيامدهايي معمولا با توجه به روحيات مردم عراق که از زمان امير المومنين علي عليه الاسلام شاهد دگرگونيشان بوديم، اين پيامدها طبيعي است. چون مي دانيد که حوزه نجف از 1100 سال قبل تشکيل شد، از وقتي که شيخ طوسي در بغداد مورد هجوم قرار گرفت و خانه و کتابخانه و کرسي او را آتش زدند، از بغداد هجرت کرد و وارد نجف آن زمان که شهري نبود، بلکه در کنار قبر اميرالمومنين حجراتي ساخته بودند و خانه هاي کوچکي، حوزه را از آن وقت بنا کردند و تحولهاي زيادي بوده در طول اين 1100 سال و نهايت آن دوره صدام است که يکي از تاريکترين ادوار حاکم بر حوزه علميه نجف بوده است. و بسياري از مجتهدين بزرگ کشته شدند، دق کردند، بعضي هاشان اعدام شدند، مثل سيد محمد باقر صدر. و الا ايحال، اما اين اميد هست که دومرتبه امنيت برگردد و بعضي از مدرسين حتي از حوزه قم به حوزه نجف برگردند و آيت الله سيستاني هم که فعلا مرجع بزرگ شيعيان هست، در آنجاست و امنيت پيدا خواهد کرد. و من فکر مي کنم که اين مسيره اي و حرکتي که از شهرستانها به سوي کربلا براي اقامه مراسم اربعين تشکيل شده، بي سرپرستي و بي عنايت از جانب آيت الله سيستاني نيست، و فکر مي کنم که در حقيقت رهبري آن در پس پرده به دست ايشان باشد. ژان خاكزاد(راديوفردا): آيا احتمال بروز يک نوع رقابت بين روحانيون عرب و روحانيون ايراني بر سر رهبري شيعيان بوجود نخواهد آمد؟ عباس مهاجراني ( لندن): البته اين رقابت، ما خودمان را نبايد فريب دهيم، هميشه وجود داشته است، ولي مثل دو دانشگاه، حوزه علميه قم و حوزه علميه نجف در مقام تبرز علميت و نشان دادن شخصيت، اصطکاکهاي طبيعي علمي داشته اند، و گاهي مثلا مثل زمان مرحوم آيت الله العظمي بروجردي، حوزه قم سنگينتر از حوزه نجف شد. ولي بعد باز بعد از فوت آقاي بروجردي، مراجع تقليد ديگري در نجف مثل آيت الله حکيم که حالا فرزندانش مشغول فعاليت هستند شد، ولي در نهايت اينطور نيست که به صورت تلخ و ناگواري رقابتي اينطوري پيدا شود. ولي بديهي است حوزه قم و حوزه نجف هر کدام دلشان مي خواهد که مرکز ثقل باشند و البته سياستهاي حاکم بر هر دو کشور هم، گاهي مي خواستند که حوزه داخل سياست خودشان قوي تر باشد که احتمالا درباره مسائل اجتماعي و رويدادهاي اجتماعي، به موقع نفوذ کلمه بيشتري داشته باشند. دکتر عباس مهاجراني، روحاني ساکن لندن، در مصاحبه با راديو فردا مي گويد: حوزه نجف از 1100 سال قبل توسط شيخ طوسي تشکيل شد و تحولهاي زيادي را در طول اين مدت شاهد بوده و نهايت آن دوره صدام است که يکي از تاريکترين ادوار حاکم بر حوزه علميه نجف بوده است. من فکر مي کنم که اين حرکتي که از شهرستانها به سوي کربلا براي اقامه مراسم اربعين تشکيل شده، در حقيقت رهبري آن در پس پرده به دست آيت الله سيستاني باشد. مثل دو دانشگاه، حوزه علميه قم و حوزه علميه نجف در مقام تبرز علميت و نشان دادن شخصيت، رقابت و اصطکاکهاي طبيعي علمي داشته اند. البته سياستهاي حاکم بر هر دو کشور هم، گاهي مي خواستند که حوزه داخل سياست خودشان قوي تر باشد که احتمالا درباره مسائل اجتماعي و رويدادهاي اجتماعي، به موقع نفوذ کلمه بيشتري داشته باشند.