در پی دیدار روسای‌جمهوری آمریکا و ترکیه در رُم، طرفین بر سر مدیریت اختلاف‌های بین خود در زمینه مسائل دفاعی و حقوق بشر و همچنین ایجاد سازوکاری به منظور تقویت مناسبات دوجانبه توافق کردند.
کاخ سفید پس از این نشست که روز یکشنبه ۹ آبان برگزار شد، در بیانیه‌ای اعلام کرد جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، بر شراکت دفاعی طرفین و اهمیت ترکیه به‌عنوان متحد ناتو تاکید کرده است.
این بیانیه می‌افزاید که آقای بایدن همزمان نگرانی‌های آمریکا در مورد خریداری سامانه پدافند هوایی «اس-۴۰۰» روسیه توسط ترکیه را با رجب طیب اردوغان در میان گذاشته است.
این دیدار که پشت درهای بسته برگزار شد حدود یک ساعت به طول انجامید. گزارش‌ها حاکی است که رئیس‌جمهوری آمریکا در گفت‌وگو با آقای اردوغان تاکید کرده است درخواست ترکیه برای خریداری جنگنده‌های اف-۱۶ باید روند رسمی خود را در ایالات متحده طی کند.
قانونگذاران آمریکایی از دولت بایدن خواسته‌اند که از فروش جنگنده‌های اف-۱۶ به ترکیه خودداری کند. آن‌ها به دلیل خرید سامانه‌های دفاع موشکی روسیه توسط ترکیه، با هر گونه معامله تسلیحاتی با این کشور مخالف هستند.
خبرگزاری رویترز اوایل اکتبر امسال گزارش داد که ترکیه از آمریکا درخواست کرده است تا چهل فروند اف-۱۶ ساخت لاکهید مارتین و نزدیک به هشتاد کیت نوسازی برای جنگنده‌های فعلی خود خریداری کند.
یک مقام ارشد دولت آمریکا همچنین به خبرنگاران گفت که آقای بایدن در دیدار با همتای ترک خود در حاشیه نشست گروه ۲۰ در رم، موضوع حقوق بشر را نیز مطرح کرده است.
روز گذشته، یک مقام آمریکایی گفته بود که جو بایدن در دیدار روز یکشنبه با آقای اردوغان به او هشدار خواهد داد که هرگونه اقدام شتاب‌زده به نفع روابط آمریکا و ترکیه نیست و باید از بحران‌ها اجتناب کرد.
دفتر رئیس‌جمهوری ترکیه پس از این دیدار با صدور بیانیه‌ای فضای ملاقات امروز را «مثبت» ارزیابی کرد.
پس از صدور بیانیه مشترک ۱۰ کشور اروپایی همراه با آمریکا درباره عدم رعایت حقوق بشر در ترکیه و همچنین درخواست آزادی عثمان کاوالا، تاجر و فعال مدنی و موسس بنیاد غیرانتفاعی فرهنگ آناتولی، وضعیت سیاسی بین ترکیه و غرب دچار تنش جدی شد.
این بیانیه روز ۲۶ مهر با امضای مشترک سفیران کشورهای آلمان، فرانسه، دانمارک، نیوزیلند، فنلاند، هلند، سوئد، نروژ، کانادا و ایالات متحده به وزارت خارجه ترکیه ارسال شد.
وزارت خارجه ترکیه در واکنش به این اقدام، ابتدا سفیران این کشورها را احضار کرد. سپس آقای اردوغان روز اول آبان در مراسمی در اسکی‌شهیر اعلام کرد به وزارت خارجه دستور داده که نسبت به اعلام وضعیت سفیران کشورهای یاد شده به‌عنوان «عنصر نامطلوب» اقدام کند. او تاکید کرده بود تا زمانی‌که این کشورها شرایط ترکیه را نپذیرند، جایی در ترکیه ندارند و باید اخراج شوند.
با این حال، رئیس‌جمهوری ترکیه بعدا از موضع خود عقب‌نشینی کرد و تهدید به اخراج سفیران کشورهای مزبور را پس گرفت.
