روسیه روز جمعه اعلام کرد که شهر ماریوپل را به تمامی تصرف کرده است، رخدادی که از آن به عنوان بزرگ‌ترین پیروزی ارتش روس در جنگ با اوکراین یاد شده است.

ارتش روسیه حدود سه ماه شهر ماریوپل را تحت محاصره داشت و با حملات خود این بندر استراتژیک را به تلی از آوار تبدیل کرد به‌طوری که برآوردها حاکی از آن است که بیش از ۲۰ هزار شهروند غیرنظامی در این شهر کشته شده‌اند.

بر اساس اعلام کرملین، سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه، در گزارشی به ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور این کشور، اطلاع داده که کارخانه فولاد آزوف‌استال «کاملا آزاد شده» و به این ترتیب تمام شهر به تصرف نیروهای روس درآمده است.

آزوف‌استال آخرین سنگر نیروهای اوکراینی بود که در آن علیه تهاجم روسیه مقاومت می‌کردند. خبرگزاری روسی ریانووستی به نقل از وزارت دفاع روسیه گزارش داد که از روز دوشنبه در مجموع دو هزار و ۴۳۹ نیروی اوکراینی تسلیم شده‌اند، از جمله بیش از ۵۰۰ نفر در روز جمعه.

رهبری نیروهای دفاعی در کارخانه آزوف‌استال بر عهده هنگ آزوف بود، گروهی که عقاید راست افراطی آنها بهانه‌ای به مسکو داده بود تا ادعا کند تهاجم این کشور علیه اوکراین به مثابه نبرد علیه نفوذ نازی‌ها در اوکراین است. روسیه می‌گوید که فرمانده آزوف را با خودروی زرهی از کارخانه خارج کرده‌اند.

مقامات روسیه تهدید کرده‌اند که برخی مدافعان کارخانه فولاد آزوف‌استال را به اتهام «جنایت جنگی» محاکمه خواهند کرد و آنها را «نازی» و «جنایتکار» نامیده‌اند. همین امر موجب نگرانی‌هایی در جامعه بین‌المللی نسبت به سرنوشت آنها شده است.

تصرف کامل ماریوپل پیروزی مهمی برای پوتین از آغاز جنگ تاکنون محسوب می‌شود که به شدت به آن نیاز داشت، جنگی که تصور می‌شد تبعات نه چندان سنگینی برای کرملین داشته باشد، اما شکست ارتش روسیه در تصرف کی‌یف، عقب‌نشینی نیروها برای تمرکز مجدد در شرق اوکراین، و غرق شدن رزمناو روسی در دریای سیاه خلاف تصورات اولیه بود.

کارشناسان نظامی می‌گویند که تصرف کامل ماریوپل در این مقطع زمانی صرفا اهمیتی نمادین دارد، چرا که این شهر عملا تحت کنترل روس‌ها بود.

با استفاده از گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس؛ س.ن

شرکت تامین انرژی «گازوم» فنلاند روز جمعه، ۳۰ اردیبهشت، به نقل از شرکت روسی «گازپروم» اعلام کرد که از ساعت هفت صبح روز شنبه به‌وقت محلی، صادرات گاز طبیعی روسیه به فنلاند متوقف می‌شود.

شرکت دولتی گازوم ضمن اعلام این خبر گفت که از پیش برای رویارویی با چنین وضعیتی به‌دقت آماده شده و شبکه جایگزینی را برای تامین گاز این کشور راه‌اندازی کرده است، بنابراین خللی در جریان گاز طبیعی در فنلاند ایجاد نخواهد شد.

تصمیم روسیه برای توقف تامین گاز کشور همسایه پس از آن اتخاذ می‌شود که فنلاند روز یک‌شنبه، ۲۵ اردیبهشت، به‌ طور رسمی از قصد خود برای پیوستن به ناتو (سازمان پیمان آتلانتیک شمالی) خبر داد.

فنلاند یک‌هزار و ۳۰۰ کیلومتر مرز مشترک با روسیه دارد و از آغاز تهاجم روسیه به اوکراین و در پی تشدید نگرانی‌های امنیتی، حمایت عموم فنلاندی‌ها برای پیوستن به ناتو افزایش یافته است.

مسکو بارها یکی از دلایل آن‌چه را «عملیات ویژه نظامی» در اوکراین می‌خواند، نگرانی از گسترش ناتو اعلام کرده و حال خودِ این تهاجم به کشور همسایه، باعث نگرانی کشورهای دیگر و تلاش و زمینه‌چینی آنها برای پیوستن به ناتو شده است.

گازوم از پرداخت روبل به روسیه در ازای صادرات گاز خودداری کرده است. پیش از این نیز، شرکت دولتی گازپروم فروش گاز به لهستان و بلغارستان را به دلیل مشابه متوقف کرده بود.

ولادیمیر پوتین، رئیس‌ جمهوری روسیه، اعلام کرد که از ۱۲ فروردین، فرمان دریافت پول گاز صادراتی به روبل اجرایی خواهد شد و قرارداد صادرات گاز به هر کشوری که زیر بار این شرط نرود، لغو خواهد شد.

این اقدام تلافی‌جویانه از سوی کرملین در واکنش به تحریم‌‌های «تنبیهی» غرب در پی تهاجم روسیه به اوکراین انجام گرفته است.

آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده، روز پنج‌شنبه روسیه را به استفاده از غذا به عنوان سلاح در اوکراین علیه میلیون‌ها نفر از مردم جهان با «گروگان‌گیری» ذخایر غذایی متهم کرد.

یک مقام ارشد دولت روسیه اما این اتهام را رد کرد و گفت، روس‌ها «احمق نیستند» که تحت شرایط تحریم، غذا به کشورهای دیگر صادر کنند.

آقای بلینکن که در شورای امنیت سازمان ملل متحد سخنرانی می‌کرد از روسیه خواست به محاصره بنادر اوکراین پایان دهد.

وی اظهار داشت: «به نظر می‌رسد دولت روسیه تصور می‌کند با استفاده از غذا به عنوان سلاح می‌تواند کاری را به انجام برساند که تهاجم نظامی آن کشور نتوانسته است چنین کند و به این شیوه روحیه مردم اوکراین را در هم بشکند.»

وزیر خارجه ایالات متحده افزود: «ذخایر غذای میلیون‌ها اوکراینی و میلیون‌ها نفر دیگر در سراسر جهان به معنای واقعی کلمه به گروگان گرفته شده است.»

جنگ در اوکراین باعث افزایش جهانی بهای غلات، روغن پخت و پز، انرژی و کود شده است. روسیه و اوکراین به تنهایی حدود یک سوم ذخایر گندم جهان را تامین می‌کنند. اوکراین در عین حال صادرکننده عمده ذرت، جو، روغن آفتابگردان و روغن کلزا است. روسیه و بلاروس که به مسکو در جنگ اوکراین کمک می‌کند نیز بیش از ۴۰ درصد صادرات جهانی پتاس، یک ماده مغذی گیاهی، را بر عهده دارند.

دیمیتری مدودوف، نخست وزیر سابق روسیه، در شبکه اجتماعی تلگرام نوشت، روس‌ها در شرایط درست در تولید غذای مورد نیاز جهان تبحر دارند.

آقای مدودوف که اکنون معاون شورای امنیت روسیه است در ادامه افزود: «همه چیز غیرمنطقی به نظر می‌رسد. از یک طرف تحریم‌های دیوانه‌واری اعمال می‌شود و از طرف دیگر تقاضاهایی برای تامین مواد غذایی وجود دارد.»

وی سپس عنوان کرد: «مسائل این‌طوری جواب نمی‌دهد. ما احمق نیستیم.»

بر اساس گزارش‌ها، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، تلاش می‌کند تا توافقی به دست بیاید که به اوکراین اجازه صادرات غذا بدهد و صادرات و غذا و کود روسیه به بازارهای جهانی نیز از سرگرفته شود.

با استفاده از گزارش خبرگزاری رویترز؛ س.ن

جو بایدن، رییس جمهوری آمریکا روز پنجشنبه ۲۹ اردیبهشت پس از دیدار با رهبران سوئد و فنلاند تصمیم «تاریخی» دو کشور برای پیوستن به ناتو را ستود. در این مذاکرات سه جانبه جزییات پیوستن دو کشور به ناتو به‌رغم مخالفت ترکیه و نگرانی‌های امنیتی در اروپا مورد بحث قرار می‌گیرد.

ساعاتی بعد سنای ایالات متحده با رای اکثریت کمک اقتصادی و نظامی ۴۰ میلیارد دلاری برای اوکراین را تصویب کرد.

مقامات آمریکایی در مورد نتیجه مثبت درخواست عضویت سوئد و فنلاند در ناتو ابراز خوشبینی کرده‌اند و پیوستن این دو کشور در پی تهاجم نظامی روسیه به اوکراین می‌تواند مایه سرافکندگی مسکو شود.

آقای بایدن پس از ملاقات با ماگدالنا اندرسون، نخست وزیر سوئد و سائولی نینیسته، رییس جمهوری فنلاند گفت: «امروز مفتخرم که حمایت قوی ایالات متحده از تقاضای عضویت دو دمکراسی عظیم و دو همکار بسیار قابل برای پیوستن به نیرومندترین اتحاد دفاعی در تاریخ جهان را اعلام کنم.»

وی افزود: «آنها تمامی شروط عضویت در ناتو را دارند و پیوستن دو کشور دیگر در شمالی‌ترین نقطه اروپا امنیت متحدان ما را تقویت خواهد کرد.»

دولت روسیه هشدار داده است که پیوستن این دو کشور به ناتو «پیامدهای نظامی و سیاسی فراگیری» خواهد داشت. ولادیمیر پوتین همواره تاکید کرده که یکی از دلایل حمله نظامی روسیه به اوکراین تمایل کی‌يف به پیوستن به ناتو بوده است.

بیشتر در این باره:

فنلاند و سوئد رسما درخواست عضویت در ناتو را ارسال کردند؛ حمایت اتحادیه اروپا

ولی دولت‌های آمریکا و بریتانیا اعلام کرده‌اند که در صورت اقدامات تحریک‌آمیز و بی‌ثبات کننده مسکو علیه سوئد و فنلاند در دوره‌ای که درخواست عضویت آنها بررسی می‌شود از این دو کشور حمایت خواهند کرد.

جو بایدن در واکنش به ادعاهای ولادیمیر پوتین گفت: «پیوستن اعضای جدید به ناتو امنیت هیچ کشوری را به خطر نمی‌اندازد و هیچ‌گاه چنین نبوده است.»

او تاکید کرد که آمریکا و متحدانش در دوره بررسی عضویت سوئد و فنلاند با هرگونه تهدید و تعرضی علیه این دو کشور مقابله خواهند کرد.

رییس جمهوری ترکیه روز پنجشنبه بار دیگر بر مخالفت آن کشور با پیوستن سوئد و فنلاند به ناتو تاکید کرد. بر اساس منشور ناتو هر یک از ۳۰ کشور عضو می‌توانند در خواست عضویت کشورهای جدید را وتو کنند.

رجب طیب اردوغان در یک سخنرانی ویدئویی به مناسبت روز ورزش و جوانان گفت: «ما به دوستان خود گفته‌ایم که با عضویت سوئد و فنلاند در ناتو مخالفیم و به همین مسیر ادامه خواهیم داد.»

رییس جمهوری ترکیه در سخنرانی‌های خود در روزهای گذشته گفت که دلیل مخالفت آن کشور حمایت سوئد و تا حد کمتری فنلاند از افرادی است که با حزب کارگران کردستان (پ‌کاکا) و یا نیروهای کرد سوریه ارتباط دارند.

ترکیه این گروه‌ها را «تروریست» می‌داند و ادعا می‌کند که سوئد و فنلاند به پناهگاه افراد وابسته به فتح الله گولن بدل شده است که آنکارا آنها را مسئول کودتای نافرجام سال ۲۰۱۶ می‌داند.

سائولی نینیسته، رییس جمهوری فنلاند در نشست خبری در کاخ سفید گفت: «ما حاضریم در مورد حساسیت‌های ترکیه در مورد عضویت کشور ما در ناتو به شیوه‌ای سازنده و شفاف مذاکره کنیم. ما تروریسم را بسیار جدی می‌گیریم، تروریسم را در هر شکلی محکوم می‌کنیم و به طور فعال با آن مبارزه می‌کنیم.»

ماگدالنا اندرسون، نخست وزیر سوئد نیز گفت کشورش برای رفع نگرانی‌های تمامی اعضای ناتو از جمله ترکیه و با هدف حل هر مشکلی حاضر به گفت‌وگو است.

مقامات آمریکایی در روزهای گذشته ابراز امیدواری کرده‌اند که در نهایت مسئله مخالفت ترکیه حل خواهد شد و جو بایدن نیز روز گذشته در پاسخ به سئوالی در همین زمینه گفت: «به نظرم مشکل برطرف خواهد شد.»

جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا روز چهارشنبه گفت دولت‌های سوئد و فنلاند به طور مستقیم با ترکیه در حال مذاکره هستند و آمریکا نیز برای کمک به یافتن یک توافق با هدف رفع نگرانی‌های ترکیه با مقامات آن کشور در تماس است.

او افزود: «ناتو در برگیرنده مجموعه‌ای از کشورهای مستقل است که هر یک دیدگاه‌ها و منافع خاص خود را دارند ولی در عین حال ثابت کرده‌اند که در مواقع ضروری می‌توانند اختلافات را حل کنند. پیش‌بینی من این است است که این مشکل حل خواهد شد.»

تصویب کمک ۴۰ میلیارد دلاری

بامداد جمعه سنای آمریکا با رای اکثریت اعضایش از هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه کمکی به ارزش ۴۰ میلیارد دلار برای اوکراین و متحدانش را تصویب کرد.

این بسته کمک اقتصادی و نظامی که پیشتر در مجلس نمایندگان به تصویب رسیده بود با ۸۶ رای در برابر ۱۱ رای مورد تایید سناتورها قرار گرفت.

میچ مک‌کانل، رهبر جمهوری‌خواهان در سنای آمریکا، که در روزهای گذشته پس از کی‌یف به استکهلم سفر کرده بود به خبرنگاران گفته بود که انتظار دارد سنا طی این هفته حدود ۴۰ میلیارد دلار کمک اضافه به اوکراین را تصویب کند.

جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده، ماه گذشته درخواست ۳۳ میلیارد دلار کمک به اوکراین کرده بود که ۲۰ میلیارد آن شامل کمک نظامی می‌شود، اما مجلس نمایندگان آمریکا این رقم را تا حدود ۴۰ میلیارد دلار افزایش داد.

همزمان وزارت دفاع اوکراین در یک پیام توییتری ضمن خبر دادن از کمک تازه آمریکا، خبر داد که نهادهای مالی بین‌المللی و کشورهای گروه هفت هم تعهد کرده‌اند که در سه ماه آینده بیش از ۱۸ میلیارد دلار کمک به این کشور اختصاص دهند.

با استفاده از گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس؛ ش.ر/س.ن

جدایی‌طلبان مورد حمایت روسیه در شرق اوکراین روز پنج‌شنبه، ۲۹ اردیبهشت، گفتند که «بیش از نیمی» از مدافعان اوکراینی کارخانه فولاد آزوف‌استال در شهر ماریوپل اوکراین اکنون تسلیم شده‌اند.

وزارت دفاع روسیه نیز در همین روز اعلام کرد که تعداد افراد مسلح اوکراینی پناه‌گرفته در این کارخانه که اکنون «سلاح خود را به زمین گذاشته‌اند» به ۱۷۳۰ نفر رسیده و کمیته بین‌المللی صلیب سرخ در حال ثبت نام آنها است.

این کمیته سربازان تسلیم‌شده را «اسیر جنگی» نامیده که تحت کنوانسیون ژنو دارای حقوق خاص خود هستند.

گزارش‌ها حاکی است شمار زیادی از این افراد در حال انتقال به مناطق تحت کنترل روسیه هستند.

ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌ جمهور اوکراین، مدافعان ماریوپل را که شامل سربازان ارتش اوکراین و اعضای «هنگ آزوف» می‌شود، «مدافعان قهرمان سرزمین مادری در برابر اشغالگران خارجی» نامیده و مقامات اوکراینی از قصد خود برای تبادل اسرا با روسیه خبر داده‌اند.

تسلیم شدن نظامیان اوکراینی در کارخانه فولاد آزوف‌استال به معنی سقوط این شهر ۴۰۰ هزار نفری پس از سه ماه مقاومت است.

این شهر طی سه ماه گذشته زیر بمباران شدید نیروهای روسیه ویران شده و باقی‌مانده شهروندان نیز طی هفته‌های گذشته این شهر را ترک کردند.

اگر دو کشور همسایه فنلاند و سوئد در شمال اروپا به ناتو بپیوندند، دریای بالتیک با سه خلیج متصل به این دریا، به‌جز دو منطقه که همچنان آب‌های سرزمینی روسیه است، عملاً به «دریاچه بزرگ ناتو» تبدیل خواهد شد.

پیشتر، دیگر کشورهای ساحلی دریای بالتیک شامل دانمارک، آلمان، لهستان، لیتوانی، لتونی و استونی به ناتو پیوسته‌اند و این دریا تا حدود بسیاری تحت سیطره ناتو درآمده است.

اما روسیه از دو قسمت جدا از هم، یکی سواحل سن‌پترزبورگ در خلیج فنلاند و دیگری سواحل کالینینگراد، به دریای بالتیک دسترسی دارد.

کالینینگراد یک برون‌بوم (exclave) روسیه است؛ به این معنا که بخشی از خاک روسیه است، اما کاملاً جدا از قلمرو اصلی. به این ترتیب، کالینینگراد با حدود دویست کیلومتر مربع مساحت و نزدیک به نیم میلیون نفر جمعیت، یکی از استان‌های روسیه محسوب می‌شود و اتفاقاً به دلیل همین جداافتادگی از سرزمین اصلی، کالینینگراد برای مسکو اهمیت بسزایی دارد.

هم‌زمان این منطقه که بین لهستان و لیتوانی، دو کشور عضو ناتو، و همچنین دریای بالتیک محصور شده، برای ناتو موجب نگرانی است؛ زیرا موشک‌هایی که در این منطقه مستقر شده می‌توانند تاسیسات ناتو در چند کشور عضو این پیمان را هدف بگیرند.

چه تهدیدی از کالینینگراد متوجه غرب است؟

روسیه دو هفته پیش، در میانه جنگ با اوکراین، اعلام کرد ارتش روسیه شلیک موشک‌های با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای را در کالینینگراد شبیه‌سازی کرده است.

این خبر درست در هفتادمین روز تهاجم روسیه به اوکراین منتشر شد؛ تهاجمی که تاکنون هزاران کشته برجای گذاشته و بزرگ‌ترین بحران پناهجویان و آوارگان در اروپا پس از جنگ جهانی دوم را پدید آورده است.

همچنین این خبر در حالی منتشر شد که به عقیده کارشناسان نظامی، تهاجم روسیه به اوکراین بسیار بیش از آن‌چه در ابتدا مسکو تصور می‌کرد، به طول انجامیده است.

وزارت دفاع روسیه روز چهارشنبه چهارم ماه مه با انتشار بیانیه‌ای نوشت که در جریان مانورهای نظامی در کالینینگراد، روسیه «پرتاب الکترونیکی» سامانه‌های موشک‌های بالستیک سیار اسکندر را شبیه‌سازی کرده که این موشک‌ها قابلیت حمل بمب هسته‌ای را دارند.

بیشتر در این باره:

رئیس سی‌آی‌ای: آمریکا نمی‌تواند تهدید هسته‌ای روسیه را دست کم بگیرد

به گفته کارشناسان، موشک‌های اسکندر دارای سیستمی بسیار پیچیده و قابلیت تغییر مسیر در میانه عملیات هستند و می‌توانند اهدافی را تا برد ۴۰۰ تا ۵۰۰ کیلومتر هدف قرار دهند.

در بیانیه وزارت دفاع روسیه آمده بود که نیروهای روس حملات منفرد و چندگانه‌ای را به اهدافی شبیه‌سازی شده، شامل پرتابگرهای سامانه موشکی، زیرساخت‌های حفاظت شده، تجهیزات نظامی و پست‌های فرماندهی یک دشمن خیالی را انجام دادند.

بر اساس این بیانیه، پس از انجام شلیک‌های «الکترونیکی»، سربازان برای جلوگیری از «حمله تلافی‌جویانه احتمالی» مانوری را برای تغییر مواضع برگزار کردند و واحدهای رزمی همچنین «عملیات تحت شرایط رادیواکتیو و آلودگی شیمیایی» را تمرین کردند.

روسیه اعلام کرد بیش از صد سرباز ارتش این کشور در این مانور حضور داشتند.

بر اساس گزارش‌ خبرگزاری فرانسه، روسیه مدت کوتاهی پس از آغاز تهاجم این کشور به اوکراین، نیروهای هسته‌ای خود را در حالت آماده‌باش قرار داده است.

در حالی که پوتین نسبت به هرگونه مداخله مستقیم غرب در جنگ اوکراین هشدار و وعده تلافی سریع روسیه را داده، به گفته ناظران، در روزهای اخیر تلویزیون دولتی روسیه تلاش کرده استفاده از سلاح‌های هسته‌ای را برای افکار عمومی این کشور بیشتر توجیه‌ کند.

دمیتری موراتوف، سردبیر یک روزنامه مستقل روسی و برنده جایزه صلح نوبل، اعلام کرده که در هفته‌های اخیر «ما در تلویزیون [روسیه] می‌شنویم که سیلوهای هسته‌ای باید باز شوند».

تأسیسات پرتاب موشک یا سیلوی هسته‌ای یک ساختار استوانه‌ای عمودی است که برای ذخیره‌سازی و پرتاب موشک‌های بالستیک زیر زمین ساخته می‌شود.

کالینینگراد چه زمانی هسته‌ای شد؟

اما این اولین بار نیست که مسکو از کالینینگراد برای تهدید غرب استفاده می‌کند؛ کرملین چه در جریان تهاجم روسیه به اوکراین و چه پیش از این تهاجم، همواره چنین تهدیدی را مطرح کرده است.

روز ۲۵ فروردین، دمیتری مدودف، رئیس‌‌جمهور پیشین روسیه تهدید کرده بود در صورت عضویت فنلاند و ناتو در ناتو، سلاح‌های هسته‌ای و موشک‌های مافوق صوت روسیه در قلمرو کالینینگراد مستقر می‌شوند.

او هشدار داد که در صورت گسترش ناتو، دیگر نمی‌توان از بالتیک «عاری از سلاح هسته‌ای» سخن گفت و «توازن باید برقرار شود». مدودف همچنین گفت که اگر سوئد و فنلاند «منطقی عمل نکنند»، مجبور خواهند بود با سلاح‌های هسته‌ای و موشک‌های مافوق صوت که به مرزهای آن‌ها نزدیک شده است، زندگی کنند.

بیشتر در این باره:

تهدید مسکو: تسلیحات اتمی در بالتیک مستقر می‌کنیم؛ تورم جهانی زیر سایه جنگ اوکراین

روسیه حتی چند روز مانده به آغاز تهاجم خود به اوکراین، مانورهای کوچک‌تری نیز با شرکت جنگنده‌ها در کالینینگراد برگزار کرد.

این منطقه در سال‌های اخیر و در جریان خروج آمریکا از معاهده «آسمان‌های باز» نیز مورد مناقشه میان دو کشور آمریکا و روسیه بود و مقامات آمریکایی در زمینه موارد نقض این معاهده از سوی روسیه، به جلوگیری از پرواز هواپیماهای آمریکایی بر فراز گرجستان و همچنین کالینینگراد اشاره کردند.

معاهده «آسمان‌های باز» به هواپیماهای جاسوسی و تجسسی کشورهای عضو اجازه می‌دهد که در حریم هوایی سایر اعضا پرواز کنند.

اما تهدیدهای هسته‌ای روسیه علیه غرب در منطقه کالینینگراد به سال‌های بسیار قبل باز می‌گردد.

روسیه بسیار قبل از آنکه موشک‌های اسکندر خود را به کالینینگراد منتقل کند، بارها و بارها غرب را به چنین اقدامی تهدید کرده و عملی نکردن این تهدیدش را به رفع نگرانی‌های مسکو درباره سامانه دفاع موشکی در اروپا مشروط کرده بود.

اما سرانجام در سال ۲۰۱۶ (پاییز ۱۳۹۵)، روسیه رسماً از انتقال موشک‌های اسکندر به کالینینگراد خبر داد که با ابراز نگرانی کشورهای همسایه به ویژه لهستان و غرب و ناتو مواجه شد.

روسیه گفت که این موشک‌ها جایگزین موشک‌های بالستیک تاکتیکی توچکا می‌شوند که موشک‌های کوتاه برد دوران شوروی سابق هستند که در ناتو با نام اس‌اس‌-۲۱ شناخته می‌شوند.

ناتو استقرار این موشک‌ها را اقدامی «ستیزه‌جویانه» نامید و کرملین پاسخ داد که این اقدامش صرفاً واکنشی به افزایش نیروهای ناتو در کشورهای بالتیک است.

انتقال این سامانه موشکی روسیه به نزدیکی مرزهای اروپا در حالی انجام گرفت که در آن زمان، به دلیل الحاق کریمه به روسیه و آغاز مداخله نظامی روسیه در جنگ داخلی سوریه، تنش میان غرب و مسکو اوج گرفته بود.

مقامات لهستان همچنین اعلام کردند که در جریان رزمایش نظامی روسیه در سال گذشته‌اش نیز موشک‌هایی در کالینینگراد استقرار یافته بودند که پس از پایان رزمایش، تعدادی از این موشک‌ها به خاک اصلی روسیه بازگردانده نشدند.

هرچند رسانه‌ها آغاز روند هسته‌ای شدن کالینینگراد را هم‌زمان با افزایش تنش‌های روسیه با غرب پس از الحاق کریمه به روسیه می‌دانند، اما در دسامبر ۲۰۱۵، فرمانده نیروهای آمریکایی در اروپا تأیید کرد که در سال ۲۰۰۸ دمیتری مدودف رئیس‌جمهور وقت روسیه موشک‌های اسکندر-۴ را به کالینینگراد منتقل کرده و در پی آن تمرینات حمله هسته‌ای را انجام داده است.

روسیه نه تنها به نگرانی‌های ناتو و کشورهای همسایه‌اش توجهی نکرد، بلکه یک سال پس از اعلام رسمی انتقال موشک‌های اسکندر به کالینینگراد، بار دیگر غرب را به انتقال بیشتر این موشک‌ها تهدید کرد.

ولادیمیر شامانوف، رئیس کمیته امور دفاعی مجلس سفلای پارلمان روسیه، تهدید کرد که ممکن است مسکو در واکنش به اعزام نیروهای آمریکایی به مرزهای شرقی ناتو، موشک‌های پیشرفته اسکندر بیشتری را در مرزهای غربی خود از جمله کالینینگراد، مستقر کند.

این در حالی است که مقام‌های آمریکا و ناتو گفته‌ بودند هیچ یک از برنامه‌های استقرار نظامیان این کشور ناقض توافق‌ها با روسیه یا کشورهای دیگر نیست.

تاریخچه کالینینگراد چیست؟

کالینینگراد که تا سال ۱۸۷۱ بخشی از پادشاهی پروس بود، در این سال با تشکیل امپراطوری آلمان، جزو سرزمین این امپراطوری شد.

پس از پایان جنگ جهانی اول و شکست آلمان در این جنگ، کالینینگراد مرکز استان پروس شرقی در ایالت آزاد پروس به شمار آمد. این ایالت پس از این جنگ شکل گرفته بود و استان پروس شرقی با کریدور دانتسیش به خاک اصلی آلمان متصل می‌شد.

در جریان جنگ جهانی دوم، کالینینگراد که اغلب جمعیت آن را تا آن زمان آلمانی‌ها تشکیل می‌دادند و نام دیگری داشت، شدیداً بمباران شد و در پایان جنگ از سوی استالین به عنوان غرامت به خاک شوروی سابق ضمیمه شد.

ارتش سرخ توانست استان پروس شرقی را در اواخر جنگ جهانی دوم به کنترل خود درآورد و در پایان جنگ نیز این سرزمین میان اتحاد جماهیر شوروی و لهستان تقسیم‌ شد. تقسیم این استان نتیجه تمایل به جلوگیری از تجدید ادعاهای اراضی آلمان بود که زمانی از سوی هیتلر درباره کریدور دانتسیش مطرح شده بود.

همچنین به جمعیت آلمانی کالینینگراد دستور داده شد تا ظرف چند روز این قلمرو را ترک کنند. شوروی بازماندگان چندین روستای بلاروس را که از سوی نازی‌ها ویران شده بود به این منطقه منتقل کرد.

خروج آلمانی‌ها از کالینینگراد به حضور بیش از هزار ساله آنان در این منطقه پایان داد.

در دوران شوروی و همچنین پس از آن، چندین طرح برای ایجاد یک منطقه خودمختار در کالینینگراد مطرح شد که همگی مورد پذیرش مسکو قرار نگرفت.

در دهه ۱۹۵۰ یهودیان شوروی خواهان انتقال خود به این منطقه بودند و در سال‌های ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۵، آلمانی‌های ولگا که به دستور استالین به قزاقستان تبعید شده بودند، خواستار بازگرداندن خود به منطقه کالینینگراد شدند.

پروژه سوم که آن هم با شکست مواجه شد، اقتصادی بود و ساکنان فعلی کالینینگراد مایل بودند یک منطقه آزاد تجاری در کالینینگراد ایجاد کنند.

هفته‌نامه آلمانی اشپیگل در سال ۲۰۱۰ فاش کرد که در جریان اتحاد دو آلمان، اصلاح‌طلبان شوروی با پیش‌بینی ناآرامی‌ها در کالینینگراد، ایده بازگرداندن این منطقه به حاکمیت آلمان را مطرح کردند، اما بن، پایتخت آلمان غربی که بر اتحاد دو آلمان متمرکز بود، این پیشنهاد را رد کرد.

فروپاشی شوروی و استقلال کشورهای حوزه بالتیک موجب شد که ارتباط زمینی کالینینگراد با روسیه قطع شود؛ از آن پس این منطقه با کریدور سوواوکی به طور ۶۵ کیلومتر به بلاروس متصل می‌شود.

کالینینگراد که برای دهه‌ها نماد یک شهر ویران‌شده با معماری معمول دوران شوروی بود، در اواخر دهه ۲۰۰۰، مرکز شهر تاریخی خود را بازسازی کرد.

این شهر در سال ۲۰۱۸ یکی از شهرهای میزبان بازی‌های جام جهانی آن سال نیز بود که در کشور روسیه برگزار می‌شد.

روسیه از طریق یک خط لوله که از لیتوانی می‌گذرد، به کالینینگراد گاز می‌رساند، و در میانه جنگ اوکراین، دولت لیتوانی اعلام کرد که ترانزیت گاز روسیه به منطقه کالینینگراد هم‌چنان برقرار است.

همچنین کالینینگراد پناهگاه قایق‌های تفریحی الیگارش‌ها و مقام‌های روس است.

اواخر بهمن سال گذشته و حدود دو هفته قبل از شروع حمله نظامی روسیه به اوکراین، یک قایق تفریح ۸۲ متری که گفته می‌شود متعلق به ولادیمیر پوتین است، از بندر هامبورگ در شمال آلمان به کالینینگراد منتقل شد.

بلندپروازی‌های پوتین در کالینینگراد

منطقه کالینینگراد که در طول سال یخبندانی در آن اتفاق نمی‌افتد، همواره یکی از پایگاه‌های مهم شوروی سابق در جریان جنگ سرد و سپس روسیه پس از فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۱ بوده است.

پوتین در سال‌های حکومت خود همواره تلاش کرده تا ناوگان شمالی ارتش روسیه را توسعه دهد و کالینینگراد مقر ناوگان بالتیک این کشور به شمار می‌رود.

پس از انتقال موشک‌های اسکندر به کالینینگراد، روسیه سامانه دفاع موشکی اس-۴۰۰ خود را به این منطقه برد و همزمان اظهارات و مواضع ضدغربی را شدت بخشید.

بر اساس گزارش روزنامه لوموند، پوتین دو هفته پیش از آغاز تهاجم روسیه به اوکراین، دستور داد جنگنده‌های میگ-۳۱ مجهز به موشک‌های مافوق صوت کینژال را که قادر به حمل کلاهک‌های هسته‌ای هستند، به کالینینگراد ارسال شود.

این موشک‌ها یکی از سلاح‌های نسل جدید روسیه است؛ هر چند که هنوز تعداد و کارآیی آنها بین کارشناسان مورد بحث است.

برد این موشک‌ها دو هزار و ۴۰۰ کیلومتر اعلام شده که می‌توانند به همه پایتخت‌های اروپای غربی به جز مادرید و لیسبون حمله کنند.

اگر زمانی میان روسیه و ناتو درگیری رخ دهد، نیروهای مستقر در کالینینگراد که حدود ۱۰هزار نفر تخمین زده می‌شود، می‌توانند به‌عنوان بخشی از دفاع هوایی روسیه عمل کنند.

با تشدید تنش بین کرملین و اتحادیه اروپا بر سر جنگ در اوکراین، مسکو روز چهارشنبه ۲۸ اردیبهشت اعلام کرد که در اقدامی تلافی‌جویانه ۸۵ دیپلمات فرانسوی، اسپانیایی و ایتالیایی را از روسیه اخراج می‌کند.

بنابر اعلام وزارت خارجه روسیه، دستور اخراج ۳۴ دیپلمات از سفارت فرانسه، ۲۷ دیپلمات از سفارت اسپانیا و ۲۴ دیپلمات هم از سفارت ایتالیا در مسکو صادر شده است.

کشورهای اروپایی از جمله سه کشور یاد شده، از آغاز تهاجم روسیه به اوکراین در ۲۴ فوریه (پنجم اسفند) صدها دیپلمات روس را اخراج کرده‌اند.

معاون وزیر خارجه روسیه روز پنجم اردیبهشت تایید کرد که بعد از تهاجم نظامی به اوکراین بیش از ۴۰۰ دیپلمات روس از ۲۸ کشور اخراج شده‌اند.

بسیاری از کشورهای اروپایی علاوه بر تهاجم روسیه به اوکراین و کشتار غیرنظامیان اوکراینی در برخی نواحی به دست نیروهای روسی، موضوع «جاسوسی و پروپاگاندای» دیپلمات‌های روسیه را دلیل اخراج آن‌ها عنوان کرده‌اند؛ اتهامی که مسکو رد می‌کند.

روسیه پیشتر نیز به تلافی اخراج دیپلمات‌های خود از کشورهای اروپایی، ده‌ها دیپلمات لهستانی و آلمانی را ماه گذشته از سفارت این دو کشور در مسکو اخراج کرده بود.

مسکو همچنین تهدید کرده است که اقدام‌های تلافی‌جویانه مشابهی در انتظار فنلاند، رومانی، دانمارک، سوئد، نروژ، و ژاپن خواهد بود.

ماریو دراگی، نخست‌وزیر ایتالیا، اطلاعیه اخیر مسکو مبنی‌بر اخراج دیپلمات‌های سه کشور اروپایی را «اقدامی خصمانه» خواند و تاکید کرد که نباید در «مجاری دیپلماتیک» خللی وارد شود‌.

با استفاده از گزارش خبرگزاری رویترز و آسوشیتدپرس/ آ.ت/ ک.ر

روسیه روز چهارشنبه ۲۸ اردیبهشت مدعی شد حدود هزار تن از نظامیان اوکراینی که هفته‌ها در کارخانه فولاد آزوف‌استال در ماریوپل سنگر گرفته بودند، تسلیم شده‌اند.

گزارش‌ها حاکی است ۹۵۹ نظامی اوکراینی که ده‌ها مجروح نیز در میان آن‌ها هستند، به مناطق تحت کنترل روسیه و نیروهای جدایی‌طلب در شرق اوکراین منتقل شده‌اند.

مقام‌های اوکراینی هنوز این آمار را تایید نکرده‌ و سکوت پیشه کرده‌اند.

وزارت دفاع اوکراین روز سه‌شنبه گفته بود که تلاش برای آزادی این جنگجویان ادامه دارد و کی‌یف امیدوار است که افراد تخلیه شده از ماریوپل را با اسرای جنگی روسیه مبادله کند.

برخی از قانونگذاران روسیه به شدت با چنین مبادله‌ای مخالفت کرده‌اند.

در این میان، دنیس پوشیلین رهبر جدایی‌طلبان طرفدار روسیه در شرق اوکراین گفته است هنوز فرماندهان اصلی نظامیان ماریوپل در زیر تونل‌های تاسیسات آزوف‌استال در ماریوپل حضور دارند و مقاومت می‌کنند.

اولکساندر موتوزاینیک سخنگوی وزارت دفاع اوکراین گفته است این کشور تمام تلاش خود را برای نجات نظامیان در ماریوپل انجام می‌دهد: «فعلا باید منتظر ماند. اولویت دولت، نجات جان قهرمانان‌مان است و عمومی کردن اطلاعات روند نجات آن‌ها را به خطر می‌اندازد».

اوکراین روز سه‌شنبه تسلیم شدن ۲۵۰ نظامی خود را تایید کرد اما اعلام نکرد که چه تعداد نظامی دیگر هنوز در تاسیسات آزوف‌استال حضور دارند.

وادیم بویچنکو شهردار ماریوپل گفته که موضوع بسیار حساس است و گفت‌وگوهای بسیار شکننده‌ای در جریان است.

او اظهار داشت: سازمان ملل و صلیب سرخ جهانی نیز وارد مذاکره شده‌اند.

تسلیم شدن نظامیان اوکراینی در کارخانه فولاد آزوف‌استال به معنی سقوط این شهر ۴۰۰ هزار نفری پس از سه ماه مقاومت است. این شهر طی سه ماه گذشته زیر بمباران شدید نیروهای روسیه ویران شده و باقیمانده شهروندان نیز طی هفته‌های گذشته این شهر را ترک کردند.

گزارش‌ها همچنین حاکی از انتقال ده‌ها هزار تن از ساکنان این شهر توسط نیروهای روسیه به مناطق تحت کنترل جدایی‌طلبان یا خاک روسیه است. مقامات اوکراین می‌گویند که ده‌ها هزار نفر از ساکنان شهر نیز زیر بمباران نیروهای روسیه کشته شده‌اند.

روسیه درباره آخرین وضعیت نظامیان در ماریوپل گفته است حدود ۵۰ نفر از آن‌ها که زخمی بودند، به بیمارستان منتقل شده و بقیه راهی زندان خواهند شد.

تصرف این شهر در جنوب اوکراین اتصال شرق این کشور به شبه جزیره کریمه که روسیه به خاک خود الحاق کرده است را هموار می‌کند.

با استفاده از گزارش خبرگزاری رویترز و سایت رادیو فردا/د.خ/ک.ر

پس از خروج حدود ۲۶۰ نفر از سربازان اوکراينی از تاسيسات صنعتی آزوف‌استال، آخرين سنگر مقاومت آن‌ها در شهر بندری ماريوپل، دولت اوکراين می‌گويد به تلاش‌ها برای تخليه باقيمانده نيروهای خود از اين تاسيسات ادامه خواهد داد.

ایرینا ورشچوک، معاون نخست‌وزیر اوکراین، نیز در پیامی در شبکه تلگرام نوشت: «دولت در تلاش برای مرحله بعدی تخلیه سایر سربازان باقیمانده در آزوف‌استال است و به امید خدا همه چیز به خوبی پیش خواهد رفت».

او جزئیات این اقدامات را توضیح نداد.

وزارت دفاع اوکراین روز سه‌شنبه ۲۷ اردیبهشت اعلام کرد: ۲۶۷ نفر از نیروهای این کشور از جمله ۵۳ سرباز مجروح روز دوشنبه از تاسیسات صنعتی آزوف‌استال در بندر ماریوپل تخلیه شده و به مناطق تحت کنترل روسیه منتقل شده‌اند.

وزارت دفاع روسیه نیز گفت ۲۵۶ سرباز اوکراینی از جمله ۵۱ نفر که جراحات شدیدی دارند سلاح خود را زمین گذاشته و تسلیم شده‌اند.

هانا مالیار، معاون وزیر دفاع اوکراین، گفت ۵۳ سربازی که جراحات آن‌ها شدید است به بیمارستانی در شهر نووازوفسک در استان دونتسک و ۲۱۱ نفر دیگر نیز به شهر اولنیوکا منتقل شده‌اند. هر دو شهر یاد شده در کنترل نیروهای روسیه و شورشیان مورد حمایت آن‌هاست.

شهر بندری ماریوپل قبل از سقوط، هفته‌ها توسط ارتش روسیه توپ‌باران شد و حدس زده می‌شود که تعداد زیادی از ساکنان غیرنظامی شهر در این حملات کشته شده‌اند. در آخرین مراحل مقاومت در برابر حملات روسيه، واحدهايی از ارتش اوکراین در تاسیسات صنعتی آزوف‌استال پناه گرفته بودند.

ستاد ارتش اوکراین روز سه‌شنبه گفت نیروهای مستقر در پادگان ماریوپل «وظیفه عملیاتی خود را انجام داده‌اند». این ستاد در بیانیه‌ای افزود: «سرفرماندهی ارتش اوکراین به فرماندهان واحدهای مستقر در آزوف‌استال دستور داد جان پرسنل را نجات دهند. مدافعان ماریوپل قهرمانان دوران ما هستند».

ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، نیز در سخنرانی غروب دوشنبه خود گفت: ارتش و نهادهای امنیتی اوکراین در همکاری با سازمان ملل و صلیب سرخ این تخلیه را هماهنگ کرده‌اند.

او یادآوری کرد که اسرای اوکراینی ممکن است به زودی آزاد نشوند و مذاکرات در مورد آزادی آن‌ها مستلزم «زمان و ظرافت» است.

دمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین، روز سه‌شنبه گفت با سربازان اوکراینی که تسلیم شده‌اند بر اساس قوانین بین‌المللی رفتار خواهد شد و ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسيه، این را تضمین کرده است.

وزارت دفاع روسیه در بیانیه خود گفت آن عده از سربازان اوکراینی که مجروح هستند برای درمان به بیمارستانی در قلمرو تحت کنترل شورشیان شرق اوکراین منتقل خواهند شد. دولت اوکراین نیز گفته بود که این افراد با سربازان اسیر روسیه مبادله خواهند شد.

ولی خبرگزاری روسی تاس به نقل از وایچسلاو وولودین، رئیس دومای روسیه، گفت رزمندگان اوکراینی مستقر در آزوف‌استال «تبهکاران نازی» هستند و نباید مبادله شوند. یک نماینده دیگر دوما گفت هر چند در روسیه مجازات مرگ وجود ندارد ولی در مورد جنگجویان آزوف مجازات مرگ «باید با دقت بررسی شود».

فرماندهی ارتش اوکراین گفت مدافعان آزوف‌استال ارتش روسیه را مجبور کردند حدود ۲۰ هزار نفر از نیروهای خود را در ماریوپل حفظ کند و این باعث شد که آن‌ها نتوانند به سرعت نقاط دیگر را تصرف کنند.

هر چند تخلیه سربازان از آزوف‌استال برای اوکراین یک شکست تلقی می‌شود ولی شهر ماریوپل که قبل از جنگ حدود ۴۰۰ هزار نفر جمعیت داشت در نتیجه حملات مداوم و سنگین ارتش روسیه کاملا ویران شده و غیرقابل استفاده است.

وزارت دفاع بریتانیا روز سه‌شنبه در بیانیه روزانه خود در مورد تحولات جنگ گفت تکیه روزافزون ارتش روسيه به توپ‌باران بی‌ملاحظه نشان دهنده ضعف در شناسایی و هدف‌گیری دقیق و عدم پذیرش ریسک برای اعزام هواپیماهای نظامی به خارج از مناطق تحت کنترل ارتش روسیه است.

در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: در مراحل اول شروع تهاجم نظامی روسیه و حمله نیروهای آن کشور از جبهه‌های شمالی، حدود سه هزار و ۵۰۰ ساختمان بر اثر توپ‌باران ارتش روسیه در ناحیه چرنیهیف، واقع در شمال کی‌یف ویران شده و یا آسیب دیده‌اند.

هشتاد درصد از این ساختمان‌ها غیرنظامی بوده‌اند و وزارت دفاع بریتانیا هشدار داد که ارتش روسیه برای کسب برتری در جبهه‌های شرقی ممکن است از آتش سنگین و بی‌ملاحظه توپخانه استفاده کند.

ارتش اوکراین روز سه‌شنبه گفت حملات روسیه در شرق ادامه دارد و هدف اصلی این حملات اکنون دونتسک است.

یک منبع نظامی غربی به شبکه بی‌بی‌سی گفت به نظر می‌رسد که اکنون ولادیمیر پوتین و ژنرال والری گراسیموف، سرفرمانده ارتش روسیه، شخصا در جزئیات عملیات آن کشور در شرق اوکراین که قاعدتا باید برعهده فرماندهان درجه پایین‌تر باشد، دخالت می‌کنند.

بر اساس گزارش رادیو اروپای آزاد-رادیو آزادی/ش.ر/ک.ر

گانا مالیار، معاون وزیر دفاع اوکراین، روز دوشنبه اعلام کرد که بیش از ۲۶۰ سرباز اوکراینی از کارخانه محاصره شده آزوف‌استال در شهر بندری ماریوپل خارج شده‌اند.

این مقام اوکراینی گفت: «۵۳ سربازی که به شدت زحمی شده بودند از آزوف‌استال برای کمک‌های پزشکی به درمانگاهی در نزدیکی نوازوفسک منتقل شده‌اند.»

وی افزود که ۲۱۱ سرباز دیگر نیز با استفاده از کریدورهای انسان‌دوستانه به اولنیوکا منتقل شدند.

نوازوفسک و اولنیوکا، هر دو اکنون تحت کنترل نیروهای روسی و جدایی‌طلبان تحت حمایت روسیه هستند.

خانم مالیار خاطرنشان ساخت که کی‌یف برای بازگرداندن این سربازان به خانه دست به معاوضه نفرات خواهد زد.

بیشتر در این باره:

حمله سنگین به کارخانه فولاد ماریوپل؛ پوتین از تهاجم روسیه به اوکراین دفاع کرد

ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین، نیز گفت که «ما امیدواریم جان این فرزندانمان را نجات دهیم».

وی شامگاه دوشنبه در یک نطق ویدیویی اظهار داشت: «می‌خواهم تاکید کنم که اوکراین نیاز دارد قهرمانان اوکراینی آن زنده بمانند. این جزو اصول ماست.»

ستاد کل اوکراین هم گفت که سربازان اوکراینی در ماریوپل وظیفه خود را انجام داده‌اند و اکنون هدف اصلی کشور نجات جان آنهاست.

این ستاد در بیانیه خود عنوان کرد که نیروهای اوکراینی با مقاومت در کارخانه آزوف‌استال اجازه ندادند تا روسیه بتواند به سرعت شهر جنوبی ژاپوریژیا را تصرف کند.

بیانیه یادشده می‌افزاید: «مدافغان ماریوپل قهرمان دوران ما هستند. آنها برای همیشه در تاریخ باقی خواهند ماند.»

کارخانه فولاد آزوف‌استال به نماد مقاومت اوکراینی‌ها در برابر روسیه تبدیل شده است، جایی که صدها سرباز اوکراینی علی‌رغم سقوط شهر ماریوپل به جنگ ادامه داده‌اند.

با استفاده از گزارش خبرگزاری فرانسه؛ س.ن

اوکراین روز دوشنبه ۲۶ اردیبهشت از آماده‌باش برای مقابله با حملات جدید روسیه در جبهه‌های شرقی خبر داد و همزمان ناتو گفت که حملات روسیه طبق برنامه پیش نرفته و تهاجم آن کشور برای تصرف ناحیه دونباس متوقف شده است.

ارتش اوکراین می‌گوید در ضد حمله اخیر در اطراف خارکیف، دومین شهر بزرگ کشور، توانسته است نیروهای روسیه را تا نوار مرزی عقب براند.

وزارت دفاع اوکراین در بیانیه‌ای که روز دوشنبه در فیس‌بوک منتشر شد گفت: «هنگ ۲۲۷ از تیپ ۱۷۲ خارکیف نیروهای روسیه را عقب رانده و به مرز بین دو کشور رسیده‌اند».

این ادعای ارتش اوکراین را نمی‌توان به طور مستقل تایید کرد.

ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، یکشنبه شب در سخنرانی روزانه خود گفت: «ارتش اوکراین خود را برای حملات جدید روسیه در دونباس آماده می‌کند که هدف آن افزایش تحرک نیروهای آن کشور در جنوب اوکراین است».

او افزود: «اشغالگران هنوز نمی‌خواهند اعتراف کنند که به بن‌بست رسیده‌اند و به اصطلاح عملیات ویژه آن‌ها شکست خورده است».

بیشتر در این باره:

بازتولید خشونت؛ از استالین تا پوتین

یکی از مشاوران ریاست‌جمهوری اوکراین نیز روز دوشنبه گفت نیروهای روسیه که در پی ضد حمله ارتش اوکراین در اطراف خارکیف مجبور به عقب‌نشینی شدند اکنون در حال حرکت به سوی دونباس هستند.

به نظر می‌رسيد که هدف اولیه ارتش روسیه تصرف پایتخت و سرنگون کردن حکومت اوکراین بود. ولی در پی مقاومت شدید ارتش اوکراین، نيروهای روسیه اواخر فروردین از اطراف کی‌یف و نواحی شمالی اوکراین خارج شدند و پس از مدتی حملات آن‌ها روی ناحیه دونباس در شرق اوکراین متمرکز شد.

کشورهای غربی پیش‌بینی می‌کنند که جنگ در اوکراین ممکن است طولانی شود و به این دلیل کمک‌های تسلیحاتی به کی‌یف را افزایش داده و سلاح‌های سنگین و تهاجمی در اختیار این کشور قرار داده‌اند.

ارتش اوکراین ادوات توپخانه‌ای هویتزر را که از آمریکا دریافت کرده است در جبهه‌ها مستقر کرده و سفیر آمریکا در کی‌یف اعلام کرد این کشور تمامی ۹۰ ادوات توپخانه‌ای را که وعده داده بود به اوکراین تحویل داده است.

ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو، در حاشیه دیدار با دیپلمات‌های ارشد تعدادی از کشورهای عضو این پیمان در برلین گفت جنگ آن‌طور که مسکو برنامه‌ریزی کرده بود پیش نمی‌رود.

او افزود: «آن‌ها نتوانستند کی‌یف را تصرف کنند، در حال عقب‌نشینی از خارکیف هستند و تهاجم اصلی آن‌ها در ناحیه دونباس متوقف شده است. روسیه به اهداف راهبردی خود نرسیده است».

بیشتر در این باره:

زلنسکی خواستار شناسایی روسیه به عنوان دولت حامی تروریسم شد

همزمان، یکی از بزرگترین رزمایش‌های ناتو از روز دوشنبه در استونی آغاز می‌شود و به مدت دو هفته ادامه خواهد یافت. در این رزمایش، ۱۵ هزار نیرو از ده کشور از جمله آمریکا و بریتانیا و سوئد و فنلاند که عضو ناتو نیستند شرکت دارند.

دولت‌های سوئد و فنلاند روز یکشنبه رسما تمایل خود به عضویت در ناتو را اعلام کردند و جلسات پارلمان‌های دو کشور برای بحث و تصميم‌گيری در این مورد روز دوشنبه شروع شد.

دولت روسیه یک بار دیگر هشدار داد که پیوستن سوئد و فنلاند به ناتو «یک اشتباه بزرگ است و پیامدهای گسترده‌ای خواهد داشت».

همزمان، جلسه وزیران خارجه ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا برای بررسی وضعیت اوکراین و تحریم‌ها علیه روسیه از روز دوشنبه شروع شد و وزیر خارجه اوکراین نيز در این جلسه حضور دارد.

طی روز دوشنبه نبرد در تمامی جبهه‌ها در شرق و جنوب اوکراین ادامه داشت. به گفته مقامات محلی غروب یکشنبه چهار موشک روسیه به تاسیسات نظامی در اطراف شهر لویو، واقع در غرب اوکراین و نزدیکی مرز با لهستان اصابت کرد. از قرار معلوم در این حملات کسی مجروح نشده و ارتش اوکراین می‌گوید دو موشک روسیه را در آسمان منطقه منهدم کرده است.

شهردار میکولائیف در جنوب اوکراین گفت صبح روز دوشنبه صدای چند انفجار در این شهر شنیده شده است.

گزارش‌ها حاکی است که درگیری بین واحدهای اوکراینی که در تاسیسات آزوف‌استال در بندر ماریوپل پناه گرفته اند با ارتش روسیه ادامه دارد.

ولودیمیر زلنسکی در بخشی از سخنرانی غروب یکشنبه گفت: «مذاکرات پیچیده و حساس برای نجات نیروهای ما در آزوف‌استال هر روز ادامه دارد».

بر اساس گزارش رادیو اروپای آزاد-رادیو آزادی/ش.ر/ک.ر

اوکراین می‌گوید نیروهای روسی را در منطقه خارکیف تا مرز عقب رانده و این نشانه موفقیت فزاینده نیروهای اوکراینی در شمال شرق کشور است. خارکیف دومین شهر بزرگ اوکراین است.
‌
وزارت دفاع اوکراین در بیانیه‌ای که روز دوشنبه ۲۶ اردیبهشت منتشر کرده، آورده است: «گردان ۲۲۷ از تیپ ۱۲۷ نیروهای دفاع سرزمینی نیروهای مسلح خارکیف، روس‌ها را بیرون راند و به مرزهای کشوری رسید.»

خبرگزاری‌ها خاطرنشان می‌کنند که این گفته مقام‌های اوکراینی را نمی‌توان فوراً تأیید کرد.

این خبر اما چهار روز پس از آن اعلام می‌شود که سازمان اطلاعات بریتانیا اعلام کرد که نیروهای اوکراینی ضد حمله‌ای را علیه نیروهای «آسیب‌پذیر» روسیه در تلاش برای عقب راندن آنها تا مرز آغاز کرده‌اند.

وزارت دفاع بریتانیا چهار روز پیش در نشست روزانه خود گفت که «خروج نیروهای روسی از منطقه خارکیف، به رسمیت شناختن ضمنی ناتوانی روسیه در تصرف شهرهای کلیدی اوکراین است؛ شهرهایی که روس‌ها در آنها انتظار مقاومت کمی از سوی اهالی داشتند».

در سال ۲۰۲۲ یهودیان روسی‌‏زبان، یاد و خاطره قربانیان هفتادمین سالگرد سرکوب‌های متأثر از یهودستیزی در اتحاد جماهیر شوروی را گرامی داشتند.

۱۳ نویسنده و شاعر ییدیش‌زبان در ۱۲ اوت ۱۹۵۲ به اتهام جاسوسی، خیانت، صهیونیسم (که به عنوان ناسیونالیسم بورژوایی یهودی به تصویر کشیده می‌‏شد) و ارتباط با سازمان سیا اعدام شدند. آنها پیش از اعدام بی‌رحمانه شکنجه شدند تا مجبور به نوشتن اعتراف علیه خود به عنوان «جنایات» شوند. همچنین گروهی از پزشکان عمدتاً یهودی‌تبار در همان سال به دسیسه‌چینی علیه اتحاد شوروی و طراحی ترور استالین متهم شدند، و تنها مرگ استالین در پنجم مارس ۱۹۵۳ آنها را از اعدام رهایی بخشید.

رسانه‌‏های شوروی از زمانی که استالین در سال ۱۹۴۸ دستور قتل بازیگر یهودی «شلومو میخولز» را صادر کرد، یک کمپین یهودی‌ستیزانه به راه انداخته بودند. بسیاری از مورخان ‏بر این باورند که مرگ استالین مانع از تبعید یهودیان به سیبری شد. می‌توان گفت این محاکمه‏‌های یهودی‌ستیزانه تأثیر مخربی بر فرهنگ جامعه یهودیان در اتحاد جماهیر شوروی گذاشت.

بیشتر در این باره:

یهودیان روسیه و گذار به سوی امید و روشنایی

احزاب کمونیست غربی و روشنفکران متمایل به کمونیست، اقدامات یهودستیزانه و جنایات شوروی را نادیده گرفتند. در عوض، آنها محاکمه روزنبرگ را به عنوان دلیلی بر یهودستیزی آمریکایی ارائه کردند که با عقل سلیم مخالفت می‌ورزید.

تاریخ قوم یهود با خروج از مصر آغاز می‌شود که با عید پسح گرامی داشته می‌شود. ایده آزادی یهودیان از بردگی در اسطوره بنیاد یهودیت نقش اساسی دارد. به طور معمول، شجره‌نامه یک ملت به قهرمانان و خدایان نسبت داده می‏شود، نه بردگان. تنها یهودیان این کار را می‌کنند. خداوند از برابری و آزادی با موسی سخن گفت. میل به آزادی در ذهنیت یهودی مرزبندی شده نیست، در نتیجه، یهودیان هیچ‌گاه نسبت به مبارزه برای آزادی، صرف نظر از اینکه در کجا انجام می‌شود، بی‌تفاوت نیستند.

حکومت فعلی روسیه یهودستیز نیست، اما این تنها چیز خوبی است که می‌توان در مورد آن‏ها گفت. پوتین و دستگاه حاکمه‌اش به شدت به استالین احترام می‌گذارند. فقط توانایی نظامی روسیه و سایر دستاوردها آموزش داده می شود، در حالی که هرگز جنایات رژیم کمونیستی از سال ۱۹۱۷ به رسمیت شناخته نشده است. با توجه به این موضوع و آگاهی از تاریخ اخیر روسیه، چندان سخت نیست که ببینیم جنایات بوچا برای این رژیم «عادی» تلقی می‌شود.

در نزدیک به سه ماه گذشته، بر اثر حملات روسیه به اوکراین، افراد بسیاری از جامعه یهودیان تلاش کردند به اسرائیل بگریزند. آنها از نظر فرهنگی مشابه یهودیان روسیه هستند، اما در یک جامعه باز و دموکراسی زندگی کرده‌اند. برای همین، آنها برخلاف یهودیان روسیه، در چارچوب جوامع سازماندهی بیشتری دارند. با این حال، مردان نمی‌توانند به راحتی کشور را ترک کنند، زیرا موظف به پیوستن به ارتش اوکراین یا دفاع مدنی هستند.

دکتر «آلکس گرینبرگ» استاد دانشگاه اورشلیم، در این باره می‌گوید:

«جنگی که مردم اوکراین درگیر آن هستند موجه‌ترین و درست‌ترین جنگ از زمان جنگ جهانی دوم است. پوتین یک تجاوز بی‌دلیل علیه کشور صلح‌طلب همسایه خود آغاز کرده است.
با این حال، قابل توجه است که دیکتاتور روسیه به سادگی توانایی اوکراین برای دفاع را اشتباه ارزیابی کرده است. او واقعاً معتقد است که اوکراینی‌ها روس هستند و توسط یک «باند نئونازی» کنترل می‌شوند. روسیه در حال اجرای تاکتیک "زمین سوخته" است مانند جنگ سوریه؛ یعنی گلوله باران بی‌رویه مناطق مسکونی، مدارس و بیمارستان‌ها.
من امیدوارم و برای شکست روسیه دعا می‌کنم. ارتش روسیه بسیار فاسد و بی‌کفایت است. با این حال، این بدان معنا نیست که آنها در تسخیر اوکراین و تحمیل رنج موفق نخواهند شد. البته مردم اوکراین رنج می‌برند، اما هرگز نباید فراموش کرد که در این میان روسیه در حال تبدیل شدن به یک دولت آشکارا فاشیست است.»

دکتر گرینبرگ همچنین مورد مقایسه یهودیان اوکراین و روسیه چنین می‌گوید:

«۱. هیچ تفاوت فرهنگی بین یهودیان روسیه و اوکراین، چه در اسرائیل باشند و چه در جای دیگر، وجود ندارد. من مانند همه روسی‌زبانان اسرائیلی تا به حال به این موضوع توجه نمی‌کردم که آیا یک فرد روسی زبان اهل اوکراین است یا روسیه.
۲. با این حال، وضعیت از نظر سیاسی تغییر کرده، یهودیان اوکراینی دقیقاً همان فرهنگ را دارند اما از نظر سیاسی آنها در دموکراسی و جامعه‌ای آزاد زندگی می‌کنند.
۳. امروز، اکثر اسرائیلی‌های روسی‌زبان با تمام وجود از اوکراین در مبارزه با تهاجم روسیه حمایت می‌کنند، که بدترین جنگ از زمان جنگ جهانی دوم است. نه تنها به این دلیل که اوکراین شایسته حمایت است، بلکه به این دلیل که پوتین به این امید که روزی روسیه به یک کشور دموکراتیک عادی تبدیل شود، پایانی قطعی داده است.
۴. نکته دیگر این است که یهودیان اوکراینی که در حال حاضر وارد اسرائیل می‌شوند پناهنده هستند، به این معنی که فقیر هستند (به دلیل شرایط فقیر شده‌اند) و نیاز به کمک دارند.»

محاکمه‌های یهودی‌ستیزانه در ۷۰ سال پیش و مصادف شدن سالگرد آن با سالی که رژیم روسیه در حال ارتکاب جنایت دیگری علیه ملت مستقل و صلح‌طلب اوکراین است، می‌تواند درس مهم دیگری را چه به یهودیان و چه غیریهودیان بیاموزد؛ بی‌قانونی و خشونت حد و مرزی ندارد، اگر کسی مانع از آن نشود. صد البته که خشونت و نفرت یهودستیزی که با یهودیان شروع می‌شود، هرگز تنها به یهودیان محدود نمی‌شود.

نظرات طرح شده در این مطلب الزاماً بازتاب دیدگاه رادیوفردا نیست.

دیمترو کولبا، وزیر خارجه اوکراین، گفت که او روز یکشنبه با آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده، دیدار کرده و «سلاح‌ها و کمک‌های بیشتری در راه اوکراین است».

آقای کولبا قرار بود که در نشست وزرای خارجه کشورهای عضو ناتو در برلین از آخرین شرایط جنگ اوکراین بگوید و توضیح دهد که چگونه ناتو می‌تواند به این کشور در تهاجم قوای روسیه کمک‌های بیشتری برساند.

وزیر خارجه اوکراین در توییتی نوشت: «ما توافق کردیم که همکاری نزدیکی با یکدیگر داشته باشیم و اطمینان حاصل کنیم که صادرات مواد غذایی اوکراین به دست مصرف‌کنندگان در آفریقا و آسیا می‌رسد.»

وی در ادامه این توییت از آنتونی بلینکن و ایالات متحده به خاطر رهبری این کشور و کمک‌های بی‌دریغ آن سپاسگزاری کرد.

ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده، گفت که آقای بلینکن و آقای کولبا درباره تاثیرات تهاجم روسیه به اوکراینT از جمله در زمینه تامین جهانی غذا صحبت کردند.

همچنین میچ مک‌کانل، رهبر جمهوری‌خواهان در سنای آمریکا که پس از کی‌یف به استکهلم سفر کرده بود به خبرنگاران گفت که او انتظار دارد سنا طی این هفته حدود ۴۰ میلیارد دلار کمک اضافه به اوکراین را تصویب کند.

جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده، ماه گذشته درخواست ۳۳ میلیارد دلار کمک به اوکراین کرده بود که ۲۰ میلیارد آن شامل کمک نظامی می‌شد، اما مجلس نمایندگان آمریکا این رقم را تا حدود ۴۰ میلیارد دلار افزایش داد.

با استفاده از گزارش خبرگزاری رویترز؛ س.ن

سفارت ایالات متحده در کی‌یف روز یکشنبه ۲۵ اردیبهشت اعلام کرد اوکراین بسیاری از هویتزرهای جدید آمریکایی خود را در خط مقدم مستقر کرده و واشینگتن به‌جز یکی از ۹۰ قبضه توپی را که قرار بود به اوکراین ارسال کند، تحویل داده است.

این محموله به عنوان بخشی از بسته کمکی ۸۰۰ میلیون دلاری آمریکا به نیروهای مسلح اوکراین، برای مقابله با تهاجم روسیه تحویل کی‌یف شده است. هویتزرهای ام۷۷۷، توپ‌هایی سبک با قابلیت جابه‌جایی سریع، بُرد طولانی و دقت بالا هستند.

سفارت آمریکا در کی‌یف ضمن اعلام این خبر، ویدئویی را نیز در توئیتر منتشر کرد که سربازان اوکراینی را در حال آموزش استفاده از این توپ‌ها نشان می‌دهد.

در همین حال، میچ مک‌کانل، رهبر جمهوری‌خواهان سنای آمریکا، روز یکشنبه گفت که انتظار دارد این مجلس روز چهارشنبه در مورد کمک ۴۰ میلیارد دلاری به اوکراین رای‌گیری کند.

پیشتر مجلس نمایندگان آمریکا روز سه‌شنبه این بسته کمکی را تصویب کرده بود.

در پی اعلام این خبر، دیمیتری مدودوف، رئیس‌جمهوری سابق و نایب‌رئیس شورای امنیت روسیه، روز چهارشنبه ایالات متحده را به راه‌اندازی «جنگ نیابتی» علیه روسیه متهم کرد و گفت این اقدامات اقتصاد آمریکا را به دردسر خواهد انداخت.

بیشتر در این باره:

کمک‌های تسلیحاتی غرب چقدر نیازهای اوکراین را تأمین می‌کند؟

تداوم ضد حملات نیروهای اوکراینی در شرق

در حالی‌که تهاجم روسیه به اوکراین وارد هشتاد و یکمین روز خود شده است، ارتش اوکراین از آغاز یک ضد حمله علیه نیروهای روس در نزدیکی شهر ایزیوم در شمال شرق اوکراین خبر داد.

ایزیوم در حدود ۱۲۰ کیلومتری خارکیف قرار دارد و رودخانه دونتس از میانه آن عبور می‌کند، بنابراین منطقه‌ای راهبردی برای روسیه محسوب می‌شود.

به گفته مقام‌های اوکراینی، نیروهای روس هم‌اکنون در حال عقب‌نشینی از مناطق نزدیک خارکیف، دومین شهر بزرگ اوکراین و هم‌مرز با روسیه، هستند.

اوکراین در چند هفته اخیر و در پی عقب‌نشینی نیروهای روسی از حومه کی‌یف، پایتخت، به موفقیت‌هایی در دیگر مناطق این کشور از جمله خارکیف دست یافته است.

ستاد کل ارتش اوکراین نیز گفت که نیروهای روس تمرکز خود را بر محافظت از مسیرهای تدارکاتی متمرکز کرده و در حال انجام حملات خمپاره‌ای، توپخانه‌ای و هوایی در منطقه دونتسک در شرق اوکراین هستند.

الکسی رزنیکوف، وزیر دفاع اوکراین، با اشاره به این تحولات گفت: «اوکراین در حال وارد شدن به مرحله جدید و بلندمدت جنگ است».

بیشتر در این باره:

آمریکا: پوتین برای یک درگیری طولانی در اوکراین آماده می‌شود؛ موشک‌باران بندر اودسا

از اوایل آوریل که نیروهای روسی وادار به عقب‌نشینی از مناطق حومه کی‌یف شدند، تلاش خود را برای تصرف منطقه دونباس که متشکل از دو استان دونتسک و لوهانسک است آغاز کردند. هر دو استان در کنترل جدایی‌طلبان هوادار روسیه است.

در همین حال، برآورد سازمان اطلاعاتی نظامی بریتانیا در روز یکشنبه حاکی است که روسیه «تقریبا یک‌سوم» از نیروهای زمینی خود را از آغاز تهاجم به اوکراین در ۲۴ فوریه (پنجم اسفند) از دست داده است.

بر اساس این برآورد، روسیه از برنامه‌ریزی خود برای تصرف دونباس «به طرز چشمگیری عقب مانده است» و بعید به نظر می‌رسد که در ۳۰ روز آینده پیشروی‌های سریعی در این منطقه انجام گیرد.

در حالی‌که نیروهای روسی به دنبال محاصره واحدهای اوکراینی در نبرد دونباس هستند، وزارت دفاع روسیه روز یکشنبه اعلام کرد که مواضع اوکراین در شرق شامل مراکز فرماندهی و زرادخانه‌ها را هدف حملات موشکی قرار داده است.

مقام‌های اوکراینی همچنین اعلام کردند که در غرب این کشور در نزدیکی لهستان، موشک‌های روسی روز یکشنبه زیرساخت‌های نظامی را ویران کردند و منطقه لویو از سمت دریای سیاه هدف آتش‌بار نیروهای روسیه قرار گرفت.

با استفاده از گزارش‌های خبرگزاری فرانسه، رویترز، آسوشیتدپرس، توئیتر و گزارش‌های رادیو فردا/ آ.ت/ک.ر