واکنش سریع مقامات ایران در قبال اتهام دست داشتن «نیروی قدس» در طرح ترور عادل الجبیر، سفیر سعودی در واشینگتن، نشانه نگرانی جدی تهران نسبت به اقدام تلافی‌جویانه آمریکاست.
محمد خزاعی، نماینده ثابت ایران در سازمان ملل، در فاصله کوتاهی پس از برگزاری کنفرانس خبری روز گذشته اریک هولدر، دادستان کل آمریکا، و ایراد اتهام تازه تروریستی علیه ایران، طی نامه‌ای رسمی به بان گی مون، اتهامات وارده را «بی‌اساس» خواند.
محمد خزاعی در ۹ سپتامبر سال جاری نیز، پس از اظهارات نیکولا سرکوزی، رئیس جمهور فرانسه، پیرامون امکان حمله نظامی اسرائیل علیه تاسیسات اتمی ایران، طی نامه‌ای به بان گی مون، دبیرکل سازمان ملل، از جانب دولت متبوع خود اعلام داشته بود که در صورت مورد حمله قرار گرفتن، ایران بدون درنگ مبادرت به اقدام تلافی‌جویانه نظامی خواهد کرد.
اریک هولدر، دادستان کل آمریکا، طی کنفرانس خبری روز گذشته اعلام داشت که وزارت دادگستری آمریکا مشغول مذاکره با کاخ سفید، وزارت خارجه و وزارت خزانه‌داری آن کشور برای تعیین ماهیت اقدامات تلافی‌جویانه علیه ایران است.
وزارت خزانه‌داری آمریکا چند ساعت پیش از انتشار گزارش‌های خبری مربوط به اتهام دست داشتن غیرمستقیم «مقامات بالای امنیتی ایران» در طرح ترور سفیر سعودی در واشینگتن، تحریم‌های تازه‌ای را علیه چهار فرمانده سپاه، من‌جمله قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس، اعلام داشته بودند.
از این لحاظ باید انتظار داشت که تنبیهات تازه متفاوت با تحریم‌های فردی بوده، و تعیین نوع و حدود آن‌ها موکول به اتخاذ تصمیم مستقیم رئیس جمهور آمریکا و وزارت خارجه آن کشور بشود.
مطابق گزارش‌های انتشار یافته، اوباما از ماه ژوئن سال جاری در جریان اقدامات مربوط به انجام ترور مورد ادعای واشینگتن قرار داشته است.
نیروی قدس و کنترل رهبری
اگرچه مسئولان ارشد جمهوری اسلامی، من‌جمله علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی، ایراد اتهام تروریستی تازه علیه ایران را «کودکانه و ناشیانه» معرفی کردند، در عین حال قرار گرفتن رئیس جمهور آمریکا در مسیر تحقیقات، و همچنین انعکاس فوق‌العاده خبری آن از یک سو، از سوی دیگر، وجود یک شخص حقیقی (منصور ارباب سیار)، با داشتن تابعیت آمریکایی در قلب ماجرا، کودکانه شمردن موضوع توجیه یا ماهیت جدی موضوع را خدشه‌دار نمی‌کند.
در موضوع ایراد اتهام ترور سفیر سعودی در واشینگتن، و حتی نشان دادن چراغ سبز برای کشتن شهروندان آمریکایی در یک رستوران (که در موضوع ایراد اتهام مورد اشاره قرار گرفته)، از نیروی قدس که بازوی برون‌مرزی سپاه محسوب می‌شود، به عنوان حامی مالی طرح نام برده شده است.
بی‌شک رهبران جمهوری اسلامی به نوبه خود تحقیق پیرامون منصور ارباب سیار و غلام شکوری و ارتباط این دو نفر را با ماجرای انتشار یافته جداگانه مورد بررسی قرار خواهند داد.
مهم‌ترین نکته در قبول یا رد این اتهام، نزد رهبران ایران یا افکار عمومی، ثبوت انگیزه و معتبر بودن دلایل انجام آن است. بی‌شک چنان چه واشینگتن دلایل کافی برای نشانه رفتن انگشت اتهام به سوی ایران را در اختیار نداشت، موضوع را با گستردگی خبری روز گذشته و داخل ساختن رئیس جمهور و همچنین ارشد‌ترین وزیران کابینه در آن عنوان نمی‌کرد.
از این لحاظ رد اصل اتهام تنها با توسل به «کودکانه» قلمداد کردن ماهیت آن، نه می‌تواند به رد اتهام منجر شود و نه به خنثی ساختن عوارض ناشی از آن. ساده‌ترین نتیجه طرح اتهام تازه از سوی آمریکا علیه ایران، از میان رفتن شانس کاهش تنش در مناسبات تهران و واشینگتن، همچنین خنثی ساختن تلاش‌های تهران برای رفع کدورت با ریاض است.
در روز ۲۰ سپتامبر دریاسالار مایک مالن، رئیس ستاد نیروهای مسلح آمریکا، پیشنهاد کرد که به منظور پیشگیری از بروز یک بحران بزرگ، یک خط ارتباط قرمز با ایران برقرار شود. محمود احمدی‌نژاد در روز ۲۴ سپتامبر طی یک کنفرانس مطبوعاتی در نیویورک از این پیشنهاد استقبال به عمل آورد. او همچنین تاکید کرد که «فرصت ترمیم مناسبات ایران و آمریکا از دست نرفته است».
چهار روز بعد حبیب سیاری فرمانده نیروی دریایی ایران طی گفت‌وگو با تلویزیون العالم (وابسته به جمهوری اسلامی) اظهار داشت: «به خط ارتباط قرمز با آمریکا نیاز نداریم.» در همان زمان فرمانده نیروی دریایی از اعزام ناوهای جنگی ایران به سواحل آمریکا در اقیانوس اطلس خبر داد که در هر حال اقدام تبلیغاتی خصمانه‌ای تلقی شد.
بی‌شک مناسبات ایران و آمریکا همچنان پیچیده‌ترین موضوع مورد اختلاف بین رهبران جمهوری اسلامی و نهاد‌های تصمیم‌گیرنده، مانند دفتر رهبر، وزارت خارجه و سپاه پاسداران به شمار می‌رود.
دولت مایل به بهبود مناسبات با آمریکاست، ولی سپاه با هر نوع نزدیکی تهران و واشینگتن مخالف است. رهبر جمهوری اسلامی نیز با وجود نداشتن تمایل به عادی‌سازی مناسبات با آمریکا، دور از ذهن است که اجرای طرح ترور سفیر سعودی در واشینگتن و کشتن شهروندان آمریکایی را به بهانه افزایش تنش با آمریکا مورد تائید قرار دهد.
از این جهت، در صورت ثبوت اصل اتهام، یافتن انگیزه نزد سپاه، و به کار گرفتن بازوی خارجی آن یعنی نیروی قدس در اجرای طرح، بیشتر توجیه عقلانی دارد.
این اقدام حتی در مراحل ابتدایی نیز، به تشدید تنش در مناسبات تهران و ریاض خواهد انجامید، حال آن که علی‌اکبر صالحی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، بعد از دیدار و گفت‌وگو با وزیر خارجه بحرین در نیویورک، آماده عزیمت به کویت بود تا از این راه مسیر عادی‌سازی مناسبات با ریاض را هموار سازد.
سپاه پاسداران با موضوع تعامل مابین تهران و ریاض نیز موافق نیست و اعمال قدرت در آب‌های خلیج فارس را به سازش با همسایه بزرگ جنوبی ترجیح می‌دهد.
در ابتدای هفته جاری، جعفری فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اظهار داشت که «رهبر جمهوری اسلامی ایران هیچ گونه محدودیتی برای سپاه در انجام ماموریت قائل نیست و سپاه بازوی مسلح و غیر مسلح رهبری محسوب می‌شود».
در صورت دست داشتن نیروی قدس در طرح ترور سفیر عربستان در واشینگتن «دست رهبری» ظاهرا بدون اراده و اجازه مستقیم او، اینک در مسیری به حرکت درآمده که می‌تواند مصالح جمهوری اسلامی و سیاست‌های رسمی رهبر و دولت ایران را مستقیما تحت تاثیر قرار دهد.
محمد خزاعی، نماینده ثابت ایران در سازمان ملل، در فاصله کوتاهی پس از برگزاری کنفرانس خبری روز گذشته اریک هولدر، دادستان کل آمریکا، و ایراد اتهام تازه تروریستی علیه ایران، طی نامه‌ای رسمی به بان گی مون، اتهامات وارده را «بی‌اساس» خواند.
محمد خزاعی در ۹ سپتامبر سال جاری نیز، پس از اظهارات نیکولا سرکوزی، رئیس جمهور فرانسه، پیرامون امکان حمله نظامی اسرائیل علیه تاسیسات اتمی ایران، طی نامه‌ای به بان گی مون، دبیرکل سازمان ملل، از جانب دولت متبوع خود اعلام داشته بود که در صورت مورد حمله قرار گرفتن، ایران بدون درنگ مبادرت به اقدام تلافی‌جویانه نظامی خواهد کرد.
اریک هولدر، دادستان کل آمریکا، طی کنفرانس خبری روز گذشته اعلام داشت که وزارت دادگستری آمریکا مشغول مذاکره با کاخ سفید، وزارت خارجه و وزارت خزانه‌داری آن کشور برای تعیین ماهیت اقدامات تلافی‌جویانه علیه ایران است.
وزارت خزانه‌داری آمریکا چند ساعت پیش از انتشار گزارش‌های خبری مربوط به اتهام دست داشتن غیرمستقیم «مقامات بالای امنیتی ایران» در طرح ترور سفیر سعودی در واشینگتن، تحریم‌های تازه‌ای را علیه چهار فرمانده سپاه، من‌جمله قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس، اعلام داشته بودند.
از این لحاظ باید انتظار داشت که تنبیهات تازه متفاوت با تحریم‌های فردی بوده، و تعیین نوع و حدود آن‌ها موکول به اتخاذ تصمیم مستقیم رئیس جمهور آمریکا و وزارت خارجه آن کشور بشود.
مطابق گزارش‌های انتشار یافته، اوباما از ماه ژوئن سال جاری در جریان اقدامات مربوط به انجام ترور مورد ادعای واشینگتن قرار داشته است.
نیروی قدس و کنترل رهبری
اگرچه مسئولان ارشد جمهوری اسلامی، من‌جمله علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی، ایراد اتهام تروریستی تازه علیه ایران را «کودکانه و ناشیانه» معرفی کردند، در عین حال قرار گرفتن رئیس جمهور آمریکا در مسیر تحقیقات، و همچنین انعکاس فوق‌العاده خبری آن از یک سو، از سوی دیگر، وجود یک شخص حقیقی (منصور ارباب سیار)، با داشتن تابعیت آمریکایی در قلب ماجرا، کودکانه شمردن موضوع توجیه یا ماهیت جدی موضوع را خدشه‌دار نمی‌کند.
در موضوع ایراد اتهام ترور سفیر سعودی در واشینگتن، و حتی نشان دادن چراغ سبز برای کشتن شهروندان آمریکایی در یک رستوران (که در موضوع ایراد اتهام مورد اشاره قرار گرفته)، از نیروی قدس که بازوی برون‌مرزی سپاه محسوب می‌شود، به عنوان حامی مالی طرح نام برده شده است.
بی‌شک رهبران جمهوری اسلامی به نوبه خود تحقیق پیرامون منصور ارباب سیار و غلام شکوری و ارتباط این دو نفر را با ماجرای انتشار یافته جداگانه مورد بررسی قرار خواهند داد.
مهم‌ترین نکته در قبول یا رد این اتهام، نزد رهبران ایران یا افکار عمومی، ثبوت انگیزه و معتبر بودن دلایل انجام آن است. بی‌شک چنان چه واشینگتن دلایل کافی برای نشانه رفتن انگشت اتهام به سوی ایران را در اختیار نداشت، موضوع را با گستردگی خبری روز گذشته و داخل ساختن رئیس جمهور و همچنین ارشد‌ترین وزیران کابینه در آن عنوان نمی‌کرد.
از این لحاظ رد اصل اتهام تنها با توسل به «کودکانه» قلمداد کردن ماهیت آن، نه می‌تواند به رد اتهام منجر شود و نه به خنثی ساختن عوارض ناشی از آن. ساده‌ترین نتیجه طرح اتهام تازه از سوی آمریکا علیه ایران، از میان رفتن شانس کاهش تنش در مناسبات تهران و واشینگتن، همچنین خنثی ساختن تلاش‌های تهران برای رفع کدورت با ریاض است.
در روز ۲۰ سپتامبر دریاسالار مایک مالن، رئیس ستاد نیروهای مسلح آمریکا، پیشنهاد کرد که به منظور پیشگیری از بروز یک بحران بزرگ، یک خط ارتباط قرمز با ایران برقرار شود. محمود احمدی‌نژاد در روز ۲۴ سپتامبر طی یک کنفرانس مطبوعاتی در نیویورک از این پیشنهاد استقبال به عمل آورد. او همچنین تاکید کرد که «فرصت ترمیم مناسبات ایران و آمریکا از دست نرفته است».
چهار روز بعد حبیب سیاری فرمانده نیروی دریایی ایران طی گفت‌وگو با تلویزیون العالم (وابسته به جمهوری اسلامی) اظهار داشت: «به خط ارتباط قرمز با آمریکا نیاز نداریم.» در همان زمان فرمانده نیروی دریایی از اعزام ناوهای جنگی ایران به سواحل آمریکا در اقیانوس اطلس خبر داد که در هر حال اقدام تبلیغاتی خصمانه‌ای تلقی شد.
بی‌شک مناسبات ایران و آمریکا همچنان پیچیده‌ترین موضوع مورد اختلاف بین رهبران جمهوری اسلامی و نهاد‌های تصمیم‌گیرنده، مانند دفتر رهبر، وزارت خارجه و سپاه پاسداران به شمار می‌رود.
دولت مایل به بهبود مناسبات با آمریکاست، ولی سپاه با هر نوع نزدیکی تهران و واشینگتن مخالف است. رهبر جمهوری اسلامی نیز با وجود نداشتن تمایل به عادی‌سازی مناسبات با آمریکا، دور از ذهن است که اجرای طرح ترور سفیر سعودی در واشینگتن و کشتن شهروندان آمریکایی را به بهانه افزایش تنش با آمریکا مورد تائید قرار دهد.
از این جهت، در صورت ثبوت اصل اتهام، یافتن انگیزه نزد سپاه، و به کار گرفتن بازوی خارجی آن یعنی نیروی قدس در اجرای طرح، بیشتر توجیه عقلانی دارد.
این اقدام حتی در مراحل ابتدایی نیز، به تشدید تنش در مناسبات تهران و ریاض خواهد انجامید، حال آن که علی‌اکبر صالحی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، بعد از دیدار و گفت‌وگو با وزیر خارجه بحرین در نیویورک، آماده عزیمت به کویت بود تا از این راه مسیر عادی‌سازی مناسبات با ریاض را هموار سازد.
سپاه پاسداران با موضوع تعامل مابین تهران و ریاض نیز موافق نیست و اعمال قدرت در آب‌های خلیج فارس را به سازش با همسایه بزرگ جنوبی ترجیح می‌دهد.
در ابتدای هفته جاری، جعفری فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اظهار داشت که «رهبر جمهوری اسلامی ایران هیچ گونه محدودیتی برای سپاه در انجام ماموریت قائل نیست و سپاه بازوی مسلح و غیر مسلح رهبری محسوب می‌شود».
در صورت دست داشتن نیروی قدس در طرح ترور سفیر عربستان در واشینگتن «دست رهبری» ظاهرا بدون اراده و اجازه مستقیم او، اینک در مسیری به حرکت درآمده که می‌تواند مصالح جمهوری اسلامی و سیاست‌های رسمی رهبر و دولت ایران را مستقیما تحت تاثیر قرار دهد.
