تداوم بحران هسته اي ايران از ديد گروه مطالعات بحران هاي بين المللي

ليلي صدر (راديو فردا): ايران تا فردا فرصت دارد تا به موسسه نظارت بر فعاليت هاي هسته اي، وابسته به سازمان ملل متحد، ثابت کند که مخفيانه دست به توليد سلاح هاي اتمي نزده است. ايران اگر نتواند مدارک لازم را ارائه دهد، با احتمال تحريم هايي از سوي شوراي امنيت سازمان ملل متحد روبرو خواهد شد. هرچند هنوز قطعي و روشن نيست که روز جمعه (فردا) چه روي خواهد داد، ولي قرار است آژانس بين المللي انرژي اتمي تهيه گزارشي را درباره چگونگي رعايت ايران از مقررات بين المللي آغاز کرده و آن را در 20 نوامبر (29 آذر ماه) به هيات مديره سازمان بين المللي انرژي اتمي که در وين تشکيل جلسه خواهد داد، تسليم کند. گزارشي را در اين باره از بهروز نيکذات مي شنويم. بهروز نيکذات (راديو فردا): اسکات مک للن، سخنگوي کاخ سفيد، مي گويد ايالات متحده آمريکا که گفته است ايران بخشي از محور اهريمني تکثير کشورهاي ياغي است، انتظار دارد که دولت تهران به تعهدات بين المللي خود عمل کند. ايران در 23 اکتبر، يعني يک هفته قبل از ضرب الاجل، با پاسخ دادن به کليه سوال هاي آژانس، گام اول را برداشت. ايران در گزارش خود اعتراف کرده است که به تعهدات ايمني مواد هسته اي عمل نکرده است. علي اکبر صالحي، نماينده ايران در آژانس بين المللي انرژي اتمي، گفت که برخي از آزمايش ها رعايت نشده اند، ولي چندان مهم نبودند. از سوي ديگر 100 درصد روشن است که ايران هيچ گاه دست در کار برنامه هاي تسليحات اتمي نيز نبوده است. ايالات متحده امريکا گفته است ايران مقررات را رعايت نکرده و آن کشور را به گريختن و شانه خالي کردن از موازين کنترل هاي بين المللي متهم کرده و مي گويد: جمهوري اسلامي ايران در تلاش است که راه هايي براي غني ساختن اورانيوم بيابد. ايران گفته است در چند روز آينده قصد خود را براي امضاي پيمان الحاقي به آژانس بين المللي انرژي اتمي اعلام خواهد کرد. علي اکبر صالحي مي گويد: ايران راه هاي تعليق غني سازي اورانيوم را تحت بررسي دارد و احتمالا تا چند هفته ديگر و قبل از اجلاس آينده هيات مديره آژانس بين المللي انرژي اتمي، غني سازمي اورانيوم خود را متوقف خواهد ساخت. يک ديپلمات غربي مي گويد: صحبت درباره راه هاي تعليق عمليات اين نگراني را ايجاد مي کند که ايران در صدد طولاني ساختن روندي است که مي تواند در مدتي کوتاه عملي شود. يک ديپلمات ديگر نيز گفته است ايران فرصت چنين کاري را داشته است، ولي ظاهرا تصميم به همکاري با آژانس در سطوح بالا گرفته شده است. آن چه که اهميت دارد آن است که چگونه حرف به عمل در مي آيد. در همين حال گروه مطالعات بحران هاي بين المللي مي گويد: هرچند توافق ايران و سه کشور عضو اتحاديه اروپا گام مهمي به شمار مي رود، ولي جدلي که برنامه هاي هسته اي را احاطه کرده است به زودي پايان نخواهد يافت. رابرت مالي، رئيس بخش خاورميانه و شمال آفريقاي اين گروه تحقيقاتي مي گويد: بررسي مسائل اصلي به عقب رانده شده است، ولي حل و فصل نشده است. از فرصتي که ايجاد شده است بايد براي بررسي مسائلي چون چگونگي اجرا، فعاليت هاي غني سازي اورانيوم در آينده، و نگراني هاي امنيتي ايران استفاده کرد. رابين بثي، يکي از تحليلگران ارشد امور خاورميانه در گروه مطالعات بحران هاي بين المللي، معتقد است که راه حل گفت و شنودهاي مستمر براي حل بن بست برنامه هاي اتمي ايران، در حد قابل توجهي به هر گونه راه حل و گزينه ديگري که مي تواند شامل تحريم هاي اقتصادي و حتي به کار گرفتن قوه قهريه باشد، ترجيح دارد. براي توفيق در اين راه ايران بهتر است بازرسي هاي گسترده و حتي بيش آز آن چه در پيمان الحاقي به آن اشاره مي شود و حتي پروتکل هاي بيشتري را بپذيرد. و ايالات متحده آمريکا نيز بايد توانايي هاي ايران را براي نيروي هسته اي آن کشور بيشتر از آن چه که در حال حاضر به نظر مي رسد از آن رضايت داشته باشد، مورد پذيرش قرار دهد. ايران تا فردا فرصت دارد تا به موسسه نظارت بر فعاليت هاي هسته اي، وابسته به سازمان ملل متحد، ثابت کند که مخفيانه دست به توليد سلاح هاي اتمي نزده است. ايران اگر نتواند مدارک لازم را ارائه دهد، با احتمال تحريم هايي از سوي شوراي امنيت سازمان ملل متحد روبرو خواهد شد. هرچند هنوز قطعي و روشن نيست که روز جمعه (فردا) چه روي خواهد داد، ولي قرار است آژانس بين المللي انرژي اتمي تهيه گزارشي را درباره چگونگي رعايت ايران از مقررات بين المللي آغاز کرده و آن را در 20 نوامبر (29 آذر ماه) به هيات مديره سازمان بين المللي انرژي اتمي که در وين تشکيل جلسه خواهد داد، تسليم کند. اسکات مک للن، سخنگوي کاخ سفيد، مي گويد آمريکا انتظار دارد که دولت تهران به تعهدات بين المللي خود عمل کند. ايران در 23 اکتبر، يعني يک هفته قبل از ضرب الاجل، با پاسخ دادن به کليه سوال هاي آژانس، گام اول را برداشت. ايران در گزارش خود اعتراف کرده است که به تعهدات ايمني مواد هسته اي عمل نکرده است. علي اکبر صالحي، نماينده ايران در آژانس بين المللي انرژي اتمي، گفت که برخي از آزمايش ها رعايت نشده اند، ولي چندان مهم نبودند. در همين حال گروه مطالعات بحران هاي بين المللي مي گويد: هرچند توافق ايران و سه کشور عضو اتحاديه اروپا گام مهمي به شمار مي رود، ولي جدلي که برنامه هاي هسته اي را احاطه کرده است به زودي پايان نخواهد يافت.