لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ تهران ۱۶:۰۰

اجراي ارزشيابي توصيفي و حذف مردودي از پايه ابتدايي آموزشي ايران، از ديد يک کارشناس


(rm) صدا |
ماه منير رحيمي (راديوفردا): مردودي، از پايه ابتدايي برداشته خواهد شد. سيد مختار موسوي، معاون آموزش عمومي و امور تربيتي وزارت آموزش و پرورش، با اعلام اين خبر گفت که روش رايج در امتحانات، کمتر به اهداف تربيتي معطوف بوده است. وي افزود که پس از ارزيابي طرح آزمايشي ارزشيابي توصيفي و اجراي سراسري آن، به تدريج مردودي از مقطع ابتدايي حذف مي شود. توضيح بيشتر اين موضوع را از سعيد پيوندي، کارشناس امور آموزشي در پاريس پرسيدم: سعيد پيوندي (کارشناس امور آموزشي، پاريس): اساسا در ايران به خاطر وجود مساله کنکور، يک فشار خيلي زيادي از همان دوره ابتدايي روي بچه ها هست، براي اينکه نمره هاي بالا بياورند، آنچه که در ايران به آن مي گويند تيزسالاري، يعني اينکه همه پدر و مادرها سعي مي کنند که با فشار رواني به بچه هايشان، آنها را به آن سمت هدايت بکنند که نمره هاي بالا و به خصوص 20 بياورند. حذف مردودي، به نظر من، از دوره ابتدايي، به همراه بقيه اقداماتي که دارد انجام مي شود در جهت اينکه نمره به شکل سابق آن، يعني از صفر تا بيست وجود نداشته باشد، گام خيلي مهمي است براي اينکه دانش آموزان بيشتر بتوانند به فکر درس و يادگيري باشند. م.م.ر.: آقاي موسوي همچنين از ارزشيابي توصيفي صحبت کرده. ارزشيابي توصيفي را چطور مي توان تعريف کرد؟ سعيد پيوندي: ببينيد، ما در الگوهاي مختلف ارزشيابي که داريم، ارزشيابي هايي هستند که رويکردشان فقط نمره هست، يعني کنترل هست از دانش آموز. و خوب همه تحقيقات تربيتي هم نشان داده که هيچوقت نمره ها دقيق نيستند و هم ذهنيت معلم تاثير مي گذارد، و هم مشکلات و شرايط خاصي که دانش آموز در لحظه امتحان دارد. براي همين در خيلي از کشورها، نمره گذاري به شکل سنتي، يعني صفر تا 20 را برداشتند و به جاي آن، يک نوع ارزشيابي عمومي تر و کلي تر مي کنند، مثلا خيلي خوب، متوسط، در حد قبولي يا ناکافي. با اين ترتيب مي توانيم بگوييم که آن بي دقتي هايي که در نمره دادن وجود داشته را مي توانيم از اين طريق کاهش دهيم از يک طرف، و از طرف ديگر آن جايگاه نمره را به تدريج کم بکنيم و در واقع امتحان ارزشيابي و يا سنجش، به صورت يک تستي در بيايد براي روش هاي آموزش که ما از آن استفاده مي کنيم. يعني وقتي بچه نمره مي گيرد، در حقيقت اين نمره فقط متعلق به بچه نيست، متعلق به کلاس و معلم هم هست، يعني اگر معلم کار خود را خوب انجام داده باشد، بچه قاعدتا بايد فهميده باشد و نمره اش هم خوب شود. بنابراين، چيزي که در نمره گذاري و ارزشگذاري توصيفي مهم است، اين است که از حالت يک عدد فقط نمره و سنجش خارج مي شود و به حالتي در مي آيد که دانش آموز، متوجه مي شود که حدودا کجاست و به خصوص چه مشکلاتي دارد براي اينکه بتواند يادگيري را به شکل بهتري انجام دهد. من فکر مي کنم که اين شکل، هم به روش هاي تعليم و تربيت مدرن نزديک تر است، و هم اينکه کلا انساني تر است، و فشارهايي که روي بچه ها هست، کم مي کند و از طرف ديگر، از به وجود آمدن يک نوع رقابتي که در کلاس وجود دارد و سازنده هم زياد نيست، جلوگيري مي کند. يعني چه کسي معدلش بالاتر است، چه کسي معدلش 20 است، 19 است، 18 است يا کمتر از 10 است. م.م.ر.: شما هم اشاره کرديد، در بسياري از کشورها، اين روش مردودي، به ويژه در پايه ابتدايي، در حال حذف است. نتيجه آن در کشورهاي پيشرفته، به ويژه، چطور بوده؟ سعيد پيوندي: البته مردودي به طور کامل در خيلي جاها حذف نشده هنوز. يعني در خيلي از کشورهاي پيشرفته مردودي به يک شکلي وجود دارد، ولي در مورد دانش آموزاني که کاملا، در واقع، اشکال دارند و به هيچ وجه با سطح کلاس همخواني ندارند. منتها به آن شکل سابق که نمره بگيرند آخر سال، امتحان باشد و بر اساس امتحانات آخر سال مردود شوند، به کلي اين، در واقع، حذف شده از خيلي از کشورها. اثر اين، بر خلاف کساني که مخالف بودند و فکر مي کردند بچه ها کمتر درس بخوانند و سطح آموزشي بيايد پايين، اصلا اينجوري نبوده و سطح آموزشي به هيچوجه نيامده پايين با اينکار، و حتي محيط کلاس خيلي بهتر شده، روابط معلم و دانش آموز انساني تر شده و دانش آموز معلم خود را فقط به عنوان کسي که نمره مي دهد، نگاه نمي کند، بلکه به عنوان يک همراه، راهنما، و يک معلم واقعي نگاه مي کند. در کشورهايي مثل کره جنوبي، تمام، در واقع، مردودي در دوره ابتدايي و راهنمايي حذف شده، و فکر هم مي شد که ممکن است خيلي تاثير بگذارد، ولي تاثيرات مثبتي داشت. من فکر مي کنم که از اين نظر نبايد نگران بود که احتمالا اين کار باعث بشود که بچه ها کمتر درس بخوانند، يا بي علاقه باشند يا سر به هوا بشوند. به هيچوجه اينجوري نيست. در تمام کشورهاي پيشرفته که اين بار امتحان را کم کردند، مردودي را در واقع خيلي محدودش کردند، نتيجه اش براي يادگيري دانش آموزان خيلي مثبت بوده است. مردودي، از پايه ابتدايي برداشته خواهد شد. سيد مختار موسوي، معاون آموزش عمومي و امور تربيتي وزارت آموزش و پرورش، با اعلام اين خبر گفت که روش رايج در امتحانات، کمتر به اهداف تربيتي معطوف بوده است. وي افزود که پس از ارزيابي طرح آزمايشي ارزشيابي توصيفي و اجراي سراسري آن، به تدريج مردودي از مقطع ابتدايي حذف مي شود. سعيد پيوندي، کارشناس امور آموزشي در پاريس، در مصاحبه با راديوفردا مي گويد که اساسا در ايران به خاطر وجود مساله کنکور، يک فشار خيلي زيادي از همان دوره ابتدايي روي بچه ها هست، براي اينکه نمره هاي بالا بياورند و حذف مردودي از دوره ابتدايي، به همراه بقيه اقداماتي که دارد انجام مي شود در جهت اينکه نمره به شکل سابق آن، يعني از صفر تا بيست وجود نداشته باشد، گام خيلي مهمي است براي اينکه دانش آموزان بيشتر بتوانند به فکر درس و يادگيري باشند.
XS
SM
MD
LG